Informacja publiczna
Zgodnie z art. 61 Konstytucji RP obywatel ma prawo do uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Uprawnienie to realizowane jest głównie na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r., poz.1429 t.j.).
Stosownie do treści art. 1 ust. 1 u.d.i.p. każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonym w tej ustawie, przy czym prawo dostępu do informacji publicznej przysługuje każdemu obywatelowi (art. 2 ust. 1 u.d.i.p.). Przewidziane w ustawie ograniczenia zakresu tego prawa dotyczą jedynie informacji niejawnych i ustawowo chronionych innymi przepisami oraz ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy (art. 5 u.d.i.p.). Prokuratura mieści się w pojęciu organu władzy publicznej w rozumieniu art. 4 ust. 1 u.d.i.p. i w związku z tym jest zobowiązana do udzielania informacji publicznej jak i ponosi odpowiedzialność za bezczynność w tym zakresie.
Złożenie wniosku o udostępnienie informacji publicznej nakłada na podmiot zobowiązany określone obowiązki. Winien on albo udzielić takiej informacji w terminie określonym w art. 13 u.d.i.p. (tj. 14 dni od daty wpływu wniosku), albo odmówić jej udostępnienia w trybie decyzji administracyjnej (o czym stanowi art. 16 ust. 1 u.d.i.p.) lub też umorzyć postępowanie (w przypadku, o którym mowa w art. 14 ust. 1 u.d.i.p.). W sytuacji, gdy żądanie strony nie mieści się w katalogu informacji publicznej, brak jest podstaw do wydawania decyzji i należy w takim przypadku wnioskodawcę jedynie poinformować pismem, że sprawa nie dotyczy informacji publicznej (zob. wyrok NSA z dnia 17 grudnia 2003 r., sygn. II SA/Gd 1153/03, LEX nr 299295). Żądanie wnioskodawcy może dotyczyć informacji publicznej prostej (czyli takiej, którą podmiot zobowiązany może udostępnić bez żadnych dodatkowych czynności i w takiej formie jaką posiada) lub przetworzonej (jej udostępnienie poprzedzone jest procesem tworzenia nowej informacji, nieistniejącej w chwili skierowania wniosku w takim kształcie i w takiej postaci, jakiej oczekuje wnioskodawca). Udzielenie informacji publicznej przetworzonej jest dodatkowo obwarowane koniecznością wykazania przez wnioskodawcę, że jej udostępnienie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego (art. 3 ust. 1 pkt 1u.d.i.p.).