Polska w OECD

Otwierając spotkanie, Lamia Kamal-Chaoui, dyrektor Centrum OECD ds. Przedsiębiorczości, MŚP, Regionów i Miast podkreślała udział w dyskusjach przedstawicieli rządów, środowiska akademickiego, oraz korporacji takich jak Microsoft i Amazon, tworzących narzędzia cyfrowe wykorzystywane przez MŚP, jak również konkretnych przedsiębiorców. Przewodniczący obradom włoski wiceminister przedsiębiorczości Valentino Valentini otworzył debatę pytaniem: Jak sztuczna inteligencja wpłynie na MŚP, czy będą one mogły na niej zyskać? Skupił uwagę na znaczeniu umiejętności posługiwania się najnowszymi technologiami (digital literacy), łatwością posługiwania się tymi narzędziami i potrzebami ich kreatywnego dopasowania do praktycznych potrzeb każdego indywidualnego MŚP. Wtórowali mu uczestniczący w debacie ministrowie Andrew Bayly z Nowej Zelandii, Daihi Lee z Korei Płd. i Francisco Barbosa de Alencar z Brazylii, przedstawiając konkretne przykłady inicjatyw rządowych wspierających wykorzystywanie technologii cyfrowych, w tym zwłaszcza AI, przez MŚP oraz podkreślając możliwość wynikających z tego konkretnych ułatwień w działalności firm (np. lepszej obsługi klientów, uproszczenia obciążeń administracyjnych), ale również na konkretne wyzwania związane z cyberbezpieczeństwem i etycznym posługiwaniem się AI (np. w obszarze doradztwa finansowego).

W dalszej dyskusji, w której udział wzięli przedstawiciele rządów (np. Portugalia), wielkich koncernów (np. Microsoft, Amazon), stowarzyszeń MŚP (np.  European Digital SME Alliance) zwrócono uwagę, na ile MŚP mogą być współtwórcami transformacji cyfrowej i kreować konkretne rozwiązania IT i IA, a na ile muszą zdać się na rozwiązania zapewniane przez wielkie firmy. Wielokrotnie w wystąpieniach wskazano, że kluczową barierą w wykorzystywaniu AI przez MŚP jest przede wszystkim stan wiedzy i kompetencji cyfrowych właścicieli i pracowników MŚP, niejednokrotnie również brak pełnej wiedzy nt. istniejących form wsparcia czy szkoleń ze strony rządów, instytucji otoczenia biznesowego czy firm dostarczających rozwiązania IT i IA.

Zwracano uwagę na znaczenia rozbudowy lokalnych sieci i ekosystemów wsparcia, a także potrzebę rozwijania regulacji dot. zastosowania sztucznej inteligencji (np. europejski AI Act), które powinny być jednak ze sobą spójne, by nie tworzyć barier dla firm działających na wielu rynkach. W dyskusji dominował jednak optymizm, że wykorzystywanie AI przez MŚP może stanowić ważny punkt zwrotny w ich działalności, zwiększać ich produktywność – Przemysław Mikus, wiceprezes SoDA (Organizacji Pracodawców Usług IT) oceniał tu, że technologie AI, zupełnie tak jak Internet,  mogą wkrótce stać się częścią codzienności i rewolucyjnie przemienić sposób działania i konkurencyjność firm.

W obradach okrągłego stołu D4SME uczestniczył także Ignacy Niemczycki, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, który poprowadził panel dyskusyjny dotyczący zapotrzebowania na nowe kwalifikacje i kompetencje w MŚP w związku z wykorzystywaniem sztucznej inteligencji.  W swojej wypowiedzi Minister podkreślił, że skuteczne wykorzystywanie AI przez MŚP wymaga nowych kompetencji i wiedzy specjalistycznej, podnoszenia kwalifikacji i przekwalifikowaniu pracowników. Zmiana ta obejmuje nie tylko umiejętności techniczne, ale także kładzie nacisk na kreatywność, myślenie strategiczne i ciągłe uczenie się, aby wykorzystać sztuczną inteligencję do innowacji i przewagi konkurencyjnej.  Minister podkreślił proaktywne działania w Polsce mające na celu rozwoju umiejętności w zakresie zarządzania sztuczną inteligencją, analizy danych i etyki cyfrowej – zaczynając od rządowej grupy roboczej ds. sztucznej inteligencji przez wirtualny Campus AI (możliwość kursów online, rozwoju opartego na społeczności i praktycznych doświadczeń w projektach) i szereg inicjatyw NLP dot. przetwarzania języka polskiego (Speakleash, startup Bielik 7B, PLLuM) po konkretne przykłady specjalistycznych rozwiązań AI tworzonych przez mniejsze polskie firmy technologiczne.

Aby dowiedzieć się więcej o pracach OECD nt. cyfryzacji małych i średnich przedsiębiorstw (w tym najnowszy raport dot. wykorzystywania przez nie mechanizmów sztucznej inteligencji): https://www.oecd.org/digital/sme/