Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy 2021-2027 (FERC), czyli co przyniesie jednostkom administracji publicznej nowy okres programowania
POPC - Program Operacyjny Polska Cyfrowa 2014-2020
Z końcem roku 2023 kończy się realizacja projektów w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.
Celem wsparcia było zapewnienie dostępu do szerokopasmowego internetu na terenie całej Polski, a także poszerzenie zakresu spraw, które obywatele i przedsiębiorcy mogą załatwić drogą elektroniczną. Duży nacisk został położony na elektronizację nowych usług publicznych oraz poprawę funkcjonalności i e-dojrzałości usług istniejących. Wdrażane usługi musiały zapewniać co najmniej 3 poziom dojrzałości tj. możliwość wszczęcia sprawy drogą elektroniczną.
Ponadto wsparcie było ukierunkowane na poprawę pracy urzędów poprzez cyfryzację procesów i procedur. Również skierowany na udostępnienie informacji sektora publicznego, takich jak dane pochodzące ze źródeł administracyjnych, zasoby kultury oraz zasoby nauki oraz zwiększenie kompetencji cyfrowych społeczeństwa.
Budżet Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa to ponad 2 mld euro.
FERC – FUNDUSZE EUROPEJSKIE NA ROZWÓJ CYFROWY 2021-2027
Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy 2021-2027 to kontynuacja Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa 2014-2020 w ramach nowej perspektywy finansowej Funduszy Europejskich 2021-2027.
Program FERC wzmocni kolejny etap cyfrowej transformacji kraju. Przyspieszy podróż w cyfrową przyszłość i poszerzy dostęp do ultraszybkiego internetu szerokopasmowego. Program podniesie też kompetencje cyfrowe pracowników instytucji sektora publicznego, zwiększy nasz dostęp do nowoczesnych e-usług i poprawi nasze cyberbezpieczeństwo.
Budżet Programu Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy 2021-2027 to około 2 mld euro. Zakładana forma wsparcia to dotacje.
CELE PROGRAMU FERC 2021-2027
Do głównych celów programu należą:
- budowa społeczeństwa gigabitowego w Polsce
- udostępnienie zaawansowanych e-usług, które pozwolą na elektroniczne załatwienie spraw obywateli i przedsiębiorców
- zapewnienie cyberbezpieczeństwa
- rozwój gospodarki opartej na danych wykorzystujących najnowsze technologie cyfrowe
- rozwój współpracy na rzecz tworzenia cyfrowych rozwiązań dla problemów społeczno-gospodarczych
- wsparcie rozwoju zaawansowanych kompetencji cyfrowych kadr zaangażowanych w świadczenie usług, produktów lub procesów cyfrowych.
DO KOGO KIEROWANE JEST WSPARCIE Z PROGRAMU
Program kierowany jest przede wszystkim do:
- przedsiębiorców
- administracji publicznej
- organizacji pozarządowych
- podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki
- podmiotów leczniczych
- instytucji kultury.
JAKIE DZIAŁANIA BĘDĄ FINANSOWANE W RAMACH FERC
Priorytet I - Zwiększenie dostępu do ultra-szybkiego internetu szerokopasmowego
1.1 Zwiększenie dostępu do ultra-szybkiego internetu szerokopasmowego - 800 mln EUR
- dostęp do internetu o przepustowości minimum 100 Mb/s dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw
- dostęp do internetu o przepustowości co najmniej 1 Gb/s w miejscach istotnych dla rozwoju społeczno-gospodarczego.
Priorytet II - Zaawansowane usługi cyfrowe
2.1 Wysoka jakość i dostępność e-usług publicznych – 478 mln EUR
- projekty zgodne z założeniami Architektury Informacyjnej Państwa (AIP)
- konsolidacja i standaryzacja usług cyfrowych oraz optymalizacja procesów w relacji podmiotów publicznych z obywatelem i przedsiębiorcą
- tworzenie i rozwój zaawansowanych e-usług publicznych pozwalających w pełni na elektroniczne załatwienie spraw obywateli i przedsiębiorców (4 i 5 stopień e-dojrzałości usług), w tym budowa i modernizacja systemów informatycznych (np. rozwój elektronicznej dokumentacji medycznej i wymiany danych między podmiotami leczniczymi, wdrożenie innowacyjnych rozwiązań w ochronie zdrowia)
- cyfryzacja procesów back-office w administracji publicznej
- projekty horyzontalne, w tym zapewniające warunki do współpracy, efektywnej wymiany danych zgodnie z założeniami AIP, np. poprzez poprawę poziomu interoperacyjności rejestrów publicznych, udostępnianie platform testowych dla rozwiązań wdrażanych w sektorze publicznym.
2.2 Wzmocnienie krajowego systemu Cyberbezpieczeństwa – 200 mln EUR
- stymulowanie rozwoju innowacyjnych rozwiązań w obszarze cyberbezpieczeństwa w zakresie nowych technologii do zastosowania w sektorach o kluczowym znaczeniu jak np.: transport, energetyka, zdrowie, telekomunikacja, przemysł oraz administracja publiczna, w tym w szczególności z wykorzystaniem uczenia maszynowego, zautomatyzowanej korelacji danych, kryptografii postkwantowej, bezpieczeństwa łańcucha dostaw, ochrony tożsamości cyfrowej
- budowa, rozwój, wdrażanie narzędzi służących do monitorowania bezpieczeństwa, zbierania, analizy i wymiany informacji o zagrożeniach, podatnościach i incydentach
- budowa i rozwój krajowego systemu certyfikacji cyberbezpieczeństwa produktów, usług i procesów
- tworzenie sektorowych lub podsektorowych centrów wymiany i analizy informacji (ISAC).
