Polska w OECD

W posiedzeniu, któremu przewodniczyła hiszpańska wicepremier i minister ds. gospodarczych i transformacji cyfrowej Nadia Calviño, udział wzięło 24 konstytucyjnych ministrów i 10 wiceministrów, łączących się wirtualnie z Paryżem i Madrytem z tak odległych miejsc jak Santiago de Chile i Wellington.  Spotkanie otworzyła przedstawiona przez Sekretarza Generalnego OECD Angela Gurrię i Główną Ekonomistkę Laurence Boone prezentacja głównych obserwacji najnowszego „Economic Outlook”, przygotowanego wyjątkowo w formie wariantowej, oceniającej gospodarcze skutki jednej lub dwóch fal pandemii COVID-19.

Trzy godziny przewidziane na dyskusję okazały się formatem zbyt skromnym, aby wiele z zaplanowanych tematów omówić bardziej szczegółowo, jednak wystąpienia kolejnych ministrów potwierdzały dotkliwe skutki pandemii dla osłabienia wzrostu gospodarczego, handlu i inwestycji, skokowego wzrostu długu publicznego i deficytów państwowych oraz narastających nierówności. Działania podejmowane przez rządy i banki centralne w państwach OECD koncentrowały się w tej sytuacji przede wszystkim na wzmacnianiu możliwości systemów ochrony zdrowia, ochronie miejsc pracy i najbardziej narażonych MŚP.

Podkreślano, że równie ważnym zadaniem jak utrzymywanie kontroli nad dalszym przebiegiem pandemii jest zaplanowanie, a następnie skuteczne przeprowadzenie odbudowy gospodarczej. Bardzo wielu ministrów podkreślało, że będzie to okazja, by „odbudować się na lepsze” (build back better), a zwiększony wysiłek budżetowy nie może prowadzić do odbudowy w skali 1:1, z wszystkimi dotychczasowymi wadami systemów społecznych i gospodarczych, wskazywanymi choćby w publikacjach OECD. Najczęściej w tym kontekście podkreślano wagę transformacji cyfrowej, zazieleniania gospodarek oraz skoncentrowania rozwoju gospodarczego na ludziach.

Uczestniczący ministrowie bardzo mocno akcentowali znaczenie współpracy międzynarodowej, jeśli chodzi o zapewnienie spójności i skuteczności działań oraz utrzymywanie równych warunków gry, zwłaszcza w relacjach handlowych. Istotną rolę w tym zakresie ma do odegrania również OECD na bazie jej unikatowych wartości związanych z wymianą doświadczeń oraz tworzeniem standardów, rekomendacji i opracowań, w oparciu o dogłębną analizę danych i informacji.

Z głównymi tezami spotkania mocno współbrzmiało wystąpienie przedstawiciela Polski Ministra Finansów Tadeusza Kościńskiego, który podkreślił, że kryzys gospodarczy spowodowany pandemią COVID-19 stanowi wyłom w 28-letniej historii nieprzerwanego rozwoju gospodarczego naszego kraju. Szybkie działania podjęte przez rząd oraz zakres przygotowanych Tarcz Antykryzysowych o wartości 15% PKB Polski maksymalnie ograniczyły negatywne skutki kryzysu. Pobudzenie rozwoju gospodarczego, w tym nowe inwestycje w energetykę, służbę zdrowia, edukację i cyfryzację gospodarki, wymagają jednakże międzynarodowej współpracy w ramach UE i szerzej, a także dodatkowego impulsu finansowego, pochodzącego także z ograniczania skali nadużyć podatkowych i uszczelniania systemów podatkowych, co stanowi jeden z najważniejszych przykładów korzyści ze współpracy w ramach OECD.

Piotr Krawczyk