Polska w OBWE

Na posiedzeniu Stałej Rady OBWE prof. Veronika Bílková (CZ), dr Cecilie Hellestveit (NO) i dr Elīna Šteinerte (LV) przedstawiły raport będący efektem misji eksperckiej, której celem było ustalenie faktów i okoliczności dotyczących bezprawnego przetrzymywania ukraińskich cywili przez Rosję.

Ekspertki stwierdzają w raporcie, że począwszy od wiosny 2014 r. Rosja rozpoczęła proceder bezprawnego pozbawiania wolności znacznej liczby ukraińskich cywili i zintensyfikowała te działania po rozpoczęciu pełnoskalowej wojny przeciwko Ukrainie w lutym 2022. Raport potwierdza, że bezprawne zatrzymania i przetrzymywanie ukraińskich cywili przez Rosję stoi w sprzeczności z przepisami międzynarodowego prawa humanitarnego (IHL), międzynarodowego prawa ochrony praw człowieka (IHRL), jak również z zobowiązaniami OBWE. Jednocześnie zebrane dowody, w tym relacje ofiar i świadków, dają podstawy do twierdzenia, że część przypadków należy zakwalifikować jako zbrodnie wojenne i/lub zbrodnie przeciwko ludzkości.

Raport Mechanizmu Moskiewskiego OBWE 2024 zawiera szereg rekomendacji i wzywa Rosję m. in. do natychmiastowego zaprzestania procederu bezprawnego pozbawiania wolności ukraińskich cywili i ich natychmiastowego uwolnienia, jak również do umożliwienia przedstawicielom Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża (ICRC) dostępu do przetrzymywanych ukraińskich cywili.

Mechanizm Moskiewski OBWE został uruchomiony 29 lutego 2024 roku przez 45 państw uczestniczących OBWE*, w tym Polskę, w celu ustalenie faktów w zakresie ewentualnych naruszeń dotyczących arbitralnego przetrzymywania przez Rosję cywili w Ukrainie.

*Albania, Andora, Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Czarnogóra, Cypr, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Gruzja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Kanada, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia Północna, Malta, Mołdawia, Monako, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Rumunia, San Marino, Serbia, Słowacja, Słowenia, Stany Zjednoczone Ameryki, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy