Polska w OECD

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organisation for Economic Co-operation and Development - OECD) jest ważną międzynarodową, międzyrządową organizacją gospodarczą, skupiającą 38 wysoko rozwiniętych państw, w tym od listopada 1996 r. Polskę, które łączy akceptacja dla zasad demokracji i gospodarki rynkowej.

Organizacja została powołana do życia na mocy Konwencji Paryskiej, podpisanej 14 grudnia 1960 r. Rozpoczęła działalność z dniem 30 września 1961 r. Jest bezpośrednią sukcesorką Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej (Organisation for European Economic Co-operation - OEEC), powstałej w 1948 r. dla integrowania odbudowujących się ze zniszczeń wojennych gospodarek państw europejskich, korzystających z pomocy w ramach Planu Marshalla.

Kraje OECD zajmują dominującą pozycję na światowych rynkach finansowych, wiodą prym w dziedzinie przepływu kapitałów, inwestycji zagranicznych, usług, nowoczesnych technologii, w sferze innowacji i badań naukowych.

Podstawowe zasady funkcjonowania, tryb podejmowania decyzji i modus operandi OECD

Wszystkie państwa członkowskie OECD uznają, iż wartościami nadrzędnymi w życiu polityczno-społecznym i gospodarczym są trzy zasady, które wspólnie stanowią niepisane podstawowe kryteria dla państw ubiegających się o członkostwo: demokracja czyli pluralizm polityczny, poszanowanie praw człowieka i swobód obywatelskich oraz stabilny wzrost w ramach otwartej gospodarki rynkowej.

W swej działalności OECD kieruje się zasadą równości wszystkich członków, niezależnie od ich wielkości, potencjału ekonomicznego czy wkładu do budżetu Organizacji. W procesie podejmowania decyzji stosuje się zasadę consensusu, który jest wypracowywany przy użyciu mechanizmu „nacisku równych sobie" (peerpressure), tj. wywierania wzajemnego nacisku na współczłonków w celu spowodowania zmian prowadzących do koordynacji, a co najmniej wyższego stopnia spójności polityk krajowych. Stosując tę zasadę rządy krajów członkowskich wzajemnie wywierają presję na siebie, aby w toku podejmowania suwerennych decyzji narodowych w sprawach gospodarki i życia społecznego uwzględniać interesy i stanowisko partnerów, a także rozliczać się z przyjętych w OECD na zasadzie consensusu zobowiązań.

Do dorobku prawnego OECD, obok formalnych umów i kodeksów postępowania (np. Liberalizacji Przepływów Kapitałowych i Bieżących Operacji Niewidocznych), wiążących dla państw członkowskich oraz innych, które do nich zdecydują się przystąpić, należą także zalecenia, rezolucje i deklaracje - instrumenty nieformalnego, acz skutecznego zazwyczaj nacisku. Prócz tego OECD wypracowuje "reguły gry" w międzynarodowych stosunkach gospodarczych, tzn. opracowuje i wprowadza w życie wspólne zasady (wytyczne) i normy działania (standardy) w poszczególnych dziedzinach gospodarki. W przypadku ich akceptacji przez zainteresowane państwa stają się one często wkładem, a niekiedy nawet punktem wyjścia do negocjacji na szerszych forach międzynarodowych - zwłaszcza w innych organizacjach, jak np. WTO, a także ONZ, czego przejawem było m.in. uzgodnienie Milenijnych Celów Rozwoju. Ujednolica także stanowisko państw OECD wobec państw nieczłonkowskich.

Istotną rolę w wyznaczaniu krótko- i średniookresowych zadań i priorytetów działania Organizacji, a także kształtowaniu wizerunku OECD pełnią komunikaty dorocznych, ministerialnych sesji Rady (MCM). Będące najwyższej rangi dokumentami programowymi OECD zawierają one: uzgodnione przez uczestniczących w sesjach ministrów spraw zagranicznych i finansów (bądź gospodarki) oceny tendencji rozwojowych oraz wyzwań dla polityki gospodarczej i społecznej na obszarze OECD i w skali globalnej, wraz z odpowiednimi zaleceniami. Komunikaty określają bieżące i przyszłe priorytety w pracach Organizacji, zawierają ocenę polityki w zakresie członkostwa w Organizacji, a także jej współpracy z państwami nieczłonkowskimi oraz w zakresie spraw należących do sfery organizacji wewnętrznej, jak budżet i program prac. Komunikaty prezentują dorobek OECD za ostatni rok oraz wytyczają zadania na kolejny okres odnosząc się często do realizacji zadań "zleconych" OECD przez G7 oraz G20. 

Członkostwo w OECD i sposób działania Organizacji nakłada szereg zobowiązań, w tym regularnego dostarczania Sekretariatowi informacji o polityce narodowej w wielu dziedzinach i implikuje poddawanie się osądowi ekspertów pozostałych państw OECD. Wymusza systematyczną wymianę informacji i ocen między członkami, wzajemne konsultacje oraz uzgadnianie kierunków polityki gospodarczej i społecznej. Raporty i opinie OECD o poszczególnych krajach są często wykorzystywane przez kredytodawców i inwestorów przed podjęciem decyzji co do angażowania się w danym kraju. Dotyczy to nie tylko korporacji transnarodowych i wielkich banków prywatnych, izb gospodarczych itp., ale również MFW i MBOiR.

OECD stwarza także państwom członkowskim okazję dzielenia się informacjami oraz weryfikacji doświadczeń w sferze polityki narodowej i legislacji, jak również metod zarządzania gospodarką i innymi dziedzinami. Na forum komitetów i grup roboczych odbywają się przeglądy polityki w poszczególnych dziedzinach, oceny jej zgodności z zaleceniami i standardami OECD, przedkładane są rekomendacje korekt polityki rządowej. W szczególności, średnio co półtora roku, każde z państw-członków musi się poddać wszechstronnemu i surowemu przeglądowi polityki makroekonomicznej, w którym uczestniczą wszystkie pozostałe państwa. Podobnie sprawa wygląda z przeglądami sektorowymi, np. polityki ochrony zdrowia, polityki ekologicznej czy reformy regulacji, których znaczenie dla Polski jako wkładu w sterowanie polityką i zapewnienie jej spójności stale rośnie.

OECD jest organizacją międzyrządową, ściśle współpracującą z tzw. partnerami społecznymi: związkami zawodowymi (na forum komitetu TUAC) i z biznesu (na forum komitetu BIAC), a także z organizacjami pozarządowymi (NGO's).

Konwencja o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, wraz z Protokołami dodatkowymi nr 1 i 2 do tej konwencji, stanowiącymi jej integralną część,
 
sporządzone w Paryżu dnia 14 grudnia 1960 r.
(Dz. U. z 1998 r. Nr 76, poz. 490)
 
W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
 
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:
 
W dniu 14 grudnia 1960 r. sporządzona została w Paryżu Konwencja o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju wraz z Protokołami dodatkowymi nr 1 i 2 do tej konwencji, stanowiącymi jej integralną część. W dniu 27 września 1996 r. uchwalona została ustawa o ratyfikacji Konwencji o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, wraz z Protokołami dodatkowymi nr 1 i 2 do tej konwencji.
Konwencja ta ma następujące brzmienie:
Przekład:  
KONWENCJA o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
 
Rządy Republiki Austrii, Królestwa Belgii, Kanady, Królestwa Danii, Republiki Francuskiej, Republiki Federalnej Niemiec, Królestwa Grecji, Republiki Islandii, Irlandii, Republiki Włoskiej, Wielkiego Księstwa Luksemburga, Królestwa Holandii, Królestwa Norwegii, Republiki Portugalskiej, Hiszpanii, Królestwa Szwecji, Konfederacji Szwajcarskiej, Republiki Tureckiej, Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej;
•    biorąc pod uwagę, że siła gospodarcza i dobra koniunktura mają zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów Narodów Zjednoczonych zachowania swobód jednostki i zwiększenia powszechnego dobrobytu;
•    wierząc, że mogą najskuteczniej poprzeć te cele poprzez wzmocnienie tradycji współpracy, jaka rozwinęła się pomiędzy nimi;
•    uznając, że ożywienie gospodarcze i postęp w Europie, do którego w dużym stopniu przyczynił się ich udział w Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej, otworzyły nowe perspektywy wzmocnienia tej tradycji i wykorzystania jej do nowych zadań i szerszych celów;
•    przekonane, że szersza współpraca w sposób żywotny przyczyni się do pokojowych i harmonijnych stosunków pomiędzy narodami świata;
•    uznając rosnącą współzależność swych gospodarek;
•    zdecydowane skuteczniej wykorzystać, poprzez konsultacje i współpracę, swoje zdolności i potencjał dla osiągnięcia możliwie wysokiego, trwałego wzrostu swoich gospodarek oraz podniesienia ekonomicznego i społecznego dobrobytu swoich narodów;
•    wierząc, że państwa bardziej zaawansowane gospodarczo powinny współpracować przy pomaganiu w miarę swoich możliwości krajom w procesie rozwoju gospodarczego;
•    uznając, że dalsza ekspansja handlu światowego jest jednym z najważniejszych czynników sprzyjających rozwojowi gospodarczemu krajów i poprawie międzynarodowych stosunków gospodarczych, oraz
•    zdecydowane zmierzać do tych celów w sposób zgodny z ich zobowiązaniami wobec innych organizacji i instytucji międzynarodowych, w których uczestniczą, i z umowami, których są stronami;
•    uzgodniły niniejszym następujący tryb przekształcania Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej w Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju:
  
Artykuł 1 
Celami Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (zwanej dalej "Organizacją") jest popieranie polityki ukierunkowanej na:
a) osiąganie jak najwyższego, trwałego wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz rosnącego poziomu życia w Państwach Członkowskich, przy utrzymaniu stabilizacji finansowej, a przez to przyczynianie się do rozwoju gospodarki światowej;
b) przyczynianie się do opartej na zdrowych zasadach ekspansji gospodarczej w Państwach Członkowskich, jak również nieczłonkowskich, w procesie rozwoju gospodarczego oraz
c) przyczynianie się do ekspansji handlu światowego na bazie wielostronnej i niedyskryminacyjnej, zgodnie z zobowiązaniami międzynarodowymi.
  
Artykuł 2
Dążąc do osiągnięcia tych celów Państwa Członkowskie zgadzają się, że wspólnie i indywidualnie będą:
a) popierać efektywne wykorzystanie swoich zasobów gospodarczych;
b) w dziedzinie nauki i techniki popierać rozwój swoich zasobów, wspierać badania i szkolenie zawodowe;
c) prowadzić politykę nastawioną na osiąganie wzrostu gospodarczego oraz wewnętrznej i zewnętrznej stabilności finansowej, a także na unikanie sytuacji, które mogą zagrażać ich gospodarkom lub gospodarkom innych krajów;
d) podejmować wysiłki dla ograniczenia lub znoszenia przeszkód w wymianie dóbr i usług oraz płatnościach bieżących, a także utrzymywać i rozszerzać liberalizację przepływów kapitałowych, oraz
e) przyczyniać się do rozwoju gospodarczego zarówno Państw Członkowskich, jak i nieczłonkowskich w procesie rozwoju gospodarczego poprzez stosowanie odpowiednich środków, a zwłaszcza poprzez przepływ kapitału do tych krajów, mając na względzie znaczenie dla ich gospodarek pomocy technicznej i poszerzania rynków eksportowych dla ich towarów.
  
Artykuł 3 
Mając na względzie osiąganie celów przedstawionych w artykule 1 oraz wypełnianie zobowiązań zawartych w artykule 2, Państwa Członkowskie postanawiają, że będą:
a) informować się nawzajem i dostarczać Organizacji informacji niezbędnych do osiągnięcia wytyczonych celów;
b) odbywać ze sobą regularne konsultacje, prowadzić badania i uczestniczyć w uzgodnionych przedsięwzięciach oraz
c) ściśle współpracować, a tam, gdzie występuje taka potrzeba, podejmować skoordynowane działania.
  
Artykuł 4 
Członkami Organizacji są Układające się Strony niniejszej konwencji.
  
Artykuł 5 
Dla osiągania swoich celów Organizacja może:
a) podejmować decyzje, które będą wiążące wobec wszystkich Członków, jeśli nie zostanie postanowione inaczej;
b) przedkładać zalecenia Członkom oraz
c) zawierać umowy z Członkami, krajami nieczłonkowskimi i organizacjami międzynarodowymi.
  
