Prokuratura Okręgowa
w Warszawie

Prokuratura Okręgowa w Warszawie w dniu 22 października 2024 r. wszczęła śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień przez Rzecznika Praw Dziecka i Dyrektora Generalnego Biura Rzecznika Praw Dziecka w sprawie: 

1. przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych – Rzecznika Praw Dziecka i Dyrektora Generalnego Biura Rzecznika Praw Dziecka, w okresie od grudnia 2022 roku do grudnia 2023 roku w Warszawie, w ramach kompetencji wynikających z pełnionych funkcji, poprzez podjęcie decyzji o wydatkowaniu i zaakceptowaniu ich wydatkowania, ze środków Biura Rzecznika Praw Dziecka kwoty w wysokości 209.400,00 zł, na działania wykraczające poza zadania określone w ustawie z 6 stycznia 2000 roku o Rzeczniku Praw Dziecka, polegających na druku książki przeznaczonej na prezenty dla nowożeńców i przekazaniu całego jej nakładu podmiotom trzecim bez zawarcia umów określających cel i zasady dalszej ich dystrybucji, tj. bez zachowania zasad celowości i oszczędności, określonych w art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych, zasady jawności określonej w art. 33 ust 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych oraz zasad oszczędności i przejrzystości, określonych w § 4 pkt 3 i 4 regulaminu organizacyjnego Biura Rzecznika Praw Dziecka, czym działali na szkodę interesu publicznego, tj. o czyn z art. 231 § 1  k.k.  
2. przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych – Rzecznika Praw Dziecka i Dyrektora Generalnego Biura Rzecznika Praw Dziecka, w okresie od maja do lipca 2023 roku w Warszawie, w ramach kompetencji wynikających z pełnionych funkcji, poprzez podjęcie decyzji o wydatkowaniu i zaakceptowaniu ich wydatkowania ze środków Biura Rzecznika Praw Dziecka kwoty w wysokości 446.500,00 zł, na działania wykraczające poza zadania ustawowe Rzecznika Praw Dziecka, polegające na sfinansowaniu udziału 150 osób w uroczystościach religijnych Światowych Dni Młodzieży w Lizbonie, tj. bez zachowania zasad celowości i oszczędności, określonych w art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy o finansach publicznych oraz w § 4 regulaminu organizacyjnego Biura Rzecznika Praw Dziecka oraz wyborze beneficjentów tego dofinansowania bez zachowania zasady jawności wydatków publicznych, określonej w art. 33 ust. 1 ustawy o finansach publicznych oraz zasady przejrzystości określonej w § 4 regulaminu organizacyjnego Biura Rzecznika Praw Dziecka, czym działali na szkodę interesu publicznego, tj. o czyn z art. 231 § 1  k.k. 
3. przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych – Rzecznika Praw Dziecka i Dyrektora Generalnego Biura Rzecznika Praw Dziecka, w dniu 11 grudniu 2023 roku w Warszawie, w ramach kompetencji wynikających z pełnionych funkcji, poprzez podjęcie decyzji o wydatkowaniu i zaakceptowaniu ich wydatkowania ze środków Biura Rzecznika Praw Dziecka kwoty w wysokości 24.100,00 zł na wynajęcie sali i catering, w ramach umowy nr 178/2023 ze Stowarzyszeniem Dziennikarzy Polskich, na potrzeby organizowanej przez inne podmioty konferencji pn. „Dokąd zmierza polska szkoła. Rozum czy emocje”, w której Rzecznik Praw Dziecka miał wyłącznie patronat honorowy, tj. bez zachowania zasad celowości i oszczędności, określonych w art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy o finansach publicznych oraz § 4 regulaminu organizacyjnego Biura Rzecznika Praw Dziecka, czym działali na szkodę interesu publicznego, tj. o czyn z art. 231 § 1  k.k.

Zawiadomienie w powyższym zakresie złożył za pośrednictwem Departamentu Postępowania Przygotowawczego Prokuratury Krajowej dyrektor Departamentu Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny w Najwyższej Izbie Kontroli.

