Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa im. F. Parnella w Łodzi

Autor tekst: p. Magdalena Kubik, dietetyk-intendent w Ogólnokształcącej Szkole Baletowej im. Feliksa Parnella

Woda niezbędna do życia substancja, która stanowi podstawowy składnik pokarmowy.

W organizmie niezbędna zarówno jako nośnik substancji odżywczych, jak i rozpuszczalnik wielu związków powstających w procesach metabolicznych. Zawartość wody w ustroju człowieka jest zróżnicowana. U noworodka stanowi 94%, a ciało dorosłego człowieka zawiera 65% wody.

Zapotrzebowanie na wodę również jest zróżnicowane i trudne do zdefiniowania z uwagi na różnice warunków klimatycznych, poziomu aktywności fizycznej czy ogólnego stanu zdrowia. Dzienne zapotrzebowanie na wodę u dziecka szacuje się na 10-15% jego masy ciała. Dokładniejsze normy zalecanego dziennego spożycia wody zawiera tabela.

GRUPA	WIEK (LATA)	NORMA SPOŻYCIA WODY (ml/DOBĘ)
Dzieci	1-3	1300
	4-6	1700
	7-9	1900
Dziewczęta	10-12	2100
	13-15	2200
	16-18	2300
Chłopcy	10-12	2400
	13-15	3000
	16-18	3300
Mężczyźni	19-75	3700
	>75	2700
Kobiety	19-75	2700
	>75	2700

Norma spożycia wody, uwzględnia wodę zawartą w pokarmach stałych, której ilość szacuje się na około 20% dziennego  zapotrzebowania na płyny.

Według danych dotyczących oceny stanu odżywiania dzieci i młodzieży w Europie, w których wiele miejsca poświęcono problemowi podaży płynów drogą doustną, przyjęto, że całkowite spożycie wody jest sumą, na którą składa się podaż wody zawartej w napojach, pożywieniu oraz tzw. Woda metaboliczna uzyskana w procesie przemian metabolicznych.

Należy podkreślić, że odwodnienie może znacznie zaburzać metabolizm organizmu, być odpowiedzialne za powstawanie kamieni nerkowych, zaparć, zaburzeń w układzie sercowo-naczyniowym oraz układzie nerwowym. Uważa się, że odwodnienie u dzieci może mieć wpływ na zaburzenia koncentracji uwagi i być przyczyną bólów głowy.

W kontekście nawodnienia na szczególną uwagę zasługuje udział soków i innych napojów, które nie służą zaspokojeniu pragnienia, nie mogą zatem zastępować wody. Soki i owoce liczone są w racji pokarmowej czyli ogólnej ilości pokarmów spożytych celem zaspokojenia zapotrzebowania na energię oraz składniki odżywcze. Niestety z badań wynika, że dzieci w wieku szkolnym piją znacznie więcej soków niż jest to zalecane, ze względu na ich walory smakowe. Biorąc pod uwagę wysoką wartość energetyczną soków, mogą one być przyczyną znacznych przyrostów masy ciała u dzieci i młodzieży lub też ograniczać u dzieci przyjmowanie innych produktów odżywczych, stając się przyczyną niedożywienia. Spożycie wody u dzieci szkolnych stanowi zaledwie 20% wszystkich płynów spożywanych ogółem w ciągu dnia. Pozostałą pulę uzupełniają napoje słodzone, soki, mleko i napoje mleczne, czyli produkty niestety często z dużą zawartością cukru.

Z praktycznego punktu widzenia, kupując wodę butelkowaną kierować się należy przede wszystkim ilością poszczególnych składników mineralnych w niej zawartych. U młodszych dzieci polecana jest woda średniozmineralizowana (ogólna zawartość soli mineralnych powyżej 500 do 1500mg/l; tę informację znajdziemy na etykiecie produktu). Dla starszych dzieci poleca się wody o wyższej mineralizacji.

Podczas wzmożonego wysiłku oraz w upalne dni, czyli w sytuacji intensywnego pocenia i wydzielania soli, poleca się picie wód chlorkowo-sodowych, pozwalających na uzupełnienie ubytków składników mineralnych w organizmie i mających pozytywny wpływ na samopoczucie czy wydolność organizmu.