Jakie są bariery przy wdrażaniu projektów związanych z ISP?
Otwieranie danych publicznych w Polsce napotyka wiele przeszkód. Bariery mają charakter:
- organizacyjny (np. brak wiedzy na temat ISP będących w posiadaniu administracji publicznej; brak zrozumienia struktury informacji gromadzonych i przetwarzanych w poszczególnych jednostkach; brak jednoznacznych wytycznych do zakresu obowiązków poszczególnych instytucji w kwestii utrzymania systemów udostępniania danych publicznych),
- techniczny (np. brak standardów przechowywania i udostępniania zbiorów ISP, brak odpowiednio sporządzonych metadanych zawierających szczegółowe informacje o metodologii, celu i kontekście gromadzenia danych publicznych; niska jakość danych uniemożliwiająca ich udostępnienie),
- legislacyjny (np. znacząca liczba instytucji podlegająca ustawom odrębnym, na mocy których nie podlegają ogólnej regule otwartego i darmowego udostępniania ISP do ponownego wykorzystania; brak trybu cyklicznego udostępnienia ISP; niepewność co do kwestii praw autorskich do określonego zbioru; brak spójnych rozwiązań organizacyjnych i legislacyjnych regulujących kwestie późniejszego, w szczególności komercyjnego, sposobu wykorzystania danych),
- kompetencyjny i motywacyjny (np. brak zrozumienia celowości i korzyści z otwierania danych wśród pracowników administracji publicznej; brak zrozumienia idei i znaczenia maszynowego przetwarzania danych lub nieufność wobec takich działań, co skutkuje udostępnianiem plików w formatach zamkniętych mimo braku ograniczeń technicznych; brak centrum kompetencyjnego w zakresie ISP, które wspiera instytucje w przezwyciężeniu barier mentalnych; brak działań, które podnoszą kompetencje cyfrowe),
- popytowy (niewystarczająca świadomość w zakresie potencjału i możliwości stojących za otwartymi danymi publicznymi; kojarzenie ISP z bardzo restrykcyjnymi i skomplikowanymi przepisami, w szczególności w zakresie zamówień publicznych, obejmującymi wiele płaszczyzn współpracy między administracją a biznesem).
Bariery te są ściśle ze sobą powiązane – usunięcie jednej bariery wymaga zmian na kilku płaszczyznach jednocześnie. Zatem o modelu otwartych danych publicznych należy myśleć w kontekście powiązanych ze sobą elementów, którymi oprócz ISP udostępnianych przez administrację publiczną są także urzędnicy zaangażowani po stronie instytucji, różne grupy interesariuszy i użytkowników ISP oraz użytkownicy końcowi rozwiązań tworzonych z wykorzystaniem ISP.
Autor: Joanna Wieczorek
Artykuły powiązane:
Materiały
W jaki sposób opisać formę udostępniania zasobów naukowych?Standard API dla udostępniania danych
Poddziałanie 2.3.1 Cyfrowe udostępnianie zasobów administracji i nauki
Poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępniane zasobów kultury