Latin American Economic Outlook
14.10.2020
Tegoroczna edycja „Latin American Economic Outlook 2020” wskazuje w swoim podtytule “Digital Transformation for Building Back Better” przyspieszenie transformacji cyfrowej kontynentu jako drogę do zarówno przezwyciężenia długoterminowych barier rozwojowych związanych z trwałymi nierównościami, niską produktywnością, szarą strefą gospodarczą, zmianami klimatycznymi i słabością instytucji publicznych, jak również odbudowy z obecnego kryzysu wywołanego pandemią COVID-19, która zepchnie PKB regionu na poziomy nienotowane od ponad 10 lat.
Opublikowany na początku października wspólny raport Centrum Rozwoju OECD, Komisji Ekonomicznej ONZ dla Ameryki Łacińskiej i Karaibów (UN ECLAC), Banku Rozwojowego Ameryki Łacińskiej (CAF) i Unii Europejskiej wskazuje, że koszty pandemii COVID-19 dla tego regionu mierzone są tysiącami ofiar śmiertelnych i ponad 9% recesją gospodarczą. W realiach społecznych regionu będzie to oznaczać dramatyczny wzrost nierówności społecznych: upadek nawet 2,7 mln firm i 8,5 mln miejsc pracy oraz popadnięcie 28,5 mln mieszkańców regionu w skrajne ubóstwo (łącznie 96 mln ludzi).
Nawet jeśli zagadnienia dot. robotyki czy sztucznej inteligencji pojawiają się już w rządowych strategiach w np. Brazylii, Kolumbii czy Urugwaju, to jednak promocja i wpływ technologii cyfrowych na gospodarkę państw regionu bardziej zależy od podstawowych kwestii jak dostęp do Internetu (w latach 2010-18 odsetek mieszkańców Ameryki Łacińskiej korzystających regularnie z Internetu podwoił się i osiągnął 68%, wciąż poniżej średniej OECD 84%), rozwijanie umiejętności posługiwania się technologiami ICT czy ich wykorzystywanie w codziennej działalności firm. Kryzys związany z pandemią jeszcze bardziej unaocznił wyraźnie niższy dostęp do świata cyfrowego po stronie grup najbardziej wrażliwych, wystawiając je na dotkliwe skutki kryzysu w gospodarce czy służbie zdrowia, ale też ograniczając możliwości uzyskania lepszej edukacji, zatrudnienia i podniesienia standardu życia (trzeba odnotować ponad 40%-ową różnicę w wykorzystywaniu Internetu między najbardziej zamożnymi a najbiedniejszymi czy między młodzieżą a seniorami).
Ponadto, biorąc pod uwagę, że rozwój gospodarczy Ameryki Łacińskiej w ostatnich latach w dużo większej mierze opierał się na sile roboczej, raport zwraca uwagę, że automatyzacja produkcji w krajach takich jak Chile czy Meksyk może spowodować zniknięcie nawet 25% miejsc pracy i znaczące zmiany dla kolejnych 35% pracowników. Wskazuje to na konieczność zaangażowania państw w rozwój kształcenia ustawicznego, ale również wyrównywania różnic w dostępie do komputerów i internetu już na poziomie szkół podstawowych. Pandemia COVID-19, tak jak wszędzie na świecie, była też próbą ognia przygotowania szkół i nauczycieli do prowadzenia zajęć w sposób całkowicie wirtualny.
Kryzys pandemiczny dotknął Amerykę Łacińską w okresie nasilonych protestów społecznych i zwiększonych oczekiwań wobec władz państwowych. Osobnym wyzwaniem jest zatem wzmocnienie instytucji publicznych poprzez ich cyfryzację, zapewnienie właściwego zarządzania i bezpieczeństwa danych, a w konsekwencji ograniczenie biurokracji, zwiększenie przejrzystości i otwartości rządu wobec obywateli oraz rozwinięcie narzędzi konsultacji społecznych i partycypacji w procesach decyzyjnych. W tym obszarze kontynent ten pozostaje również poniżej średniej państw OECD, nawet jeśli Urugwaj, Chile, Argentyna i Brazylia plasują się wśród 50 najlepiej ocenianych państw wg wskaźnika ONZ E-Government Development Index. Dlatego też narodowe strategie rozwoju państw regionu powinny wykroczyć poza postrzeganie internetu jako jednego z podstawowych mediów dostarczanych do każdego gospodarstwa domowego i wspierać rozwój umiejętności poruszania się w cyfrowym świecie, większe wykorzystywanie technologii cyfrowych przez firmy i instytucje publiczne. Powinno to również stanowić jeden z wiodących tematów współpracy w ramach integracji regionalnej.
Więcej informacji:
https://www.oecd-ilibrary.org/development/latin-american-economic-outlook-2020_e6e864fb-en
OECD et al. (2020), Latin American Economic Outlook 2020: Digital Transformation for Building Back Better, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/e6e864fb-en
Photo: © OECD/UNITED NATIONS/CAF/EUROPEAN UNION 2020; Cover design by Aida Buendía (OECD Development Centre) on the basis of images from anastasiia ivanova, elenabsl, LuckyStep, Julia Lazebnaya, fongnamforfun, LuckyStep, Remo_Designer, rina Strelnikova, LuckyVector, Lorelyn Medina, ST.art, ArtHead, Lucia Fox, GoodStudio, GoodStudio © Shutterstock.com