Za nami kluczowe negocjacje. Stawką było 770 mld zł, dzięki którym będziemy mogli szybciej się rozwijać i zmniejszać dystans do najbogatszych państw Europy

– podsumował premier Mateusz Morawiecki. 

Jak podkreślił, w konkluzjach uzgodnionych przez RE,

nie ustąpiliśmy z żadnego zapisu wynegocjowanego kilka dni temu wspólnie z Węgrami i prezydencją niemiecką.

Kontrola budżetu oddzielona od tzw. praworządności

Rada Europejska ustaliła, że kwestie ochrony i kontroli budżetu oraz zapobiegania korupcji zostaną oddzielone od tzw. kwestii praworządności. Przyjęte wytyczne będą musiały być wkomponowane w mechanizm prawny stosowany przez Komisję Europejską. Ponadto, stwierdzenie naruszenia praworządności nie będzie jednoznaczne z uruchamianiem sankcji. Polska zakończy proces ratyfikacyjny budżetu, jeśli warunki przyjęte przez RE, zostaną spełnione.

Mechanizm warunkowości został ograniczony bardzo precyzyjnymi kryteriami. Przyjęte konkluzje blokują w przyszłości możliwość zmiany tych zasad wbrew Polsce

–podkreślił premier. Jak dodał, Komisja Europejska będzie zobowiązana do stosowania kryteriów dokładnie odpowiadających konkluzjom przyjętym przez Radę Europejską. 

Deklaracja w sprawie mechanizmu praworządności – obiektywne i precyzyjne kryteria

Mechanizm praworządności ma być stosowany obiektywnie i sprawiedliwie oraz nie naruszać traktatowych kompetencji państw członkowskich. Jednocześnie, mechanizm ten będzie mógł zostać użyty dopiero w momencie, kiedy Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wypowie się na temat jego zgodności z unijnym prawem. W deklaracji przyjętej przez Radę Europejską wzmocniono ponadto tzw. hamulec bezpieczeństwa. Oznacza to, że jeżeli Komisja Europejska będzie chciała rozpocząć proces odebrania krajowi unijnych funduszy, to kraj ten będzie mógł poprosić szefa RE o przeniesienie sprawy na najbliższy unijny szczyt.

Powiązanie mechanizmu praworządności z budżetem UE – bez deklaracji przyjętej przez Radę Europejską – zagrażałoby suwerenności Polski oraz innych państw UE. Same przepisy warunkujące wydawanie środków unijnych zawierały bowiem ogólne kryteria i były podatne na bardzo szeroką interpretację. Była to próba ominięcia traktatów europejskich i podkopania zaufania pomiędzy unijnymi krajami. Arbitralne i polityczne stosowanie mechanizmu praworządności stwarzało bowiem stan niepewności prawnej i mogło w przyszłości zagrozić spójności całej Unii Europejskiej.

Budżet UE: 770 mld zł dla Polski

Środki  wynegocjowane przez nasz kraj w ramach unijnego budżetu na lata 2021-2027 pomogą wzmocnić polską gospodarkę oraz szybciej wyjść z kryzysu wywołanego przez COVID-19.

 

770 mld zł na najbliższe 7 lat to środki na rozwój i tworzenie nowych miejsc pracy. To ogromny impuls dla polskiej gospodarki i znacząca pomoc w walce z sytuacją pokryzysową

– ocenił premier Mateusz Morawiecki.

Nowy cel ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w UE do 2030 r.

Unijni przywódcy osiągnęli porozumienie w sprawie zwiększenia celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 proc. do 2030 r. Porozumienie tworzy także warunki dla sprawiedliwej transformacji polskiej energetyki. Nasz kraj uzyskał na ten cel duże środki na poziomie 220-230 mld zł.

Nasi partnerzy w UE wiedzą, że polska energetyka ma unikalny charakter i dlatego udało się uzyskać zapisy, które pozwolą nam zrównoważyć wyższe wydatki związane w przyszłości z systemem emisji uprawnień, czyli tzw. ETS

– podkreślił szef polskiego rządu.

Ponadto, Komisja Europejska ma opracować system opłaty granicznej, o co szczególnie zabiegała strona polska. „Nie ma sensu likwidować miejsca pracy w Polsce, aby odtworzyć je zaraz 100 kilometrów za naszą wschodnią granicą, na obszarze nie należącym do systemu ETS” – zaznaczył premier Mateusz Morawiecki.

Jak powiedział szef polskiego rządu, udało się również utrzymać wiodącą rolę Rady Europejskiej w całym procesie, a także poruszyć kwestię lasów, jako elementu polityki klimatycznej, który jest ważny dla absorpcji CO2.

Kontynuacja wspólnej walki z epidemią COVID-19

Dyskusja liderów dotyczyła także m.in. szczepionek i wzajemnego uznawania testów. Komisja Europejska rekomenduje państwom członkowskim Unii Europejskiej wzajemne uznawanie wyników szybkich testów antygenowych w diagnostyce SARS-CoV-2, w celu ułatwienia ruchu transgranicznego, monitorowania kontaktów transgranicznych i leczenia. W zakresie szczepień, Komisja Europejska podpisała dotychczas sześć umów z producentami szczepionek. W ramach strategii szczepień Komisja rekomenduje, aby jako pierwsi zostali zaszczepieni m.in. pracownicy służby zdrowia i ośrodków odpowiedzialnych za opiekę długoterminową, seniorzy oraz osoby z chorobami współistniejącymi. Państwa członkowskie Unii Europejskiej opracowują krajowe strategie szczepień.

Podczas unijnego szczytu premier Mateusz Morawiecki zaapelował, aby Europejska Agencja Lekowa przystąpiła jak najszybciej do certyfikacji szczepionek na COVID-19.

 

Wierzymy, że wynegocjowany budżet UE wraz programem szczepień doprowadzi do szybkiego odbicia gospodarki

– powiedział szef rządu.

Polityka bezpieczeństwa

Europejscy przywódcy rozmawiali także na temat relacji UE-USA oraz omówili sprawy związane z europejskim bezpieczeństwem.

Jak poinformował premier Mateusz Morawiecki, Unia Europejska ma lepiej chronić swoje zewnętrzne granice.

Chodzi o to, żeby uniknąć problemu z migracją, jaki kilka lat temu wystąpił w UE

– podkreślił szef rządu.