Artykuł 6 
1. Jeżeli w szczególnych przypadkach Organizacja nie uzgodni jednomyślnie inaczej, decyzje będą podejmowane i zalecenia przyjmowane po wzajemnym uzgodnieniu przez wszystkich Członków.
2. Każdy Członek będzie dysponował jednym głosem. Jeśli Członek wstrzyma się od głosu nad decyzją lub zaleceniem, to takie wstrzymanie się nie będzie unieważniać tej decyzji lub zalecenia, które stosować się będzie do pozostałych Członków, a nie będzie dotyczyć Członka, który wstrzymał się od głosu.
3. Żadna decyzja nie będzie wiążąca dla Członka, jeśli nie będzie zgodna z wymaganiami jego własnej procedury konstytucyjnej. Pozostali Członkowie mogą uzgodnić, że taka decyzja będzie stosować się do nich tymczasowo.
  
Artykuł 7 
Rada złożona z przedstawicieli wszystkich Członków jest organem tworzącym wszystkie akty Organizacji. Rada może zbierać się na sesjach na szczeblu ministrów lub stałych przedstawicieli.
  
Artykuł 8 
Rada może desygnować każdego roku przewodniczącego, który będzie prowadził obrady sesji na szczeblu ministerialnym, oraz dwóch wiceprzewodniczących. Przewodniczący może zostać desygnowany do pełnienia swojej funkcji przez jedną kolejną kadencję.
  
Artykuł 9 
Rada może ustanowić Komitet Wykonawczy lub inne dodatkowe organy, jakie mogą być potrzebne do realizacji celów Organizacji.
  
Artykuł 10 
1. Sekretarz Generalny odpowiedzialny przed Radą jest wyznaczany przez Radę na okres pięciu lat. Pomocą będzie mu służyć jeden lub więcej zastępców Sekretarza Generalnego lub pomocniczych sekretarzy generalnych wyznaczonych przez Radę na wniosek Sekretarza Generalnego.
2. Sekretarz Generalny pełni rolę przewodniczącego posiedzeń Rady na szczeblu stałych przedstawicieli. Powinien on udzielać Radzie wszelkiej stosownej pomocy oraz przedkładać propozycje Radzie i wszystkim innym organom Organizacji.
  
Artykuł 11 
1. Sekretarz Generalny powołuje personel potrzebny Organizacji do realizacji planów jej działania zatwierdzonych przez Radę. Przepisy dotyczące personelu będą przedłożone Radzie do zatwierdzenia.
2. Mając na względzie międzynarodowy charakter Organizacji, Sekretarz Generalny, jego zastępcy i sekretarze pomocniczy oraz personel nie będą ani zabiegać o instrukcje, ani ich otrzymywać od Państw Członkowskich ani od żadnego rządu lub władzy spoza Organizacji.
  
Artykuł 12 
Na warunkach określonych przez Radę Organizacja może:
a) zwracać się do krajów nieczłonkowskich i innych organizacji;
b) ustanawiać i utrzymywać stosunki z krajami nieczłonkowskimi i innymi organizacjami oraz
c) zapraszać rządy nieczłonkowskie i inne organizacje do udziału w pracach Organizacji.
  
Artykuł 13 
Sposób, w jaki w Organizacji reprezentowane będą Wspólnoty Europejskie, ustanowione mocą Traktatu Paryskiego z dnia 18 kwietnia 1951 r. oraz Traktatu Rzymskiego z dnia 25 marca 1957 r., jest określony w Protokole dodatkowym nr 1 do niniejszej konwencji.
  
Artykuł 14 
1. Niniejsza konwencja będzie ratyfikowana lub przyjęta przez sygnatariuszy zgodnie z ich wymaganiami konstytucyjnymi.
2. Dokumenty ratyfikacyjne lub dokumenty przyjęcia zostaną złożone Rządowi Republiki Francuskiej, który zostaje niniejszym wyznaczony jako Rząd-depozytariusz.
3. Niniejsza konwencja wejdzie w życie:
a) przed dniem 30 września 1961 r. po złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych lub przyjęcia przez wszystkich sygnatariuszy albo
b) w dniu 30 września 1961 r., jeśli do tej daty piętnastu lub więcej sygnatariuszy złoży takie dokumenty, i będzie obowiązywać wobec tych sygnatariuszy, a w odniesieniu do pozostałych - po złożeniu przez nich dokumentów ratyfikacyjnych lub potwierdzających przyjęcie;
c) po dniu 30 września 1961 r., ale nie później niż dwa lata od podpisania konwencji, po złożeniu takich dokumentów przez piętnastu sygnatariuszy, i będzie obowiązywać wobec tych sygnatariuszy, a w odniesieniu do pozostałych - po złożeniu przez nich dokumentów ratyfikacyjnych lub potwierdzających przyjęcie.
4. Sygnatariusze, którzy nie złożyli swoich dokumentów ratyfikacyjnych lub przyjęcia przed wejściem konwencji w życie, mogą brać udział w działalności Organizacji na warunkach, jakie będą określone w umowie między Organizacją a takimi sygnatariuszami.
 
Artykuł 15 
Przekształcenie Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej dokona się w momencie wejścia w życie niniejszej konwencji, a jej cele, organy, uprawnienia i nazwa będą odtąd takie, jak przewidziano w niniejszej konwencji. Osobowość prawna, jaką posiadała Organizacja Europejskiej Współpracy Gospodarczej, przejdzie na Organizację, jednakże decyzje, zalecenia i rezolucje Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej będą wymagać zatwierdzenia przez Radę dla nabrania mocy po wejściu w życie niniejszej konwencji.
  
Artykuł 16 
Rada może zdecydować o zaproszeniu dowolnego Rządu gotowego do przyjęcia na siebie obowiązków wynikających z członkostwa do przystąpienia do konwencji. Decyzja taka powinna być jednomyślna, jednak w każdym konkretnym przypadku Rada może jednomyślnie zdecydować o możliwości wstrzymania się od głosu; w takim przypadku, niezależnie od postanowień artykułu 6, decyzja będzie miała zastosowanie do wszystkich Członków. Przystąpienie nabierze mocy po złożeniu dokumentu przystąpienia Rządowi-depozytariuszowi.
  
Artykuł 17 
Każda z Umawiających się Stron może zakończyć stosowanie przez siebie niniejszej konwencji, składając o tym notyfikację Rządowi-depozytariuszowi z dwunastomiesięcznym wyprzedzeniem.
  
Artykuł 18 
Siedzibą Organizacji jest Paryż, chyba że Rada postanowi inaczej.
  
Artykuł 19 
Zdolność prawna Organizacji oraz przywileje, zwolnienia i immunitety Organizacji, jej funkcjonariuszy i akredytowanych przy niej przedstawicieli Członków są określone w Protokole dodatkowym nr 2 do niniejszej konwencji.
  
