Bezprecedensowy kryzys energetyczny

„Rosja z premedytacją wprowadziła Europę w stan ogromnego kryzysu energetycznego. Rosja walczy militarnie przeciwko Ukrainie, ale przeciw Europie, w tym także Polsce – wytoczyła najcięższy armaty: energetyczne, gazowe i węglowe” – podkreślił premier Mateusz Morawiecki.

Jak zaznaczył, kryzys energetyczny wymaga szczególnej mobilizacji od administracji publicznej – nie tylko od rządu, ale także od prezydentów miast, burmistrzów, starostów i wójtów. „Cała administracja publiczna odpowiada za to, aby ciepło, energia elektryczna i węgiel dotarły do mieszkańców, ponieważ wszyscy mamy swoją rolę do odegrania” – wyjaśnił szef rządu.

Specjalna taryfa na prąd dla samorządów

Atak Rosji na Ukrainę spowodował m.in. nagły wzrost cen energii elektrycznej, także dla samorządów. Dlatego rząd zapewni dla nich specjalną taryfę, która zmniejszy planowane podwyżki za prąd. 

„Po naszych zmianach i dopłatach, m.in. ze strony budżetu państwa,  cena będzie niewiele wyższa niż była w drugim kwartale 2022 r.” – poinformował premier Mateusz Morawiecki. „Chodzi o to, żeby nie były to przyrosty 200%, 300%, 400% czy nawet 1000%, jakie były proponowane przez firmy energetyczne” – wyjaśnił.

Dopłaty dla samorządów do sprzedaży węgla

Rząd chce, aby samorządy zaangażowały się w sprzedaż węgla dla swoich mieszkańców. „Wspieramy samorządy i chcemy, żeby lokalne władze, dzięki naszemu wsparciu, również wzięły udział w wsparciu obywateli” – powiedział premier.

Rządowa propozycja przewiduje, że tona węgla dla mieszkańców nie będzie droższa niż 2 tys. zł. W przypadku wyższych cen tego surowca, rząd zapewni samorządom specjalne rekompensaty. „Chodzi o to, aby wystarczyło na transport do miejsca, które samorząd wybierze na miejsce lokalnej dystrybucji” – wyjaśnił szef rządu.

Prawie 13,7 mld zł dla samorządów w całym kraju

Premier Mateusz Morawiecki przypomniał, że w obecnym kryzysie rząd nie zostawia

samorządów samym sobie. Jeszcze w tym roku, lokalne władze w całej Polsce otrzymają dodatkowo blisko 13,7 mld zł. Odpowiednie przepisy weszły już w życie, a pierwsza transza środków trafi do samorządów do końca tego tygodnia. Będzie to 1/3 z kwoty 13,7 mld zł. Następne transze będą wypłacane w listopadzie i grudniu.

Kwota minimalnego dofinansowania to:

• 2,9 mln zł dla każdej gminy;
• 6,1 mln zł dla każdego powiatu;
• 32,7 mln zł dla każdego województwa.

Pieniądze będzie można przeznaczyć m.in. na zakup źródeł energii, ciepła oraz inwestycje, które poprawią efektywność energetyczną w regionie. W praktyce pozwoli to np. na obniżenie rachunków za prąd czy ciepło. Rządowe środki będzie można przeznaczyć również na wydatki bieżące. To szansa na kolejne inwestycje w regionie i lokalny rozwój.

Dobra sytuacja finansowa samorządów

Pozytywne wyniki budżetów samorządowych są wynikiem sytuacji gospodarczej oraz wprowadzonych przez rząd rozwiązań, które wzmocniły i ustabilizowały finanse lokalnych władz. „Przyrost dochodów, które pochodzą częściowo z podatku PIT i CIT dla samorządów był bezprecedensowy przez ostatnie 7 lat” – zaznaczył premier Mateusz Morawiecki.

W tym roku dochody samorządów wzrosły szacunkowo o ponad 67 proc. w stosunku do 2015 r. Jednocześnie, po pierwszym półroczu 2022 r., samorządy zanotowały nadwyżkę operacyjną w kwocie 20,5 mld zł. Spada także zadłużenie samorządów – na koniec II kwartału jest ono o 3,7 mld zł mniejsze niż w IV kwartale 2021 r.

Samorządy mogą też dysponować – oprócz dochodów, które na bieżąco wpływają do ich budżetu – środkami, które pozostały im z lat ubiegłych. To prawie 52,1 mld zł.