Ponadto, w dniu 30 października 2024 r., w Prokuraturze Okręgowej w Warszawie wszczęto śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień w okresie od 22 stycznia do 10 marca 2021 roku w Warszawie, Limanowej oraz Rzeszowie przez ówczesnego Rzecznika Praw Dziecka, uprawnień wynikających z art. 72  ust. 4 Konstytucji RP oraz art. 1 ust. 2 i 3, art. 3 oraz art. 10 ust. 1 ustawy dnia 6 stycznia 2000 roku o Rzeczniku praw Dziecka (t.j.Dz.U.2023, poz. 292 ze zm., polegającego na: 

1. zorganizowaniu, a następnie przeprowadzeniu w dniu 10 marca 2021 roku w Limanowej spotkania, określonego mianem mediacji pomiędzy stronami postępowania cywilnego, zakończonego postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 grudnia 2020 roku, oddalającym apelację uczestników od postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 30 lipca 2020 roku, nakazującego zapewnić powrót małoletniej do Kanady jako państwa, w którym bezpośrednio przed naruszeniem prawa wynikającego z władzy rodzicielskiej jej ojca – małoletnia miała miejsce stałego pobytu w terminie nieprzekraczającym dwóch tygodni od uprawomocnienia się postanowienia, przedmiotem którego to spotkania miało być osiągnięcie porozumienia między dziadkami macierzystymi małoletniej a dziadkami ojczystymi małoletniej - w przedmiocie wydania małoletniej dziadkom ojczystym, celem wyjazdu małoletniej do ojca do Kanady, wskutek którego w dniu 11 marca 2021 roku doszło do spotkania dziadków macierzystych i ojczystych z małoletnią, w trakcie którego w sposób nagły i nieuzgodniony wcześniej, pod pretekstem wyjścia na zakupy i spacer z małoletnią dziadkowie ojczyści zabrali małoletnią w celu wyjazdu do Kanady, bez umożliwienia pożegnania się z dziadkami macierzystymi i zabrania jej osobistych przedmiotów;
2. zorganizowaniu i udziale w spotkaniu z babką macierzystą małoletniej w dniu 10 marca 2020 roku w Rzeszowie, w trakcie którego Mikołaj Pawlak, jako Rzecznik Praw Dziecka, babce macierzystej małoletniej określony sposób zachowania związany z realizacją postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z 30 listopada 2020 roku, oraz powołując się na sprawowaną funkcję zapewniał o możliwości podjęcia działań prawnych związanych z umieszczeniem małoletniej w rodzinie zastępczej lub też z drugiej strony o możliwości wstrzymania wykonalności powyższego postanowienia, czym wzbudził u babki macierzystej małoletniej przeświadczenie, że deklarowane przez Mikołaja Pawlaka, sprawującego urząd Rzecznika Praw Dziecka działania leżą w jego ustawowych kompetencjach i zostaną podjęte w przyszłości; 

czym działał na szkodę interesu prywatnego dziadków macierzystych oraz małoletniej, jak również na szkodę interesu publicznego, poprzez podjęcie działań niemieszczących się w ramach ustawowych kompetencji Rzecznika Praw Dziecka, naruszając wymóg działania przez konstytucyjny organ Rzecznika Praw Dziecka w sposób bezstronny, obiektywny i zgodny z zasadą legalizmu, podważając w konsekwencji publiczne zaufanie do instytucji Rzecznika Praw Dziecka jako organu stojącego na straży praw dziecka, tj. o czyn z art. 231 § 1 k.k.

Zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w tej sprawie złożyli pełnomocnicy Rzecznika Praw Dziecka.

Oba postępowania znajdują się na wczesnym etapie. Gromadzony jest materiał dowodowy mający na celu wszechstronne wyjaśnienie wszelkich okolic. 

Wszystkie czyny zagrożone są kara pozbawienia wolności do lat 3.

Prokurator Piotr Antoni Skiba 
Rzecznik Prasowy Prokuratury Okręgowej w Warszawie