Artykuł 20
 1. Corocznie, zgodnie z przepisami finansowymi przyjętymi przez Radę, Sekretarz Generalny przedstawi Radzie do zatwierdzenia roczny budżet, rachunki oraz budżety dodatkowe wnioskowane przez Radę.
2. Ogólne wydatki Organizacji, zatwierdzone przez Radę, będą rozdzielone według tabeli, jaka zostanie przyjęta przez Radę. Inne wydatki będą finansowane na bazie ustalonej przez Radę.
  
Artykuł 21
 Po otrzymaniu dokumentów ratyfikacyjnych, dokumentów przyjęcia lub przystąpienia bądź notyfikacji o wystąpieniu z Organizacji Rząd-depozytariusz powiadomi o tym wszystkie Umawiające się Strony oraz Sekretarza Generalnego Organizacji.
Na dowód czego, niżej podpisani, należycie uprawomocnieni pełnomocnicy złożyli swe podpisy pod niniejszą konwencją.
Sporządzono w Paryżu dnia czternastego grudnia tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego roku w językach angielskim i francuskim, przy czym oba teksty są jednakowo autentyczne, w jednym egzemplarzu, który będzie złożony Rządowi-depozytariuszowi, który następnie przekaże poświadczone kopie wszystkim sygnatariuszom.
  
Protokół dodatkowy nr 1
do Konwencji o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
 
Sygnatariusze Konwencji o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
uzgodnili, co następuje:
1. Sposób reprezentowania Wspólnot Europejskich, ustanowionych mocą Traktatu Paryskiego z dnia 18 kwietnia 1951 r. i Traktatu Rzymskiego z dnia 25 marca 1957 r., w Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju będzie uregulowany zgodnie z postanowieniami tych traktatów.
2. Komisje Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, jak również Wysoka Władza Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali będą uczestniczyć w pracach tej Organizacji.
Na dowód czego, niżej podpisani, należycie uprawomocnieni Pełnomocnicy, złożyli swe podpisy pod niniejszym protokołem.
Sporządzono w Paryżu dnia czternastego grudnia tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego roku w językach angielskim i francuskim, przy czym oba teksty są jednakowo autentyczne, w jednym egzemplarzu, który będzie złożony Rządowi Republiki Francuskiej, który następnie przekaże poświadczone kopie wszystkim sygnatariuszom.
  
Protokół dodatkowy nr 2
do Konwencji o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
Sygnatariusze Konwencji o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (dalej zwanej "Organizacją"),
uzgodnili, co następuje:
Organizacja będzie miała zdolność prawną; Organizacja, jej funkcjonariusze oraz akredytowani przy niej przedstawiciele Członków będą uprawnieni do następujących przywilejów, zwolnień i immunitetów:
a) na terytorium Układających się Stron Konwencji o europejskiej współpracy gospodarczej z dnia 16 kwietnia 1948 r. - do posiadania zdolności prawnej, przywilejów, zwolnień i immunitetów przewidzianych w Protokole dodatkowym nr 1 do tej konwencji;
b) w Kanadzie - do posiadania zdolności prawnej, przywilejów, zwolnień i immunitetów przewidzianych w umowach i uzgodnieniach w sprawie zdolności prawnej, przywilejów, zwolnień i immunitetów, zawartych między Rządem Kanady a Organizacją;
c) w Stanach Zjednoczonych - do posiadania zdolności prawnej, przywilejów, zwolnień i immunitetów przewidzianych w zarządzeniu [Executive Order] nr 10133 z dnia 27 czerwca 1950 r., zgodnie z przepisami Ustawy o immunitetach organizacji międzynarodowych [International Organizations Immunities Act];
d) w innych krajach - do zdolności prawnej, przywilejów, zwolnień i immunitetów przewidzianych w umowach lub uzgodnieniach w sprawie zdolności prawnej, przywilejów, zwolnień i immunitetów, zawartych między Rządem danego kraju a Organizacją.
Na dowód czego niżej podpisani, należycie uprawomocnieni pełnomocnicy złożyli swe podpisy pod niniejszym Protokołem.
Sporządzono w Paryżu dnia czternastego grudnia tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego roku w języku angielskim i francuskim, przy czym oba teksty są jednakowo autentyczne, w jednym egzemplarzu, który będzie złożony Rządowi Republiki Francuskiej, który następnie przekaże poświadczone kopie wszystkim sygnatariuszom.
Po zapoznaniu się z powyższą konwencją wraz z Protokołami dodatkowymi nr 1 i 2 do tej konwencji, w imieniu Rzeczypospolitej polskiej oświadczam, że:
- została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień niej zawartych,
- postanowienia jej są przyjęte, ratyfikowane, potwierdzone i będą niezmiennie zachowywane oraz że
- Rzeczpospolita Polska niniejszym przystępuje do wspomnianej konwencji wraz z Protokołami dodatkowymi nr 1 i 2 do niej, zgodnie z artykułem 16 tej konwencji.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej polskiej.
 
Dano w Warszawie dnia 19 listopada 1996 r.
 
Prezydent Rzeczypospolitej polskiej: A. Kwaśniewski
L.S.
Minister Spraw Zagranicznych: w z. E. Wyzner

Najwyższym organem Organizacji jest Rada OECD. W jej sesjach odbywających się co miesiąc zasiadają Stali Przedstawiciele wszystkich państw członkowskich i Komisji Europejskiej  (39 ambasadorów). Przewodnictwo Rady sprawuje Sekretarz Generalny, od 2021 roku Mathias Cormann. Raz do roku odbywa się posiedzenie Rady na szczeblu ministerialnym (MCM).

Radę wspiera Komitet Wykonawczy, składający się z zastępców Stałych Przedstawicieli. Do ważnych spotkań wyznaczających kierunki prac Organizacji należą także odbywające się co kilka lat ministerialne sesje komitetów sektorowych. Innym regularnym spotkaniem wysokiego szcebla są odbywające się co roku od 2012 r. posiedzenia Grupy ds. Strategii Globalnej (GSG).

OECD jest organizacją o szerokim zakresie działania i złożonej strukturze. Sekretariat OECD zatrudnia około  4000 osób, w tym wielu ekonomistów, prawników i  naukowców, którzy pracują w kilkunastu dyrektoriatach (działach) Sekretariatu. OECD pracuje w dwóch językach urzędowych: angielskim i francuskim. Pracownicy Sekretariatu są obywatelami państw członkowskich OECD, jednakże nie reprezentują tam swoich krajów, ale  pracują jako niezależni eksperci. 

