OECD Economic Outlook « Confronting the crisis »
28.11.2022
W dniu 22 listopada 2022 r. miała miejsce konferencja prasowa Sekretarza Generalnego OECD, Mathiasa Cormanna oraz Głównego Ekonomisty ad interim, Alvaro Pereiry, na której zaprezentowano prognozy ekonomiczne OECD Economic Outlook „Confronting the crisis”. W wyniku niesłabnącej presji inflacyjnej oraz znacznego spadku zaufania i siły nabywczej gospodarstw domowych, w nadchodzącym roku ekonomiści OECD oczekują dalszego spowolnienia światowej gospodarki.
Przewiduje się, że globalny wzrost gospodarczy w 2023 r. utrzyma się na poziomie 2,2% (2,7% w 2024 r.), natomiast w strefie euro odpowiednio 0,5% oraz 1,4%. Inflacja cen konsumpcyjnych w wielu miejscach będzie wyższa w dłuższym okresie czasu, zwłaszcza w Europie z uwagi na niedobory energii oraz wojnę. W gospodarkach OECD prognozuje się spadek roc nej inflacji z poziomu 9,4% do 6,5% w 2023 r. oraz do 5,1% w 2024 r.
Światowa gospodarka stoi w obliczu poważnych przeciwności. Mamy do czynienia z wielkim kryzysem energetycznym, a wraz ze spadkiem globalnego wzrostu, wysoką inflacją, słabym poziomem zaufania i dużą niepewnością, udane wyjście gospodarki z tego kryzysu i powrót do trwałego ożywienia będzie bardzo trudne - powiedział sekretarz generalny OECD Mathias Cormann podczas konferencji prasowej. Zakończenie wojny i sprawiedliwy pokój dla Ukrainy byłyby obecnie najlepszymi sposobami na poprawę globalnych perspektyw gospodarczych. Dopóki tak się nie stanie, ważne jest, aby rządy zastosowały zarówno krótko-, jak i średnioterminowe środki zaradcze, które pomogłyby stawić czoła kryzysowi, złagodzić jego skutki w krótkim okresie, jednocześnie budując podstawy dla silniejszego i trwałego ożywienia – dodał w uzupełnieniu.
Znaczne spowolnienie globalnego wzrostu gospodarczego w 2023 r. nie oznacza recesji, pod warunkiem umiejętnie zastosowanych narzędzi z zakresu polityki pieniężnej, fiskalnej i strukturalnej.
Rekomendowane dalsze zacieśnianie polityki pieniężnej powinno pozostać w ścisłym związku z właściwą polityką fiskalną państw, ukierunkowaną na pomoc tymczasową do najbardziej potrzebujących gospodarstw domowych, aby nie zwiększać presji inflacyjnej oraz poziomu długu publicznego. Rosnące stopy procentowe zwiększają ryzyko braku możliwości obsługi zadłużenia dla firm, rządów oraz gospodarstw domowych. Dalsze działania wojenne będą utrudniać gospodarce powrót na ścieżkę wzrostu. W niektórych krajach znaczny bodziec fiskalny mogą stanowić wydatki na obronność oraz wdrożenie planu Next Generation EU. OECD przewiduje, że rynek energii doświadczy szczególnych trudności w latach 2023-24. Odbudowanie zapasów gazu w Europie przed przyszłą zimą może okazać się bardzo trudne, co z kolei może spowodować wzrost cen tego surowca, a w konsekwencji doprowadzić do bardziej trwałego spowolnienia gospodarczego i wyższej inflacji. Wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego powinno iść w parze z przyspieszeniem zielonej transformacji. Presję inflacyjną wzmaga również brak globalnego bezpieczeństwa żywnościowego.
W opinii Organizacji, właściwym działaniem jest dodatkowo sięgnięcie do narzędzi polityki strukturalnej. Należy przez to rozumieć dywersyfikację źródeł energii oraz inwestycje w efektywność energetyczną, politykę zatrudnienia (zmniejszanie różnic we wskaźnikach zatrudnienia kobiet i mężczyzn, rozwój umiejętności) oraz wspieranie konkurencyjności.
