Polska w OECD

Obecnie coraz więcej krajów i przedsiębiorstw podejmuje działania zmierzające do osiągnięcia zerowej emisji netto do połowy stulecia. Jednym ze skutecznych rozwiązań obniżenia emisji CO₂ jest elektryfikacja transportu oraz rozwój technologii wodorowych w tym sektorze. Sprzedaż pojazdów elektrycznych w Europie cieszy się bezprecedensowym wzrostem: wiele rządów i producentów samochodów deklaruje ambicje wycofania z rynku pojazdów spalinowych w nadchodzących dziesięcioleciach. Pomimo pandemii COVID-19, sprzedaż pojazdów elektrycznych znacznie wzrosła w 2020 r., dzięki wsparciu rządowemu. Pojazdy elektryczne są jedną z nielicznych technologii, które są na dobrej drodze do osiągnięcia zamierzonych celów w Scenariuszu Zrównoważonego Rozwoju Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA). Kolejną technologią, która oferuje nisko lub bez emisyjne rozwiązanie dla długodystansowego transportu ciężkiego jest wodór, który zajmuje czołowe miejsce w agendach rządów.

Perspektywę dekarbonizacji sektora transportu przedstawił Pan László Varró ustępujący ze stanowiska głównego ekonomisty Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA), zaś najnowsze trendy, wyzwania i możliwości rozwoju w tym obszarze w Polsce, Węgrzech, Słowacji i Czechach zaprezentowane zostały przez ekspertów z krajów V4.

Jak podkreślił László Varró w nadchodzących dziesięcioleciach sektor transportu będzie musiał przejść istotną transformację. Masowej elektryfikacji transportu i wprowadzeniu pojazdów napędzanych wodorem musi towarzyszyć równoległy rozwój infrastruktury. Dlatego rola rządów we wspieraniu zmian zachowań konsumentów i przedsiębiorców jest kluczowa, widać to na przykładzie dwóch wysokorozwiniętych i bogatych krajów: Szwecji i Danii.  W tej pierwszej rynek pojazdów elektrycznych jest dziesięciokrotnie większy niż w Danii dzięki stosowanym przez Szwecję ulgom podatkowym wspierającym zakup EV. Polityka fiskalna ma tutaj do odegrania ogromną rolę. Według ekonomisty wybór przez konsumentów aut elektrycznych musi być jak najbardziej świadomy i cechujący się późniejszą konsekwencją działań – przykładowo użytkownik musi być świadomy, że ładowanie baterii w godzinach szczytu po południu będzie obciążać system energetyczny i korzystać ze źródeł konwencjonalnych jak np. węgiel, zaś ładowanie w nocy może w dużej mierze opierać się na OZE. Osobnym wyzwaniem dla ministrów finansów będzie zastąpienie utraconych ze sprzedaży  paliw ciekłych dochodów budżetowych – jak podkreślił L. Varro 4% PKB w krajach europejskich pochodzi właśnie z podatku akcyzowego nałożonego na paliwa, a uzyskanie dochodów podobnej wielkości ze sprzedaży energii elektrycznej będzie raczej trudne do osiągnięcia.

Prelegenci z krajów V4 przedstawili ambitne plany dotyczące rozwoju e-mobilności i wodoru w transporcie w krajach Grupy Wyszehradzkiej. Europa Środkowo-Wschodnia ma do odegrania ważną rolę w przejściu do zielonego systemu transportowego. Teraz kluczem jest wdrożenie wszystkich działań. Przed V4 pozostaje nadal wiele wyzwań i barier jak chociażby niższe dochody i siła nabywcza w porównaniu z Europą Zachodnią, wciąż wysoka cena pojazdów elektrycznych, brak infrastruktury ładowania. Ogólny obraz jest jednak optymistyczny, z możliwościami, jakie pojawiają się dla krajów V4 w zakresie promowania inwestycji w rozwój tego sektora jak np. produkcja baterii, komponentów do EV i autobusów elektrycznych.

Aby zrealizować te plany ważna jest współpraca i koordynacja w regionie na wszystkich szczeblach - rządowym, przemysłowym i naukowym, dlatego rola takich organizacji jak OECD, IEA, ITF jest niezbędna, aby wspomóc kraje solidnymi, opartymi na danych analizami, które pozwolą  im wybrać najlepsze opcje, aby w pełni zrealizować ambitne plany. 

---

Zdjęcie: SP RP OECD Paryż