Publikacja pt. „Gospodarka nieformalna i COVID-19 w Eurazji - nagła strata buforu społecznego”
09.08.2021
OECD w swojej publikacji zwraca uwagę, iż pandemia koronawirusa wywołała kryzys, który dotknął w szczególności „szarą strefę” w regionie Eurazji, gdzie ta forma działalności tradycyjnie odgrywa dużą rolę (szacuje się, że na gospodarkę nieformalną przypada między 30% a 50% PKB).
Sektor nieformalny działał wcześniej jako ten czynnik, który przyczyniał się do złagodzenia konfliktów społecznych w czasach kryzysu i udowodnił swoją odporność na wstrząsy w okresie przechodzenia gospodarki do ożywienia. „Szara strefa” była źródłem dochodu, oferowała różne możliwości zarobku dla pracowników będących w niepewnej sytuacji zawodowej i zyski przedsiębiorstwom, które miały problemy z utrzymaniem się na rynku.
Podczas COVID-19 rządy musiały zamknąć działalność gospodarczą i ustanowić obowiązek zachowania dystansu społecznego. Te działania w wielu przypadkach silniej uderzyły w „szarą strefę” niż w sektor formalny. W ten sposób gospodarka nieformalna przestała być buforem społecznym. Wiele osób i firm działających w tym segmencie straciło źródła dochodów. Migranci, którzy pracowali nielegalnie, utracili pracę i niektórzy z nich zdecydowali się na powrót do kraju pochodzenia. Miało to znaczący wpływ na gospodarki regionu Eurazji, które są w dużym stopniu uzależnione od przekazów pieniężnych. Ponadto większość rządowych programów wsparcia koncentrowała się na sektorze formalnym, a osoby i podmioty działające w „szarej strefie” zostały całkowicie lub prawie całkowicie pozbawione pomocy.
OECD w publikacji analizuje skutki pandemii dla tych, którzy utrzymują się z działalności nieformalnej. Autorzy raportu uważają, że ożywienie gospodarcze po COVID-19 będzie wymagało od rządów podjęcia działań zachęcających do przechodzenia z „szarej strefy” do rejestrowanej działalności gospodarczej. Zdaniem ekspertów OECD sektor nieformalny, które go istnienie często jest postrzegane jako problem sam w sobie dla decydentów, jest w rzeczywistości miejscem niewykorzystanego potencjału kapitału ludzkiego i rezerwuarem dla rozwoju gospodarczego.
Publikacja ukazała się w ramach realizacji Programu regionalnego Konkurencyjność Eurazji, który skierowany jest dla 13 państw spoza OECD położonych w Europie wschodniej, na Kaukazie i w Azji centralnej. Polska jako członek OECD aktywnie wspiera finansowo i ekspercko tę inicjatywę OECD.
Photo: ©OECD 2021