Działania Prokuratury w sprawie śmierci Jolanty Brzeskiej
04.03.2021
Pod nadzorem Prokuratury Krajowej w Prokuraturze Regionalnej w Gdańsku prowadzone jest śledztwo dotyczące zabójstwa Jolanty Brzeskiej. Sprawą zajmuje się zespół prokuratorów oraz grupa śledcza złożona z funkcjonariuszy Zarządu w Warszawie i Gdańsku Centralnego Biura Śledczego Policji oraz Komendy Głównej Policji Archiwum X.
Intensywność czynności procesowych
Gromadzenie materiału dowodowego odbywa się systematycznie, z dużą intensywnością oraz przy dołożeniu najwyższej staranności. Priorytetem prokuratury jest wykrycie sprawcy, co wymaga przeprowadzenia wnikliwego śledztwa. Prokuratura dąży do wyjaśnienia sprawy w rozsądnym terminie, nadrzędnym celem postępowania jest jednak wszechstronne przeprowadzenie czynności wykrywczych i szerokie zweryfikowanie założonych wersji śledczych. Wysoki stopień skomplikowania sprawy, a przede wszystkim względy techniki i taktyki kryminalistyki powodują, że skrupulatne i rzetelne prowadzenie postępowania jest czasochłonne. Charakter sprawy determinuje natomiast kolejność realizacji poszczególnych czynności procesowych, zwłaszcza powoływania biegłych.
Uzyskano około 50 opinii biegłych
Prokuratura uzyskała dotychczas blisko 50 opinii biegłych szeregu specjalności, w tym z zakresu: medycyny sądowej, genetyki sądowej DNA, antropologii, psychologii, informatyki i teleinformatyki, poprawy jakości zdjęć fotograficznych, badań zapisów wizualnych, w tym monitoringu oraz badań fizykochemicznych i mikrośladów, pisma ręcznego, fonoskopijnych, daktyloskopijnych i mechanoskopijnych.
Czas sporządzania opinii przez biegłych
Opinie biegłych mają kluczowe znaczenie dla biegu postępowania. Czas sporządzania poszczególnych opinii waha się od miesiąca nawet do roku, w zależności od rodzaju i zakresu ekspertyzy zleconej przez prokuratora. Po przeanalizowaniu uzyskanych opinii, zwłaszcza w powiązaniu ich wniosków z sukcesywnie gromadzonym materiałem dowodowym, prokurator wielokrotnie dostrzega konieczność uzupełnienia ekspertyz, co może wpływać na wydłużanie okresu trwania postępowania.
Prokurator dysponuje już istotną dla śledztwa, obszerną i szczegółową opinią z zakresu pożarnictwa dotyczącą przebiegu zdarzenia, mechanizmu podpalenia, rodzaju i ilości substancji służącej do zainicjowania pożaru. Oczekiwanie na opinię z zakresu pożarnictwa zajęło około roku.
Dotychczas biegli z Instytutu Ekspertyz Sądowych wydali kilka opinii dotyczących profilu psychologicznego ewentualnego sprawcy, hipotez dotyczących przyczyn zdarzenia, wersji przebiegu zdarzenia, przyczyn zgonu i badania fragmentów przedmiotów zabezpieczonych na miejscu zdarzenia. Sporządzenie każdej z tych opinii zajęło około 6 miesięcy. Podobnie, około 6 miesięcy, trwało wydanie opinii z zakresu archiwizacji i inwentaryzacji miejsca zdarzenia, w tym odtworzenia jego przebiegu w technice 3D.
Wykorzystanie nowoczesnych technik śledczych
W celu ustalenia wszystkich okoliczności zdarzenia, sięgano po najnowsze osiągnięcia techniki. Prokuratura uzyskała opinię z zakresu archiwizacji i inwentaryzacji miejsca zdarzenia oraz rekonstrukcji jego przebiegu w technice 3D. Sporządzono w ten sposób wizualną symulację przebiegu zdarzenia na miejscu ujawnienia zwłok pokrzywdzonej, m.in. w zakresie rozprzestrzeniania się substancji łatwopalnej i ognia.
W formie symulacji wizualnej przeprowadzona została analiza zapisu z monitoringu miejskiego pod kątem hipotetycznej drogi Jolanty Brzeskiej z miejsca zamieszkania do miejsca zdarzenia. Dokonano także analizy geoprzestrzennej danych pozwalających na określenie środków komunikacji umożliwiających dojazd na miejsce zdarzenia i czasu pozwalającego na pokonanie drogi. Pozyskano również zapisy obrazów satelitarnych z miejsca i czasu zdarzenia, które poddano technicznej obróbce w celu poprawy jakości pozwalającej na wykorzystanie w postępowaniu.
Obszerny materiał dowodowy
Akta sprawy składają się obecnie z ponad 40 tomów i około 3 000 kart załączników, w tym materiałów niejawnych i licznych zapisów na nośnikach elektronicznych. Przesłuchano dotychczas około 250 świadków. Część osób była przesłuchiwana kilkukrotnie. Niektóre z przesłuchań odbywały się przy udziale psychologów, co skutkowało koniecznością oczekiwania na ich opinie. Świadkowie byli również przesłuchiwani w drodze międzynarodowej pomocy prawnej.
Przeprowadzony został eksperyment procesowy w miejscu znalezienia zwłok Jolanty Brzeskiej, które to miejsce poddano dokładnym badaniom, m.in. przy użyciu wykrywacza metalu. Dokonano kilkunastu przeszukań u osób mogących mieć związek ze sprawą, zabezpieczając m.in. znaczne ilości danych informatycznych, które zostały poddane analizie biegłych. Zgromadzono także dokumentację dotyczącą działalności Jolanty Brzeskiej w ramach Warszawskiego Stowarzyszenia Lokatorów.
Tak szeroko realizowane czynności śledcze, w tym długotrwałe i wymagające często uzupełnienia opinie biegłych, wpływają na czas trwania postępowania. Mają one jednak na celu ustalenie wszystkich istotnych faktów, które mogą pomóc w odtworzeniu przebiegu zdarzeń objętych postępowaniem.