Sekretariat OECD obsługuje prace komitetów merytorycznych i eksperckich organów roboczych (ok. 200 organów) obejmujących swoją działalnością prawie wszystkie obszary objęte polityką rządów państw członkowskich. Należy wymienić grupę  komitetów merytorycznych odpowiedzialnych za następujące obszary: polityka ekonomiczna; przeglądy gospodarcze; handel; rolnictwo; rybołówstwo; polityka środowiskowa; chemikalia i biotechnologia; zarządzanie publiczne; polityka regulacyjna; polityka budżetowa; polityka rozwoju regionalnego; turystyka; MŚP i przedsiębiorczość; pomoc rozwojowa; polityka podatkowa; zdrowie; zatrudnienie, praca i sprawy socjalne; przemysł, innowacje i przedsiębiorczość; polityka gospodarki cyfrowej; polityka konsumencka; polityka naukowa i technologiczna; polityka edukacyjna; inwestycje; ubezpieczenia i fundusze emerytalne; rynki finansowe; konkurencja; ład korporacyjny; statystyki i polityki statystyczne. Poza regularnymi sesjami organów roboczych (zwykle 1-4 rocznie) organizowane są także sesje specjalne, konferencje i seminaria.  

Ponadto w ramach "systemu OECD" funkcjonują quasi-niezależne podmioty, przy czym członkostwo w nich nie w pełni pokrywa się z członkostwem w OECD:
•    Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) (Polska jest członkiem od września 2008 r.); 
•    Agencja Energii Jądrowej (NEA) (Polska jest członkiem od listopada 2010 r.); 
•    Międzynarodowe Forum Transportu (ITF) (Polska jest członkiem); 
•    Klub Sahelu i Zachodniej Afryki  (SAH) (Polska nie uczestniczy); 
•    Centrum Rozwoju (DEV) (Polska nie uczestniczy). 

Sytuacja gospodarcza i finansowa 

Pandemia COVID-19 dobitnie uwidoczniła słabości strukturalne wielu gospodarek, pogłębiając istniejące wcześniej różnice produktywności i nierówności społeczne.

Problemy na rynkach pracy, niska produktywność, pomijanie kwestii budowania odporności w strategiach wzrostu były częścią rzeczywistości gospodarczej w krajach na całym świecie.

W perspektywie najbliższych lat, wyzwaniem pozostają trwałe obniżenie inflacji, dostosowanie środków wsparcia ukierunkowanej polityki fiskalnej i działania na rzecz zrównoważonego wzrostu. Zapewnienie przy tym stabilności finansów publicznych staje się coraz trudniejsze w obliczu rosnącej presji przyszłych wydatków związanych ze starzeniem się społeczeństw, zmianami klimatycznymi i rosnącym ciężarem obsługi długu publicznego. Dlatego w dłuższej perspektywie dostrzega się konieczność wzmocnienia reform strukturalnych. Ich celem powinno być zwiększenie podaży na rynkach pracy i rynkach produktowych, wydajności i elastyczności oraz wspieranie włączenia społecznego, które pomogłyby pobudzić konkurencję i ożywić inwestycje. W obliczu tych wyzwań niezbędne są uzupełniające się wzajemnie działania ze strony polityki fiskalnej i monetarnej.

Pandemia uwydatniła znaczenie współpracy międzynarodowej, która może sprawić, że działania polityczne będą skuteczniejsze i mniej kosztowne. Jej pilność w obszarach opieki zdrowotnej, zmian klimatycznych, handlu światowego, opodatkowania przedsiębiorstw wielonarodowych czy globalnej cyfryzacji staje się coraz większa.

Wzrasta znaczenie horyzontalnego podejścia do analizy problemów i wielostronny charakter podejmowanych działań. Analizy ekonomiczne w coraz większym stopniu wzbogacane są o ekspertyzy społeczne i środowiskowe, odzwierciedlając konieczność uwzględnienia wielu wymiarów rozwoju gospodarczego.

OECD, podobnie jak BŚ, MFW czy MOP, podkreśla negatywne konsekwencje rosnących nierówności społecznych. Nierówna dystrybucja wielu zasobów i kapitału stanowi obecnie jeden z najważniejszych problemów, z którym trzeba się zmierzyć. Wiele rekomendacji na ten temat znajduje się
w publikacji OECD pt. Going for Growth 2021 - Shaping a Vibrant Recovery.

Przeglądy gospodarcze

OECD przeprowadza cykliczne przeglądy sytuacji gospodarczej poszczególnych krajów OECD i niektórych krajów spoza Organizacji, w tym przede wszystkim swoich Kluczowych Parterów (https://www.oecd.org/global-relations/keypartners/). Zaletą tych przeglądów jest nie tylko powszechnie ceniona jakość danych, ale i zawarte w nich oceny prowadzonej przez rządy polityki makroekonomicznej. Raporty, publikowane pod nazwą „OECD Economic Surveys", analizują politykę makroekonomiczną i strukturalną w średnim i długim okresie. Każdy z krajów OECD podlega takiemu przeglądowi co 1,5 - 2 lata.

Poza przeglądami gospodarczymi poszczególnych krajów, OECD przeprowadza także porównawcze analizy ogólnej sytuacji gospodarczej i finansowej w krajach członkowskich. W świetle globalizacji gospodarczej, szczególną uwagę zwraca się na międzynarodowe skutki prowadzonych przez kraje polityk. Na bazie tych analiz, OECD przygotowuje ukazujący się dwa razy w roku „Economic Outlook", analizujący główne światowe trendy gospodarcze oraz perspektywy na najbliższe dwa lata.

Dalsze informacje o pracach OECD w tym obszarze uzyskać można pod linkiem:
https://www.oecd.org/economy/.
 
Rynki finansowe​​​​​​

OECD promuje otwarte, efektywne i stabilne systemy finansowe, zorientowane na rozwiązania rynkowe i bazujące na przejrzystości, zaufaniu i uczciwości . Analizując bieżącą sytuację na rynkach finansowych, OECD wspiera przyjmowanie przez państwa członkowskie rozwiązań, które pozwalają na zapobieganie kryzysom oraz poświęca uwagę problemowi zadłużenia gospodarek oraz zarządzaniu długiem publicznym, tworząc forum do wymiany poglądów i doświadczeń.

OECD bierze również udział w dyskusji oceny ryzyk dla sektora finansowego oraz propaguje szerszy dostęp do wiedzy finansowej w ramach programu „Edukacja finansowa". 

