System teleinformatyczny w perspektywie finansowej 2021-2027 w ramach obsługi Funduszu Europejskiego na Rozwój Cyfrowy 2021-2027 (FERC)
Realizacja projektów współfinansowanych ze środków unijnych wiążę się z koniecznością przestrzegania szeregu wymagań, jakie stawia Unia Europejska. Przede wszystkim projekty biorące udział w programach muszą być zgodne z obowiązującymi przepisami prawa unijnego i krajowego, a także wykazywać się odpowiednią dokumentacją finansową i merytoryczną.
Zadaniem państwa członkowskiego jest koordynowanie programów polityki spójności, realizowanych w perspektywie finansowej 2021-2027,stanowiących zbiór działań i mechanizmów, które mają na celu wyrównanie szans mieszkańców wszystkich krajów członkowskich. W Polsce odpowiada za to minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. Proces koordynacji jest wspierany przez centralny system teleinformatyczny. Przepisy unijne określają również obowiązki w odniesieniu do elektronicznej wymiany danych między instytucjami programu a beneficjentami. W szczególności należy zapewnić:
- bezpieczeństwo, integralność i poufność danych oraz uwierzytelnienie użytkowników
- zastosować logiczne, proste, intuicyjne funkcje i interfejsy
- wykorzystać funkcje systemu, obejmujące m.in. formularze interaktywne lub wstępnie wypełnione przez system, automatyczne obliczenia, śledzenie statusu on-line do bieżącego monitorowania statusu projektu
- rejestrowanie i przechowywanie danych w systemie.
W celu realizacji tego zobowiązania i zagwarantowania odpowiedniej jakości, dokładności i wiarygodności systemu monitorowania, wdrażany jest obecnie centralny system teleinformatyczny CST2021. To następca systemu teleinformatycznego SL2014[1]. Przyjęte rozwiązania techniczne zapewnią wsparcie w realizacji w takich obszarach, jak rejestracja i przechowywanie w formie elektronicznej danych dotyczących każdej operacji, niezbędnych do:
- monitorowania
- ewaluacji
- zarządzania finansowego
- weryfikacji
- audytów.
Użytkownicy systemu
CST2021 dedykowany jest dwóm grupom użytkowników tj. użytkownikom zewnętrznym np. beneficjentom realizującym projekty informatyczne oraz instytucjonalnym w tym POPC (Instytucja Pośrednicząca). Każda grupa użytkowników ma dedykowane uprawnienia i dostęp do określonych modułów.
Diagram 1. Użytkownicy systemu:
Źródło: Opracowanie własne
Moduły przeznaczone dla użytkowników zewnętrznych:
- WOD2021 - Wniosek o Dofinansowanie
- SL2021 Projekty
- SM EFS - System Monitorowania EFS
- BK2021 - Baza konkurencyjności.
Użytkownicy instytucjonalni mają uprawnienia do wszystkich modułów przewidzianych w architekturze CST2021.
Moduły CST2021
System CST2021 zapewni przede wszystkim :
- ewidencjonowanie danych dotyczących programów wraz z wymaganymi wymiarami, w tym m.in.: celami, wskaźnikami, funduszami, kategoriami regionów, kodami rodzajów interwencji
- przeprowadzanie procedury wyboru projektów i ich późniejszego rozliczania,
- obsługę kontroli projektów
- realizację procesów certyfikacji, w tym: tworzenia wniosków o płatność do KE, rocznych zestawień wydatków, rejestru obciążeń na projekcie, zaliczek, zgodnie z wymogami rozporządzenia 2021/1060
- funkcje raportowania.
Na architekturę CST2021 składają się następujące aplikacje:
Diagram 2. Struktura systemu teleinformatycznego CST2021:
Źródło: Opracowanie własne
- SZT2021 - System Zarządzania Tożsamością dla CST2021
To bramka logowania dla aplikacji wchodzących w skład CST2021, wspólna dla użytkowników zewnętrznych i instytucjonalnych, z dostępem zgodnym z przyznanymi uprawnieniami; uwierzytelnianie odbywa się za pomocą loginu i hasła.
- Administracja
Umożliwia realizację wymagań w obszarach bezpieczeństwa i ochrony danych osobowych, a także zarządzanie danymi podmiotów instytucjonalnych i użytkowników zewnętrznych, słownikami i pozycjami słownikowymi (wskaźniki, poziomy wdrażania). W skład modułu Administracja wchodzi moduł eSZOP. Posiada on ustrukturyzowaną i ujednoliconą formę. Gromadzone są w nim podstawowe informacje w zakresie terytorialnego, finansowego, przedmiotowego i podmiotowego wsparcia
w ramach danego programu.
