Polska w OECD

Średnie wydatki na zdrowie na mieszkańca w krajach OECD osiągnęły w 2022 r. prawie 5000 USD. Wśród krajów OECD najwięcej wydatków na opiekę zdrowotną poniosły Stany Zjednoczone z wydatkami na poziomie 12 555 USD na mieszkańca,  za nimi plasowała się Szwajcaria z 8049 USD i Niemcy z 8011 USD (po uwzględnieniu różnic w sile nabywczej). Szacuje się, że najniższe wydatki na opiekę zdrowotną na mieszkańca w Meksyku, Kolumbii i Kostaryce wyniosły odpowiednio 1181 USD, 1640 USD i 1658 USD.

W raporcie szczególny nacisk położono na  rozwój cyfrowy w ochronie zdrowia i jego potencjał w zakresie transformacji systemów opieki zdrowotnej. Reakcja na pandemię Covid-19 przyspieszyła transformację cyfrową w krajach OECD. Jednakże nadal wiele pozostaje do zrobienia.

Podstawowe wskaźniki stanu zdrowia populacji pokazują, że społeczeństwa nie otrząsnęły się jeszcze w pełni po pandemii, ponieważ wiele osób nadal zmaga się z problemami psychicznymi i fizycznymi. W latach 2019–2021 średnia długość życia w krajach OECD spadła średnio o 0,7 roku. Chociaż tymczasowe dane za 2022 r. wskazują na poprawę sytuacji w niektórych krajach, w 28 krajach średnia długość życia pozostaje poniżej poziomu sprzed pandemii.

Liczba pracowników służby zdrowia i opieki społecznej stale rośnie, ale obawy dotyczące niedoborów kadrowych stają się coraz bardziej dotkliwe. Starzenie się społeczeństwa zwiększa zapotrzebowanie na pracowników służby zdrowia i opieki długoterminowej. Jednocześnie pogarszające się warunki pracy osłabiły atrakcyjność zawodów związanych z opieką zdrowotną. W krajach OECD 57% lekarzy i pielęgniarek szpitalnych uważa poziom zatrudnienia i tempo pracy za niebezpieczne. Wysoka inflacja spowodowała ostatnio erozję płac, w tym w sektorze zdrowia. Patrząc na tendencje długoterminowe, choć płace realne w sektorze zdrowia wzrosły w większości krajów OECD, Finlandia, Włochy, Portugalia, Hiszpania i Wielka Brytania odnotowały stagnację lub spadek płac realnych w ciągu ostatniej dekady.

Zawał serca, udary i inne choroby układu krążenia były przyczyną więcej niż jednej czwartej zgonów w 2021 r., podczas gdy Covid-19 był przyczyną 7% wszystkich zgonów. Prawie jednej trzeciej wszystkich zgonów można było uniknąć dzięki skuteczniejszej i terminowej profilaktyce oraz interwencjom w zakresie opieki zdrowotnej.

Pomimo powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego w większości krajów OECD nadal istnieją bariery w dostępie do opieki zdrowotnej, ponieważ luki w ochronie finansowej sprawiają, że gospodarstwa domowe o niskich dochodach nie mogą sobie pozwolić na opiekę zdrowotną. Płatności z własnej kieszeni stanowią prawie jedną piątą wydatków na opiekę zdrowotną w krajach OECD. Osoby z najniższego kwintyla dochodów są średnio trzy razy bardziej skłonne do opóźniania opieki lub nie zwracania się o pomoc w porównaniu z osobami z najwyższego kwintyla dochodów.

Czas oczekiwania na operacje inne niż pilne, będący od dawna problemem w wielu krajach, pogorszył się w wyniku pandemii Covid-19. Czas oczekiwania na endoprotezoplastykę stawu biodrowego i kolanowego, dwie popularne operacje planowe, skrócił się od szczytu pandemii, ale w większości krajów pozostaje wyższy niż przed pandemią.

Poprawiła się jakość opieki pod względem bezpieczeństwa i skuteczności, przy czym zwrócono większą uwagę na to, aby opieka zdrowotna była bardziej skoncentrowana na człowieku. W większości krajów nastąpił postęp w zakresie bezpiecznego przepisywania leków w podstawowej opiece zdrowotnej, wraz ze zmniejszeniem średniej ilości antybiotyków, opioidów i długoterminowych recept na leki przeciwzakrzepowe.

W obliczu rosnącego zapotrzebowania na usługi wynikającego z łącznego wpływu starzenia się społeczeństwa i niezdrowego stylu życia, systemy opieki zdrowotnej muszą ułatwiać lepszy i szybszy dostęp do niedrogiej opieki zdrowotnej, eliminując jednocześnie utrzymujące się skutki Covid-19 dla zdrowia psychicznego i fizycznego zdrowia. Przyspieszenie transformacji cyfrowej i przyjęcie cyfrowych technologii zdrowotnych może jeszcze bardziej przekształcić systemy opieki zdrowotnej, poprawiając ich skuteczność. Terminowy i niedrogi dostęp do wysokiej jakości opieki zdrowotnej jest imperatywem zarówno gospodarczym, jak i społecznym, ponieważ umożliwia ludziom pełne uczestnictwo w naszych społeczeństwach, w tym zwiększając jakość siły roboczej i produktywność pracowników.

---

Więcej informacji: https://www.oecd.org/health/health-at-a-glance/

OECD (2023), Health at a Glance 2023: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/7a7afb35-en