W zakresie ubezpieczeń opracowuje dobre praktyki i wytyczne dla rządów
i ubezpieczycieli, monitorując jednocześnie rynki ubezpieczeniowe i gromadzi dane w tym zakresie. Wspiera również inwestycje długoterminowe, które są kluczowym czynnikiem wzrostu gospodarczego.

Więcej informacji o pracach OECD w tym obszarze uzyskać można pod linkiem:

https://www.oecd.org/finance/

Polityka podatkowa

OECD pomaga krajom w wypracowaniu rozwiązań zapewniających sprawne
systemy podatkowe. Kraje członkowskie OECD, jak i kraje spoza Organizacji,  współpracują również w zakresie międzynarodowej wymiany informacji podatkowej, która pozwala na zmniejszenie barier podatkowych ograniczających handel międzynarodowy i inwestycje. OECD opracowało „Modelową Konwencję Podatkową", na bazie której prowadzone są negocjacje bilateralnych umów podatkowych. Ponadto, OECD podjęło szereg działań wymierzonych w ograniczenie erozji podstawy opodatkowania i transferu zysków (tzw. BEPS 2.0).

Prace Organizacji dostarczają krajom ram, które zwiększają prawdopodobieństwo, że zyski zostaną opodatkowane w miejscu, gdzie są faktycznie generowane, a także doprecyzowują i eliminują niejasne przepisy międzynarodowego prawa podatkowego. Zarówno BEPS, jak i inicjatywa „Automatic Exchange of Information” (AEOI)
w sprawach podatkowych stanowią dzisiaj szeroko znane osiągniecia OECD.

Dalsze informacje o pracach OECD w tym obszarze uzyskać można na stronie: http://www.oecd.org/tax/, http://www.oecd.org/tax/beps/ oraz http://www.oecd.org/tax/automatic-exchange/.  

Rolnictwo i rybołówstwo

OECD analizuje polityki rolne krajów członkowskich i niektórych krajów spoza Organizacji, w tym szczególnie w zakresie wsparcia produkcji rolnej. Stworzony przez OECD system klasyfikacji rodzajów wsparcia rolnictwa pozwala na szczegółowe porównanie sytuacji w poszczególnych państwach. Dwie istotne, cykliczne publikacje OECD w tym zakresie to: „Agricultural Policy Monitoring and Evaluation”.

Ponadto, OECD analizuje także bieżące problemy związane z szeroko rozumianym rolnictwem, takie jak: handel produktami rolnymi, bezpieczeństwo żywnościowe, rozwój obszarów wiejskich, kwestie rolno-środowiskowe, biopaliwa, wpływ zmian klimatycznych na rolnictwo, bioróżnorodność. OECD razem z FAO wydaje także regularnie prognozę rozwoju poszczególnych rynków surowcowych: „OECD-FAO Agricultural Outlook" (zobacz ostatnie wydanie http://www.agri-outlook.org). OECD organizuje również coroczne fora poświęcone najważniejszym tematom z zakresu rolnictwa, adresowane do przedstawicieli administracji państwowej, świata nauki, biznesu i organizacji pozarządowych. Warte uwagi jest również organizowane raz na pięć lat spotkanie na szczeblu ministerialnym, w trakcie którego ministrowie, przedstawiciele organizacji międzynarodowych, eksperci OECD oraz przedstawiciele biznesu dyskutują o najważniejszych wyzwaniach stojących przed sektorem rolnym http://www.oecd.org/agriculture/ministerial/.

Więcej informacji na temat prac OECD w obszarze rolnictwa i rybołówstwa dostępne jest na https://www.oecd.org/agriculture/.

Handel międzynarodowy i kredyty eksportowe

OECD szczegółowo analizuje najważniejsze problemy w handlu międzynarodowym, wspierając silny, otwarty i bazujący na regułach wielostronny system handlowy. Sprawa ta nabiera szczególnej aktualności w obliczu tendencji do praktyk protekcjonistycznych w handlu, a nawet także w inwestycjach międzynarodowych. Mając na uwadze, że to właśnie protekcjonizm pogłębił kryzys z roku 1929, OECD szczególną uwagę przykłada do analizy środków ograniczających handel, w tym szczególnie barier pozataryfowych i wzrastającej liczby ograniczeń w handlu usługami. OECD tworzy unikalną bazę STRI ( https://www.oecd.org/trade/topics/services-trade/)  zawierającą spis ograniczeń istniejących w sektorach usługowych. OECD opracowała także zestaw wskaźników dot. ułatwień w handlu (Trade Facilitation Indicators – TFIs, zobacz też https://www.oecd.org/trade/topics/trade-facilitation/), które określają obszary działania i umożliwiają ocenę potencjalnego wpływu dokonywanych przez kraje reform. Szczególnego znaczenia nabierają również analizy OECD dotyczące tzw. handlu wartością dodaną (TiVA – Trade in Value-Added) oraz globalnych łańcuchów wartości (zobacz więcej: https://www.oecd.org/trade/topics/global-value-chains-and-trade/), które obejmują obecnie 70% wymiany handlowej.

Obszarem ścisłej współpracy OECD ze Światową Organizacją Handlu są kwestie „aid for trade” – budowy potencjału handlowego państw rozwijających się (https://www.oecd.org/dac/aft/), subsydiów przemysłowych i dotyczących wydobycia paliw kopalnych oraz handlu cyfrowego. Ponadto, w ramach finansowania handlu międzynarodowego, państwa OECD ustalają zasady udzielania oficjalnie wspieranych kredytów eksportowych i gwarancji kredytowych.

Dalsze informacje o pracach OECD w tym obszarze: http:/www.oecd.org/tad/xcred/

Ochrona konkurencji i konsumenta

OECD tworzy forum wymiany doświadczeń i dobrych praktyk miedzy urzędami ds. konkurencji państw członkowskich OECD w sprawach dotyczących ich bieżącej działalności, a tym samym ochrony uczciwej konkurencji i praw konsumentów, takich jak np. nadużycia pozycji dominującej, zmowy kartelowe. Organizacja pomaga także państwom chronić prawa konsumentów w dobie globalnego handlu, szczególnie w transakcjach (handlu) elektronicznych, a także wypracowuje zasady dotyczące bezpieczeństwa produktów i edukacji konsumentów.

