Prokuratura Okręgowa
w Warszawie

W ciągu pierwszego półrocza 2024 r. prokuratury okręgu warszawskiego wszczęły 322 śledztwa dotyczące namowy lub pomocy do samobójstwa, tj. o czyn z art. 151 kk. Jest to standardowa kwalifikacja prawna stanowiąca podstawę wszczęcia postępowania karnego w przypadku ujawnienia zwłok, gdy okoliczności mogą wskazywać, że doszło do śmierci samobójczej. 

Problem samobójstwa dotyczy różnych grup społecznych i wiekowych. W ostatnich latach coraz częściej samobójstwa popełniają też niestety dzieci oraz osoby starsze. Motywami najczęściej są problemy osobiste, nieszczęśliwa miłość, samotność lub problemy rodzinne i zdrowotne. Coraz rzadziej przyczyną odebrania sobie życia są problemy finansowe. 

Często osoba mająca myśli samobójcze wysyła sygnały, że zamierza odebrać sobie życie. Zdarza się, że porusza tematy związane ze śmiercią, jest zainteresowana a nawet zafascynowana tą problematyką, czasem wręcz mówi o swoich zamiarach wprost. Duża grupa ma za sobą wcześniejsze próby samobójcze. Częściej jednak sygnały te nie są takie oczywiste. Niektóre osoby planujące samobójstwo wycofują się z kontaktów towarzyskich, zrywają przyjaźnie, ograniczają kontakty z rodziną, odchodzą z pracy, rozdają swoje rzeczy, piszą testament, porządkują swoje sprawy życiowe, przestają dbać o wygląd zewnętrzny. Często myśli samobójcze są wynikiem depresji, a osoby ich doświadczające uskarżają się na przewlekły stres i zmęczenie, poczucie bezsensu, wypalenie zawodowe, bóle głowy czy bezsenność, mają obniżoną aktywność i efektywność w pracy oraz przy czynnościach codziennych. 

Tych wszystkich sygnałów nie wolno ignorować. Znajdujący się w kryzysie człowiek potrzebuje pomocy drugiej osoby, nawet jeśli o tym nie mówi i o taką pomoc nie prosi. Kiedy zauważysz jakiś niepokojący sygnał dotyczący osoby Ci bliskiej, zareaguj – porozmawiaj z nią, zaproponuj wsparcie i swoją obecność, pomoc w znalezieniu właściwej terapii. W sposób bezpośredni rozmawiaj o myślach samobójczych tej osoby. Nie oceniaj ich, ani nie wygłaszaj wykładów na temat wartości życia. Nie dawaj rad i nie decyduj za tę osobę. Nie bagatelizuj jej problemów i odczuć. Przede wszystkim bądź gotowy na jej wysłuchanie, pozwól jej na okazanie nawet trudnych emocji. Spraw, by osoba zagrożona samobójstwem poczuła się zaakceptowana i potrzebna. By wiedziała, że nie jest w swoich problemach sama. 

Jeśli ktoś zwierzy Ci się ze swoich myśli samobójczych, nie trzymaj tego w sekrecie, nawet jeśli zostałeś o to proszony. Pamiętaj, że możesz się okazać jedyną osobą, która zostanie obdarzona przez potencjalnego samobójcę jego zaufaniem. 

Jeśli przeżywasz żałobę z powodu samobójczej śmierci osoby najbliższej, możesz znaleźć wsparcie. W razie kryzysu dzwoń: 
800 702 222 - Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
116 111         - Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży
116 123         - Telefon wsparcia emocjonalnego dla dorosłych
800 121 212 - Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
800 120 002 - Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie „Niebieska Linia”

Tylko będąc uważni na drugiego człowieka możemy sobie nawzajem pomagać

Rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie 
Prokurator Piotr Antoni Skiba