Odra

11 marca: ZZK MKiŚ

W poniedziałek 11 marca jak co tydzień zabrał się Zespół Zarządzania Kryzysowego MKiŚ. W naradzie, którą prowadziła ministra Urszula Zielińska uczestniczyli przedstawiciele resortu klimatu i środowiska, m.in. przedstawiciele departamentów MKiŚ, Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOŚ) i Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (GDOŚ) oraz Instytutu Ochrony Środowiska-PIB. W ZZK MKiŚ stale uczestniczą również przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury, Wód Polskich oraz pięciu nadodrzańskich urzędów wojewódzkich. Zespół Zarządzania Kryzysowego MKiŚ przekazał służbom rekomendacje.

W ramach działań doraźnych, dla powstrzymania rozwoju „złotej algi”, ZZK MiŚ rekomenduje służbom i użytkownikom wód m.in. przeciwdziałanie stagnacji wody w Kanale Gliwickim poprzez zapewnienie przepływu wód w kanale. Zaleca również utrzymanie wizji terenowych starorzeczy w Januszkowicach oraz Zbiornika Czernica, gdzie stwierdzone jest występowanie „złotej algi”.

Wśród rekomendacji są również działania długoterminowe, dla poprawy jakości wód w dorzeczu Odry. Rekomendowane jest m.in. prowadzenie przez zakłady górnicze prac nad możliwością wdrażania działań, które zmierzają do obniżenia zasolenia wód. Wśród proponowanych rozwiązań wskazane są inwestycje związane z odsalaniem wód kopalnianych; zwiększenia możliwości retencyjnych, przekierowanie wód kopalnianych do mniej narażonych na zakwity „złotej algi" odbiorników. Podczas cotygodniowych posiedzeń ZZK MKiŚ omawiane są sprawy związanych z koordynacją działań ws. sytuacji na rzece Odrze. Analizowana jest też bieżąca sytuacja związanej z  występowaniem „złotej algi” w kontekście przygotowań do okresu wiosenno-letniego oraz wypracowanie rekomendacji.

Spotkanie ze stroną społeczną

We wtorek 12 marca we Wrocławiu odbyła się debata na temat przyszłości Odry, z udziałem przedstawicieli resortu klimatu i środowiska, Ministerstwa Infrastruktury, Wód Polskich, IMGW-PIB, parlamentarzyści, naukowcy, samorządowcy i ekolodzy. Spotkanie zorganizowały organizacje pozarządowe. Dyskutowano między innymi o możliwych rozwiązaniach, które służą poprawie jakości wód Odry, o zagrożeniach związanych ze zmianą klimatu oraz pro-środowiskowych rozwiązaniach, które łagodzą skutki suszy i powodzi. Ważnym punktem spotkania było poszukiwanie rozwiązań dobrych dla ludzi i środowiska, wskazywano rekomendacje dalszych kierunków działań. Wśród poruszanych tematów była m.in. weryfikacja zapisów przyjętej przez poprzedni rząd specustawy odrzańskiej i związanych z nią planów inwestycyjnych. Jeden z prelegentów zwrócił uwagę, że nie tylko jednostki centralne mają możliwość wprowadzania rozwiązań z zakresu adaptacji do zmian klimatu. Wiele kompetencji w tym obszarze mają samorządy. Mają na przykład możliwość wprowadzania rozwiązań dla zagospodarowania wód opadowych, odtwarzania naturalnej retencji i spowolnienia spływu powierzchniowego wód opadowych, w tym zwiększanie powierzchni chłonnych, ograniczenia zabudowy na terenach zalewowych, itp. Wiele samorządów wprowadziło dobre praktyki z tego obszaru realizując programy dofinansowujące instalacje do gromadzenia deszczówki, tworzenia zielonych podwórek, zielonych dachów czy parkingów. Więcej informacji w relacji Wód Polskich: https://www.gov.pl/web/wody-polskie/we-wroclawiu-eksperci-rozmawiali-o-przyszlosci-odry

14 marca - obrady zespołu międzyresortowego

W czwartek 14 marca odbyła się cykliczna narada zespołu międzyresortowego w sprawie sytuacji na Odrze. Uczestniczyli w niej przedstawiciele MKIŚ, MAP, Ministerstwa Przemysłu, Ministerstwa Infrastruktury i Wód Polskich, Instytutu Rybactwa Śródlądowego-PIB, Instytutu Ochrony Środowiska PIB, GIOŚ i GDOŚ. W spotkaniu uczestniczyła minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceministra Urszula Zielińska. Narada poświęcona była możliwościom działań długofalowych, w tym rozwiązań technicznych umożliwiających poprawę jakości wód Odry. Przede wszystkim ukierunkowanych na odsalanie wód kopalnianych i zwiększenie możliwości retencyjnych przez zakłady wydobywcze. Dyskutowano również o możliwych rozwiązaniach prawnych, które przyczynią się do poprawy jakości wód. Ważnym elementem dyskusji była specustawa odrzańska i realizowana przez MI weryfikacja jej zapisów. Przedstawiciele resortu zapowiedzieli, że planowane jest uchylenie zapisów dotyczących niektórych zaplanowanych specustawie inwestycji oraz rezygnacja z utworzenia inspekcji wodnej. Istotnym punktem obrad zespołu był rozwój zintegrowanego monitoringu jakości wód oraz stworzenie dynamicznego modelu hydrologicznego, który umożliwi bieżące prognozowanie jakości wód, uwzględniającego m.in. przepływy i zrzuty kopalniane. Model taki musi uwzględniać różnorodne dane, pochodzące z wielu różnych systemów pomiarowych. Stworzenie takiego rozwiązania wymaga ścisłej współpracy pomiędzy różnymi jednostkami, min. spółkami wydobywczymi, IMGW-PIB, Wodami Polskimi, GIOŚ i GDOŚ. Kolejne spotkanie zespołu międzyresortowego, z udziałem organizacji pozarządowych, planowane jest 28 marca.