- WOD2021 - Wniosek o Dofinansowanie
Wspiera proces wyboru projektów. Umożliwia przygotowanie wzoru wniosku o dofinansowanie, zarządzanie naborem, sporządzenie i złożenie wniosku o dofinansowanie, rejestrację przebiegu oceny dokumentacji aplikacyjnej. Ponadto zapewnia automatyczne przekazanie danych z wniosku
o dofinansowanie do SL2021 Projekty.
- LSI - Lokalny System Informatyczny LSI
Umożliwia elektroniczne aplikowanie o wsparcie, uzupełnienie i aktualizację wniosków
o dofinansowanie oraz podpisywanie umów o dofinansowanie.
- SL2021 Projekty
Stanowi element wsparcia bieżącego procesu zarządzania, monitorowania i oceny programów. zapewnienia odpowiedniego śladu audytowego. Gwarantuje funkcjonowanie formularzy, obsługę procesów i komunikacji w zakresie gromadzenia i przesyłania danych dotyczących: wniosków o płatność, harmonogramów finansowych, zamówień publicznych, projektów grantowych, instrumentów finansowych oraz osób zatrudnionych do realizacji projektów. Poprzez moduł wymiany danych (MWD), stanowiący komponent CST, odpowiedzialny za wystawienie interfejsu programistycznego (API) dla systemów zewnętrznych (LSI), istnieje możliwość wymiany danych w ramach CST2021:
- zarówno z LSI (lokalny system teleinformatyczny) do SL2021 – dotyczące naborów
i projektów - jak i z SL2021 do LSI –w zakresie danych słownikowych aplikacji Administracja, naborów oraz wniosków o płatność.
Opis API: https://api.cst2021.gov.pl
- BK2021 – Baza konkurencyjności
Wspiera realizację zasady konkurencyjności poprzez opublikowanie ogłoszenia, jak i wyszukiwanie. Oferenci mają możliwość zadawania pytań, uzyskania odpowiedzi od ogłoszeniodawców, a także złożenia swojej oferty.
- SL2021 Certyfikacja
Umożliwia przygotowanie, przesyłanie i zatwierdzanie wniosków o płatność do Komisji Europejskiej. Moduł ten zapewnia zarządzanie procesami certyfikacji, księgowanie wydatków od poziomu ich deklaracji
do rocznego zestawienia.
- e-Kontrole
Moduł dedykowany przede wszystkim zespołom odpowiedzialnym za kontrolę. Umożliwia zarządzanie procesem kontroli projektów, w tym kontroli zamówień. Moduł zapewnia dokumentowanie kontroli
wraz z:
- listą sprawdzającą
- informacją pokontrolną na bazie predefiniowanego formularza
- rejestracją kontroli przeprowadzonych poza aplikacją.
Ponadto zapewnia obsługę rozpatrywania zastrzeżeń beneficjentów do treści informacji pokontrolnej oraz późniejszy monitoring realizacji wydanych zaleceń pokontrolnych.
- Kontrole krzyżowe
Moduł zapewnia weryfikację dokumentów deklarowanych do rozliczeń w ramach programów polityki spójności. Wspiera proces eliminacji wystąpienia podwójnego dofinansowania.
- SKANER
Umożliwia weryfikację możliwości wystąpienia konfliktu interesów oraz zwalczanie nieprawidłowości na podstawie informacji o podmiotach i osobach pozyskiwanych z rejestrów (m.in. SL2014, BK2014 i BK2021, KRS, CEiDC, CRBR).
- SM EFS - System Monitorowania EFS
Odpowiednik modułu Uczestników projektu w systemie SL2014. SM EFS obsługuje proces tworzenia, weryfikacji i zatwierdzania formularzy monitorowania uczestników projektów współfinansowanych ze środków UE.
- SR2021 – System Raportujący
Umożliwia tworzenie własnych raportów (przy wykorzystaniu tzw. kostek analitycznych) i ich generowanie, na podstawie danych zagregowanych w CST2021.
System CST2021 bazuje na modułach istniejących już w SL2014. To co go wyróżnia to nowy interfejs graficzny oraz dodatkowe moduły, które umożliwią m.in. wprowadzenie zmian w zawartej już umowie o dofinansowanie. System został dostosowany do potrzeb użytkowników co ma zapewnić sprawniejszy proces koordynacji polityki spójności.
Przydatne linki:
https://sso.cst2021.gov.pl/ - strona do logowania do CST2021
https://instrukcje.cst2021.gov.pl/ - interaktywne materiały edukacyjne dot. CST2021
Działanie systemu CST2021 regulują m.in. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r., Ustawa z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 oraz Wytyczne dotyczące warunków gromadzenia i przekazywania danych w postaci elektronicznej na lata 2021-2027.
Autorka: Iwona Mrowiec
[1] SL2014 – aplikacja główna centralnego systemu teleinformatycznego; system wspierający realizację programów operacyjnych realizowanych w ramach Funduszy Europejskich 2014-2020.