Zakończenie obrad 49. sesji Rady Praw Człowieka w Genewie
04.04.2022
W dniach 28 lutego – 1 kwietnia 2022 r. w Genewie odbyła się 49. sesja Rady Praw Człowieka. Sesja została zdominowana przez kwestię rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie. Było to siódme spotkanie Rady, w której Polska uczestniczyła jako państwo członkowskie w kadencji 2020-2022.
Sesję Rady Praw Człowieka rozpoczął Segment Wysokiego Szczebla, w którym udział wzięli szefowie państw, rządów oraz ministrowie spraw zagranicznych reprezentujący 98 państw. W imieniu Polski głos zabrał Minister Spraw Zagranicznych RP – pan Zbigniew Rau, który zdecydowanie potępił rosyjską agresję i wyraził solidarność z narodem ukraińskim. „Dzisiaj nie możemy pozostać obojętni wobec cierpienia milionów niewinnych osób na Ukrainie. Oczekujemy, że Rada Praw Człowieka i cała społeczność międzynarodowa sprostają swojej odpowiedzialności” – podkreślił szef polskiej dyplomacji. Minister wskazał też na rolę Białorusi, jako państwa pomagającego agresorowi oraz na pogarszającą się sytuację praw człowieka na Białorusi, w tym sytuację przedstawicieli mniejszości polskiej. Z inicjatywy Polski podczas przemówienia Ministra Spraw Zagranicznych Rosji Siergieja Ławrowa dyplomaci z państw członkowskich Unii Europejskiej i państw podobnie myślących opuścili salę (tzw. walk-out).
Istotnym osiągnięciem 49. sesji Rady było zorganizowanie pilnej debaty nt. sytuacji praw człowieka w Ukrainie w związku z rosyjską agresją. Debata zakończyła się przyjęciem przez Radę rezolucji ustanawiającej Komisję śledczą do zbadania naruszeń praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego w związku z agresją Rosji przeciw Ukrainie. Sukcesem było także przyjęcie znaczną większością głosów rezolucji nt. sytuacji praw człowieka na Białorusi, przedłużającej mechanizm badający kwestie łamania praw człowieka w okresie przed i po wyborach prezydenckich w 2020 r.
Aktywność Polski podczas sesji Rady spotkała się z dużym uznaniem. Naszym sukcesem było przedstawienie wspólnego wystąpienia nt. sytuacji praw człowieka w Rosji, do którego przystąpiło 51 państw. Należy także odnotować konsensualne przyjęcie dwóch rezolucji, których współautorem była Polska: dot. praw kulturalnych i ochrony dziedzictwa kulturalnego oraz roli państw w zwalczaniu negatywnych skutków dezinformacji na realizowanie praw człowieka. Ponadto Polska znalazła się w gronie współsponsorów dwóch wydarzeń: ministerialnego wydarzenia pt. „Russia’s attack on Ukraine and its human rights consequences” oraz zorganizowanego online jeszcze przed sesją wydarzenia poświęconego przedstawieniu aktualnych informacji na temat sytuacji praw człowieka na Białorusi oraz działań Rady Praw Człowieka w zakresie pociągnięcia do odpowiedzialności sprawców ich naruszeń.
Polska delegacja przedstawiła wystąpienia narodowe w interaktywnych dialogach na temat: sytuacji praw człowieka w Afganistanie; dzieci w konfliktach zbrojnych; sytuacji praw człowieka w Wenezueli; wolności religii i wyznania (w imieniu państw tworzących Trójkąt Lubelski – Polski, Ukrainy i Litwy); sytuacji praw człowieka w Ukrainie. Ponadto Polska wzięła udział w debacie generalnej nt. praw osób z niepełnosprawnościami oraz praw dziecka. Polska zabrała również głos podczas pilnej debaty nt. rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie.
Podczas 49. sesji rady przyjęto 35 rezolucji, przedłużono 10 mandatów procedur specjalnych oraz wyznaczono 11 ekspertów do pełnienia mandatów procedur specjalnych. Kolejna sesja Rady Praw Człowieka odbędzie się na przełomie czerwca i lipca 2022 r. w Genewie.