2.3 Cyfrowa dostępność i ponowne wykorzystanie informacji – 260 mln EUR
- Cyfrowa dostępność ISP np.:
- digitalizacja zasobów kultury, administracji i nauki (m.in. dane z badań naukowych)
- budowa i rozbudowa infrastruktury do przechowywania i udostępniania danych
- poprawa jakości danych, poziomu otwartości i standaryzacji wymiany danych udostępnianych również za pośrednictwem API, w tym w sprawozdawczości jednostek administracji publicznej w celu zmniejszenia pracochłonności przygotowywanych sprawozdań.
- Cyfrowa dostępność i ponowne wykorzystanie informacji przez przedsiębiorstwa
- wspieranie kultury wymiany danych biznesu, nauki, kultury i administracji oraz rozwój etyki danych
- rozwój infrastruktury wymiany danych - tworzenie platform oraz partnerstw służących gromadzeniu i wymianie danych między przedsiębiorstwami jako narzędzi wspierających dzielenie się danymi (składnice danych).
2.4 Cyfrowa współpraca międzysektorowa – 100 mln EUR
- wsparcie projektów dostarczających skalowalne rozwiązania problemów społeczno-gospodarczych w różnych obszarach np. w transporcie, zdrowiu, energetyce, ochronie środowiska, przedsiębiorczości, rolnictwie, gospodarce morskiej, np. poprzez:
- udostępnianie gotowych rozwiązań informatycznych (aplikacji, narzędzi, usług) wspomagających transformację cyfrową JST do wykorzystania w lokalnych projektach smart city/ smart village, wykorzystujących sztuczną inteligencję, internet rzeczy, wielkie zbiory danych i inne technologie przełomowe
- wirtualne sieci telekomunikacyjne służące świadczeniu usług cyfrowych, oparte w możliwie największym zakresie na istniejącej lub planowanej infrastrukturze.
2.5 Wsparcie umiejętności cyfrowych – 100 mln EUR
- wsparcie rozwoju kompetencji cyfrowych pracowników zaangażowanych w świadczenie usług, produktów lub procesów cyfrowych m.in. w obszarze cyberbezpieczeństwa, gospodarki opartej na danych, dostępności cyfrowej
- wsparcie rozwoju centrów innowacji cyfrowych dla e-administracji w celu m.in. wymiany doświadczeń i budowania potencjału administracyjnego
- kampanie edukacyjno-informacyjne na rzecz m.in. promowania podnoszenia kompetencji cyfrowych, korzyści wynikających z korzystania z nowoczesnych technologii e-usług publicznych, rozwijania świadomości dotyczących dostępności cyfrowej
i cyberbezpieczeństwa.
GŁÓWNE RÓŻNICE POMIĘDZY FERC A POPC
Tabela. Główne różnice pomiędzy FERC a POPC.
FERC |
POPC |
Priorytet I Zwiększenie dostępu do ultra-szybkiego internetu szerokopasmowego |
|
Dostęp do internetu o przepustowości minimum 100 Mb/s dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw |
Dostęp do internetu o przepustowości minimum 30 Mb/s dla gospodarstw domowych |
Dostęp do internetu o przepustowości co najmniej 1 Gb/s w miejscach istotnych dla rozwoju społeczno-gospodarczego |
100 Mb/s w przypadku budowy sieci do szkół |
Priorytet II Zaawansowane usługi cyfrowe |
|
Tworzenie i rozwój e-usług o co najmniej 4 i 5 poziomie dojrzałości |
Tworzenie i rozwój e-usług o co najmniej 3 poziomie dojrzałości |
Możliwa będzie realizacja projektów łączących różne typy działań zaplanowanych w priorytecie. Projekt może realizować działania związane z wdrażaniem e –usług oraz wdrażać narzędzia z zakresu cyberbezpieczeństwa |
- |
Cyberbezpieczeństwo nowy dedykowany obszar interwencji |
Brak oddzielnego działania |
Cyfrowa współpraca międzysektorowa – dedykowane działanie ukierunkowane na wdrażanie innowacyjnych projektów i przełomowych rozwiązań, wykorzystujących AI, IoT, Big Data. |
- |
Wsparcie rozwoju zaawansowanych kompetencji cyfrowych pracowników instytucji sektora publicznego z takich obszarów, jak np.: analiza danych (data science) i uczenie maszynowe, robotyka i sensory, e-handel, cyberbezpieczeństwo, internet rzeczy, obliczenia kwantowe, czy zarządzanie IT |
Rozwój cyfrowych umiejętności społeczeństwa, głównie na obszarach wiejskich i w małych miastach |
Źródło: Opracowanie własne
Autorka: Magdalena Krawczuk