Polska w OBWE

Na posiedzeniu Stałej Rady 38 państw uczestniczących OBWE*, w tym Polska, uruchomiło Mechanizm Wiedeński. Bezpośrednią przyczyną inwokacji Mechanizmu Wiedeńskiego było niewdrożenie przez Białoruś rekomendacji Raportu Mechanizmu Moskiewskiego z 2023 r. odnoszących się do naruszeń praw człowieka.

Zgodnie z zasadami regulującymi działanie Mechanizmu Wiedeńskiego OBWE, Białoruś ma 10 dni na ustosunkowanie się do 11 pytań dotyczących m. in.: działań władz białoruskich zmierzających do zwolnienia więźniów politycznych z powodów humanitarnych, dostępu osadzonych do opieki medycznej, przypadków złego traktowania osadzonych, dostępu do prawnika, procedury pozbawienia obywatelstwa, a także represjonowania rodzin więźniów politycznych.

Tortury, przemoc fizyczna, psychiczna, pozbawienie snu i opieki medycznej, pozbawienie kontaktów z rodziną doprowadziło do śmierci sześciu więźniów politycznych. Pogarszanie się sytuacji praw człowieka w Białorusi potwierdzają również raport Biura Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka (OHCHR) z marca 2024 r. oraz decyzja Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW) z marca 2024 r.

Co najmniej 1.400 osób nadal jest bezpodstawnie więzionych w Białorusi.

Ustanowiony w 1989 r. Mechanizm Wiedeński OBWE służy wymianie informacji w kwestiach związanych z wymiarem ludzkim Organizacji, a jego uruchomienie nie wymaga konsensusu, czyli jednomyślności. Mechanizm Wiedeński jest obok Mechanizmu Moskiewskiego jednym z narzędzi jakim dysponuje OBWE do analizowania sytuacji praw człowieka w państwach uczestniczących OBWE.

 

*Albania, Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Czarnogóra, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Kanada, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia Północna, Mołdawia, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Stany Zjednoczone Ameryki, Szwajcaria, Szwecja, Ukraina, Wielka Brytania, Włochy