OECD organizuje również coroczne fora poświęcone aktualnym tematom z zakresu konkurencji (zobacz m.in. Globalne Forum ds. Konkurencji, grudzień 2017: http://www.oecd.org/competition/globalforum/, adresowane do przedstawicieli administracji państwowej, świata nauki, biznesu i organizacji pozarządowych.

Dalsze informacje o pracach OECD w tym obszarze: http://www.oecd.org/competition/.

Zwalczanie przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy publicznych w międzynarodowych transakcjach handlowych

OECD monitoruje przestrzeganie postanowień Konwencji OECD o zwalczaniu przekupstw zagranicznych funkcjonariuszy publicznych w międzynarodowych transakcjach handlowych (http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20010230264), którą podpisało ponad czterdzieści państw. Konwencja zobowiązuje państwa do karania przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy publicznych oraz ustanowienia odpowiedzialności krajowych osób prawnych za to przestępstwo W celu zapewnienia równych warunków konkurencji w międzynarodowym obrocie gospodarczym, OECD szczegółowo bada stopień wdrożenia przez państwa tej konwencji, wydając w razie potrzeby zalecenia modyfikowania prawa krajowego. Warte uwagi są także prace OECD w zakresie ochrony tzw. sygnalistów , które zyskują coraz większe znaczenie (zobacz m.in.: http://www.oecd.org/corruption/committing-to-effective-whistleblower-protection-9789264252639-en.htm).
 
Dalsze informacje o pracach OECD w tym obszarze: http://www.oecd.org/corruption. Informacje o realizacji przez Polskę wytycznych ww. konwencji dostępne są pod adresem: http://www.oecd.org/poland/poland-oecdanti-briberyconvention.htm.

Środowisko

Ochrona środowiska jest podstawą zrównoważonego rozwoju gospodarek a jej właściwe planowanie i prowadzenie jest bardzo ważne dla dobrobytu społeczeństw. OECD modyfikuje swoje podejście także w tym obszarze i analizuje zagadnienia środowiskowe pod kątem osiągania wyników gospodarczych, nie umniejszając przy tym znaczenia ochrony środowiska jako samoistnej działalności gospodarczej. Podstawowymi obszarami zainteresowania Organizacji w zakresie środowiska jest bioróżnorodność, zasoby wodne i zarządzanie zasobami naturalnymi, a także wspieranie rządów w wysiłkach do osiągnięcia neutralności klimatycznej. Warta podkreślenia jest zwłaszcza rola OECD – we współpracy z UNESCO – w obszarze promocji dobrego zarządzania zasobami wodnymi i wpływie jakości zasobów wodnych na jakość życia i gospodarki wielu państw. W coraz większym stopniu OECD przyczynia się także do promocji zagadnienia circular economy – gospodarki w obiegu zamkniętym, które może być odpowiedzią na problemy środowiskowe, zwłaszcza w gospodarkach rozwiniętych.

OECD nie posiada pełnych kompetencji do badania zjawisk klimatycznych, to analizując ich ekonomiczne aspekty, OECD podchodzi do badania zjawisk klimatycznych w sposób kompleksowy, łącząc wiedzę z zakresu m.in. handlu, inwestycji, rolnictwa i podatków.  Podczas negocjacji klimatycznych w Paryżu w ramach COP21 w grudniu 2015 r. OECD zobowiązało się do monitorowania postępu wdrażania INDCs – narodowych celów redukcji emisji - oraz dostarczania bazy analitycznej do mierzenia zaawansowania celów określonych w Porozumieniu Paryskim. Agendę tę Organizacja realizuje do dzisiaj.

Celem OECD jest pomoc w takim kształtowaniu gospodarek, aby przy jak najmniejszej stracie dla celów ekonomicznych, rozwijały się one w sposób nie szkodzący środowisku.

Dalsze informacje o pracach OECD w obszarze środowiska dostępne są na stronie organizacji: https://www.oecd.org/environment/.

Innowacje

OECD ocenia jak działania państw wspierające naukę, nowe rozwiązania technologiczne oraz edukację mogą przyczyniać się do rozwoju gospodarczego i wzrostu zatrudnienia. W tym celu OECD opracowała system wskaźników umożliwiających porównanie osiągnięć państw członkowskich w tej dziedzinie, a także przeprowadza przeglądy krajowych polityk na rzecz innowacji. OECD przygotowała w 2015 r. nową wersję „Strategii Innowacji OECD ", w której nacisk położony został na czynniki warunkujące innowacje, takie jak kapitał ludzki, rynki wiedzy i infrastruktura. Strategia ta odpowiada także na pytanie jak innowacje mogą przyczynić się do rozwiązania problemów współczesnego świata, takich jak: zmiany klimatu, bezpieczeństwo żywnościowe, wzrost gospodarczy, a także jak ustosunkować się do wyzwań, które niosą ze sobą nowe technologie jak np. biotechnologia.

OECD podjęła również prace nad gospodarką cyfrową. Warte uwagi są przede wszystkim projekt „Going Digital: making the transformation work for growth and well-being” (http://www.oecd.org/going-digital/) oraz działania dot. „Digital Government” (http://www.oecd.org/innovation/digital-government/).

Dalsze informacje o pracach OECD w tym obszarze uzyskać można na stronie: www.oecd.org/innovation oraz http://www.oecd.org/innovation/innovation-imperative.htm.

Energia

Kwestiami energii w systemie OECD zajmuje się Międzynarodowa Agencja Energetyczna (International Energy Agency, IEA), autonomiczna organizacja stowarzyszona z OECD. Polska jest członkiem IEA od 2008 r.

IEA jest najbardziej techniczną i posługującą się zaawansowanymi technikami modelowania organizacją międzynarodową w obszarze badania rynków energetycznych. Ocenia się, że IEA dysponuje najlepszymi danymi energetycznymi na świecie. Chociaż powstała w 1974 r. w odpowiedzi na pierwszy kryzys naftowy z zamiarem wdrożenia mechanizmu ochrony państw Zachodu przed możliwymi zakłóceniami w dostawach ropy naftowej, IEA dzisiaj jest wiodącym centrum analitycznym w zakresie niemal wszystkich rodzajów energii – z wyłączeniem energii jądrowej. Cenione i oczekiwane przez podmioty rynkowe są opracowania i prognozy IEA w zakresie ropy naftowej, gazu ziemnego, inwestycji energetycznych i OZE. Flagowa, doroczna publikacja World Energy Outlook zawiera prognozy i oceny energetyczne dla całego świata na 25 lat naprzód.