Polska w świetle jesiennych prognoz Economic Outlook
W odniesieniu do prognoz dla Polski, OECD przewiduje, że wzrost w 2023 r. spowolni do 0,9% PKB (2,4% w 2024 r.). Inflacja powinna osiągnąć szczyt w 2023 r., ale pozostanie powyżej celu inflacyjnego prawdopodobnie przez cały 2024 r. OECD zauważa, że zwiększona konsumpcja prywatna nie idzie w parze ze wzrostem produkcji przemysłowej czy wysokim poziomem inwestycji. Zaufanie konsumentów i biznesu znacznie się obniżyło, a poziom inflacji bazowej osiągnął 11,5%. Presja popytowa prawdopodobnie ulegnie jeszcze zwiększeniu z uwagi na wzrost wydatków na obronność (do 3% PKB w 2023 roku), zwiększenie wydatków na programy socjalne oraz wzrost wynagrodzeń w sektorze publicznym o 7,8%.
Rynek pracy znajduje się w dobrej kondycji oraz zauważalny jest wzrost płac. Eksperci pozytywnie odnotowują dotychczas osiągnięty stopień dywersyfikacji dostaw energii. Nie bez znaczenia dla polskiej gospodarki jest również obecność ok. 1,3 miliona ukraińskich uchodźców, mieszkających w Polsce oraz gwałtowny spadek handlu bezpośredniego z Ukrainą, Rosją i Białorusią, który przed wojną stanowił między 3-5 % PKB.
Rekomenduje się dalsze zacieśnianie polityki monetarnej, a w zakresie polityki fiskalnej lepiej ukierunkowaną pomoc dla najsłabszych gospodarstw domowych oraz uchodźców, z jednoczesnym unikaniem działań wzmagających presję inflacyjną. Zbyt ekspansywna polityka fiskalna może wymagać bowiem dodatkowego zacieśnienia monetarnego, przy czym stopy procentowego mogą ulec dalszemu wzrostowi, osiągając poziom 8% w połowie 2023 roku. Do bardziej ekologicznego i silniejszego wzrostu gospodarczego w Polsce w perspektywie średnioterminowej mogą przyczynić się cyfryzacja, inkluzyjna polityka zatrudnienia oraz większa dekarbonizacja gospodarki, skierowana na dalszą dywersyfikację. Nie bez znaczenia pozostaje kwestia dostępu do środków z funduszy UE, w tym Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Najbardziej pożądanym scenariuszem byłoby szybkie zakończenie działań wojennych, co pomogłoby zmniejszyć inflację i zwiększyć wzrost gospodarczy.
Reasumując, prognozy są zróżnicowane pod kątem regionalnym, a czasem także w odniesieniu do poszczególnych państw danego regionu. Wdrożenie rekomendacji i zaleceń OECD wymaga konsensusu politycznego oraz zharmonizowanych, przemyślanych i dobrze skomunikowanych ze sobą przedsięwzięć. Powrót na ścieżkę wzrostu leży w zakresie możliwości rządów, ale wymagać będzie niejednokrotnie dłuższego horyzontu czasowego oraz umiejętnej kombinacji polityk. Zakończenie działań wojennych mogłoby w dużym stopniu przyczynić się do poprawy sytuacji gospodarczej, dodatkowo niwelując niepewność, która obecnie ma duży wpływ na nastroje społeczne.
Wszystkie dostępne informacje na temat raportu, jak również pełny tekst dokumentu znajdują się pod następującymi linkami:
Konferencję prasową na ten temat można obejrzeć pod linkiem:
Launch of the OECD Economic Outlook 2022 (webtv-solution.com)
Photo: ©OECD 2022; Cover© Karabin/Shutterstock.com
OECD (2022), OECD Economic Outlook, Volume 2022 Issue 2: Preliminary version, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/f6da2159-en