Jednym z kluczowych tematów podjętych podczas nieformalnego szczytu przywódców unijnych była kwestia wzmacniania bezpieczeństwa. Polska przedstawiła kluczowe postulaty dotyczące przyszłości europejskiej obronności.

„Jestem bardzo dumny z tego, że polsko-grecka inicjatywa dotycząca obrony powietrznej Europy oraz "Tarcza Wschód” na rzecz ochrony wschodniej granicy Unii Europejskiej, znalazły zrozumienie u wszystkich rozmówców”

- mówił Premier podczas konferencji prasowej z przewodniczącym Rady Europejskiej i przewodniczącą Komisji Europejskiej.

Zgoda była również co do tego, że Europa musi inwestować w obronność, aby zwiększyć odpowiedzialność za swoje bezpieczeństwo. Wszyscy przywódcy wyrazili gotowość do przyśpieszenia prac nad konkretnymi rozwiązaniami w tym zakresie.

“Do wspólnych zadań Unii Europejskiej będzie należała ochrona wód terytorialnych i mórz - Bałtyku, ale też Morza Północnego”

- zapowiedział Donald Tusk w Brukseli.

Nakłady, które kraje członkowskie przeznaczają na obronność, powinny być wyższe. Dzisiaj średnia unijna to około 2% PKB. Nasz kraj już teraz wydaje 4,7% PKB. Budżet Unii Europejskiej w tym zakresie również wymaga dalszego zwiększenia.

“Chcę zbadać i wykorzystać pełen zakres elastyczności w nowym pakcie stabilności i wzrostu, aby umożliwić znaczący wzrost wydatków na obronność”

- mówiła przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen.

Istotne jest także większe wsparcie sektora obronnego przez międzynarodowe instytucje finansowe, w tym Europejski Bank Inwestycyjny (EBI).

Choć przywódcy UE w Brukseli spotkali się w nieformalnej formule, debata była z perspektywy Polski bardzo obiecująca i owocna. Przywódcy europejscy przygotowali wytyczne dotyczące obronności, które posłużą do przygotowania Białej Księgi o Przyszłości Obronności UE.

"Omówiliśmy intencje całej dwudziestki siódemki państw dotyczące konieczności przyspieszenia prac nad uzbrojeniem Europy, uczynieniem Europy bardziej bezpiecznej, a także intencje co do pełnej solidarności z państwami Unii i z Ukrainą”

– powiedział Donald Tusk.

“Komisja przedstawi dokument dotyczący przyszłości europejskiej obronności do marca. Ten dokument będzie stanowił dla krajów członkowskich podstawy podejmowania niezbędnych decyzji w czerwcu”

- wyjaśniła Ursula von der Leyen.

Inwestycje w sektor obronny umożliwią Unii Europejskiej zwiększenie konkurencyjności na arenie międzynarodowej.

Unijni przywódcy wyrazili również solidarne wsparcie Danii w jej konflikcie ze Stanami Zjednoczonymi w kwestii Grenlandii. Dla Unii Europejskiej integralność terytorialna jest czymś bezdyskusyjnym. To najwyższy priorytet całej wspólnoty.

“Wszyscy, którzy jednomyślnie wsparli Danię, byli świadomi ewentualnych konsekwencji. To bardzo ważne, żeby nasze słowa o solidarności nie były sloganami, tylko były świadomym podjęciem potencjalnych wyzwań”

- tłumaczył Prezes Rady Ministrów.

Kluczową kwestią jest w dalszym ciągu zapewnienie wsparcia Ukrainy, która walczy
z rosyjskim agresorem. Unijna pomoc wojskowa powinna mieć charakter długoterminowy.

“My, Europejczycy, już dostarczyliśmy wsparcie Ukrainie o wartości 134 miliardów euro i będziemy nadal dostarczać to wsparcie, ponieważ jesteśmy zdeterminowani, aby wspierać Ukrainę tak długo, jak to konieczne i wszelkimi niezbędnymi sposobami”

- zapewnił António Costa.

Istotne są europejskie inwestycje w badania i rozwój technologii w zakresie obronności. Europa może również w tym zakresie współpracować z Ukrainą.

Dla Europy istotna jest także ścisła współpraca z NATO i wzmacnianie więzów transatlantyckich. Unijne inicjatywy w zakresie obronności powinny być zgodne ze standardami i wymaganiami NATO.

W nieformalnym spotkaniu przywódców wziął udział Sekretarz Generalny NATO Mark Rutte. 

“Partnerstwo strategiczne Unii Europejskiej z NATO jest kluczowe, aby zapewnić bezpieczeństwo transatlantyckie. Większość organizacji nadal będzie współpracować i wzmacniać się nawzajem”

- mówił przewodniczący Rady Europejskiej.

“Rozmawialiśmy o naszym partnerstwie transatlantyckim, które pozostaje naszą najważniejszą relacją - fundamentalną dla pokoju, bezpieczeństwa i dobrobytu. [...] Unia Europejska przygotowana jest na silny, ale konstruktywny dialog ze Stanami Zjednoczonymi.”

- dodała Ursula von der Leyen.

Wcześniej w Brukseli Donald Tusk apelował do unijnych przywódców o zdrowy rozsądek
w kwestii zapowiedzi Prezydenta USA Donalda Trumpa dotyczącej nałożenia ceł na towary z Unii Europejskiej.

„Polska będzie tym państwem, które będzie nawoływało do zdrowego rozsądku. Wszystkie próby prowadzenia „wojen celnych” byłyby nieporozumieniem”

- apelował szef polskiego rządu.

Unia nie powinna wprowadzać żadnych ograniczeń i restrykcji w kwestii wydawania pieniędzy na amerykańskie uzbrojenie. Stawką jest bezpieczeństwo całej Europy.

W 2020 roku Wielka Brytania opuściła Unię Europejską, jednak nadal pozostaje kluczowym partnerem do współpracy m.in. w zakresie bezpieczeństwa.

„Jako prezydencja zainicjowaliśmy dzisiejszą, brytyjską część spotkania. Niezależnie od Brexitu i jego konsekwencji, Wielka Brytania musi być jak najbliżej współpracować z UE w zakresie bezpieczeństwa”

- powiedział Premier Donald Tusk.

Z tego względu gościem specjalnym posiedzenia był Premier Zjednoczonego Królestwa Keir Starmer.

“Od czasu Brexitu nie było lepszych relacji pomiędzy Wielką Brytanią a Unią Europejską. Na pewno będziemy w stanie ograniczyć do minimum konsekwencje naszego rozstania sprzed kilku lat”

- podkreślił Prezes Rady Ministrów.

Kolejne spotkanie Rady Europejskiej zaplanowane jest w terminie 20-21 marca 2025 roku.