IEA stworzyła unikalny mechanizm reagowania kryzysowego, który polega na szybkim „uwolnieniu” i udostępnieniu zgromadzonych, 90-dniowych zapasów ropy i paliw państwom odczuwającym skutki zakłócenia dostaw. Do tej pory mechanizm uwalniania zapasów w sytuacjach kryzysowych zastosowany został pięciokrotnie – podczas wojny w Zatoce Perskiej w 1991 r, podczas huraganu Katrina w 2005 r.,  w 2011 r. w odpowiedzi na kryzys libijski oraz w 2022 r. w marcu i kwietniu w odpowiedzi na agresję Rosji na Ukrainę, kiedy to kraje IEA uwolniły rekordową ilość ropy naftowej (182,7 mln baryłek). W procesie reagowania kryzysowego w 2011 r. oraz dwukrotnie w 2022 r. brała udział także Polska.

IEA jako centrum analityczne jest coraz ważniejszym partnerem Komisji Europejskiej, która często opiera swoje oceny i prognozy na danych IEA. W tym kontekście Agencja jest także ważnym partnerem Unii Europejskiej – aż 20 z 30 państw członkowskich IEA należy do UE.

Dalsze informacje o pracach IEA w tym obszarze: http://www.iea.org/.

Stosunki zewnętrzne OECD

OECD współpracuje z państwami nieczłonkowskimi OECD w oparciu o art. 12 konwencji o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju przyjętej 14 grudnia 1960 r. Współpraca ta odbywa się poprzez kontakty OECD z krajami i organizacjami oraz zaproszenia do udziału w pracach Organizacji. Decyzje o zakresie i trybie współpracy z państwami nieczłonkowskimi podejmują kraje członkowskie Organizacji na forum głównego organu OECD - Rady. W całym okresie działania Organizacji, decyzje Rady tworzyły podstawę do opracowania założeń strategii relacji globalnych OECD na rzecz współpracy z państwami partnerskimi. Formułując propozycje działań w ramach tworzonej strategii, Rada korzystała z ciała pomocniczego: Grupy Rady ds. Współpracy z gospodarkami nieczłonkowskimi. W związku z rozwojem relacji z gospodarkami nieczłonkowskimi, OECD podjęła decyzję o powołaniu odrębnego organu do spraw stosunków zewnętrznych: Komitetu ds. Współpracy z Państwami Nieczłonkowskimi (1997). Wzrost znaczenia agendy międzynarodowej i wola rozwoju kontaktów z podmiotami spoza Organizacji doprowadziły w 2006 r. do przekształcenia tego ciała w Stały Komitet Stosunków Zewnętrznych (ERC). Komitet jest organem  doradczym w sprawie koordynacji działań i programów z państwami nieczłonkowskimi i przygotowania dwuletniego programu pracy i budżetu Organizacji, uczestniczy także w przygotowaniu dyskusji i decyzji Rady dot. strategii, polityk i wytycznych dla stosunków zewnętrznych OECD. Wypracowując przez kolejne lata zasady współpracy z państwami nieczłonkowskimi, Rada OECD przyjęła Założenia ramowe relacji z państwami nieczłonkowskimi (2005), które określiły kierunki aktywności Organizacji: wkład w harmonijne funkcjonowanie gospodarki globalnej, rozszerzanie strefy dobrobytu oraz propagowanie wiedzy o politykach publicznych i najlepszych praktyk działania. W rezolucji o rozszerzeniu i wzmocnionym zaangażowaniu (2007), Rada podjęła decyzję o wzmocnieniu współpracy z wybranymi państwami nieczłonkowskimi, które określono mianem Partnerów Kluczowych (Brazylia, Chiny, Indie, Indonezja, RPA), w formie programów wzmocnionego zaangażowania z perspektywą członkostwa w Organizacji. OECD powołała także tzw. Fora Globalne (2008) - platformy wymiany opinii z administracją rządową, światem nauki i biznesu państw nieczłonkowskich. Rezolucją o partnerstwie z organami OECD (2012), Rada OECD określiła zasady udziału państw nieczłonkowskich w pracach organów Organizacji (komitetów merytorycznych) i ich ciał pomocniczych, ustanawiając status kraju zaproszonego, uczestniczącego i stowarzyszonego oraz tryb współpracy z państwami nieczłonkowskimi w ramach tzw. Programów Regionalnych oraz Programów Krajowych (rezolucja Rady z 2013 r.).

Celem Programów Współpracy z Partnerami Kluczowymi, Programów Regionalnych i Programów Krajowych jest współpraca OECD z krajami partnerskimi w celu identyfikacji niezbędnych reform polityk publicznych tych krajów na rzecz zrównoważonego rozwoju gospodarczego oraz wdrożenia tych reform, w oparciu o standardy i ekspertyzę OECD w tym zakresie. Realizacja planowanych działań jest zawsze oparta na zasadzie zaangażowania całego rządu (whole-of-government) danego kraju we współpracę w OECD. Celem Programów jest popularyzacja  w krajach partnerskich standardów działania opartych na dokonywaniu regularnych przeglądów polityk publicznych i monitoringu wdrażania płynących z nich zaleceń - z udziałem ekspertów OECD, kraju członkowskiego i innego kraju partnerskiego. Celem programów jest także upowszechnianie przez kraje partnerskie standardów OECD w skali regionu lub kontynentu.

Pierwszy Program Regionalny powstał w 2000 r. (Europa Płd.-Wschodnia), kolejne były uruchamiane w latach 2006-2016 (Afryka Północna i Bliski Wschód, Eurazja, Azja Płd.–Wschodnia, Ameryka Łacińska i Karaiby). Programy Regionalne mają określoną indywidualnie strukturę wewnętrzną (Komitet/Grupa Sterująca, Rada Doradcza), której najważniejsze organy odbywają doroczne posiedzenia i konferencje ministerialne. Programy Krajowe OECD są adresowane do wybranych krajów nieczłonkowskich. Przygotowanie i wdrażanie programów współpracy z Partnerami Kluczowymi,  Programów Regionalnych i Programów Krajowych nadzoruje Komitet Stosunków Zewnętrznych i jego ciała pomocnicze: Nieformalne Grupy Refleksyjne dla każdego z Partnerów Kluczowych Organizacji.

OECD
Kraje członkowskie OECD
Organizacje i agencje międzynarodowe współpracujące z OECD:
IEA - Międzynarodowa Agencja Energetyczna
NEA - Agencja Energii Jądrowej OECD
DEV - Centrum Rozwoju OECD
ITF - Międzynarodowe Forum Transportu OECD