COVID 19

Przywódcy UE dyskutowali o sytuacji epidemicznej w UE, wspólnym podejściu do ułatwień na rzecz swobodnego przemieszczania się w UE, wstępnych lekcji wyciągniętych z pandemii oraz międzynarodowej solidarności w walce z pandemią. Z zadowoleniem przyjęli znaczne postępy w zakresie szczepień i ogólną poprawę sytuacji epidemicznej w UE. Jednocześnie zwrócili uwagę na wyzwanie, jakim jest zachęcanie obywateli do szczepień i zwiększenie poziomu wyszczepialności społeczeństw. Z  niepokojem odnieśli się do zagrożeń, jakie niosą ze sobą nowe mutacje wirusa, w szczególności wariant delta.

RE pozytywnie oceniła przyjęcie rozporządzenia ws. unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID-19, które wejdzie w życie 1 lipca i będzie narzędziem ułatwiającym bezpieczne podróżowanie podczas obowiązywania ograniczeń związanych z pandemią.

Liderzy uznali raport Komisji Europejskiej ws. wstępnych wniosków wyciągniętych z pandemii za dobry punkt wyjścia do dalszych rozmów i wezwali Słowenię jako kraj sprawujący od lipca Prezydencję w Radzie UE, do poczynienia postępów w tym zakresie. Zgodzili się, że istnieje potrzeba dalszej poprawy gotowości UE na zagrożenia i odporności na kryzysy oraz ochrony funkcjonowania jednolitego rynku.

RE potwierdziła zaangażowanie UE na rzecz międzynarodowej solidarności w odpowiedzi na pandemię. Podkreśliła konieczność osiągnięcia postępów w zintensyfikowaniu globalnej produkcji szczepionek i zapewnieniu powszechnego dostępu do nich, w szczególności za pośrednictwem programu COVAX. W maju 2021 r. Polska dokonała dobrowolnej wpłaty w wysokości 750 000 EUR na rzecz inicjatywy COVAX i tym samym dołączyła do grona 16 państw UE, które wsparły inicjatywę.

Odbudowa gospodarcza

Rada Europejska zachęciła Komisję Europejską i Radę do czynienia postępów w pracach nad krajowymi planami odbudowy i zwiększania odporności z myślą o zatwierdzeniu tych planów, tak aby państwa członkowskie mogły w pełni wykorzystać potencjał finansowania z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. RE podkreśliła także znaczenie pełnej i terminowej realizacji tych planów.

Liderzy wyrazili również oczekiwanie szybkich postępów prac dotyczących nowych zasad opodatkowania gospodarki podlegającej procesowi cyfryzacji.

Migracje

Rada Europejska przeprowadziła kompleksową dyskusję na temat polityki migracyjnej, z uwzględnieniem sytuacji na wszystkich szlakach migracyjnych. Debata była skoncentrowana na jej wymiarze zewnętrznym, co znalazło odzwierciedlenie w tekście konkluzji RE.

Polska wspiera rozwój i wzmocnienie holistycznego podejścia do zarządzania migracją i azylem, z uwzględnieniem zewnętrznego wymiaru polityki migracyjnej, w celu zapewnienia większej skuteczności działań UE i państw członkowskich. Liczymy na osiągniecie postępu w dopasowanej do potrzeb i kompleksowej współpracy – opartej na zasadzie warunkowości – z kluczowymi krajami pochodzenia i tranzytu. Ponadto, w ocenie Polski należy traktować Partnerstwo Wschodnie jako region priorytetowy również w kontekście migracyjnym.

Turcja

Rada Europejska podkreśliła strategiczny interes UE, jakim jest stabilne i bezpieczne otoczenie we wschodniej części Morza Śródziemnego oraz rozwijanie współpracy i obopólnie korzystnych stosunków z Turcją. Liderzy omówili również kwestię finansowania pomocy dla uchodźców i społeczności przyjmujących, zobowiązując KE do niezwłocznego przedstawienia formalnych wniosków w tym zakresie.

Polska z satysfakcją odnotowuje stopniową deeskalację w stosunkach UE-Turcja oraz gotowość UE do zaangażowania się wraz z Turcją w działania mające na celu zacieśnienie współpracy w niektórych obszarach, np. w zakresie modernizacji i rozszerzenia zakresu obowiązywania Unii Celnej UE-Turcja. Polska podkreśla wagę postępu we wzmocnieniu współpracy UE z Turcją w obszarze migracji.

Rosja

Przywódcy Unii Europejskiej jednoznacznie potwierdzili przywiązanie do wszystkich pięciu zasad przewodnich (five guiding principles), które stanowią podstawę unijnej jedności wobec Rosji. Podnosi to znaczenie tych zasad i potwierdza ich celowość. Jest to zasługa intensywnej współpracy Polski z innymi państwami UE. M.in. dzięki zabiegom Polski, niezależnie od pojawiających się sugestii o woli i konieczności zbliżenia z Rosją, podtrzymany został podstawowy element warunkowości – przywiązanie jakiejkolwiek istotnej zmiany w stosunkach UE z Rosją do pełnego wdrożenie porozumień Mińskich. 

Odnosząc się do kwestii współpracy z Rosją w ramach tzw. selektywnego zaangażowania, w ocenie Polski, powinno mieć ono miejsce w starannie wybranych obszarach, zgodnie z interesami UE i wszystkich jej państwach członkowskich. Powinny zostać ustalone dokładne zasady takiej współpracy, jej cele oraz ramy, tak by móc odpowiednio zmierzyć postępy oraz ocenić rzeczywiste zaangażowanie naszych rosyjskich partnerów. W ocenie Polski, aktualnie nie zostały spełnione przesłanki do poszerzania dialogu z Rosją.

Rada Europejska podkreśliła, że UE i jej państwa członkowskie muszą w zdecydowany i skoordynowany sposób reagować na każdy przypadek dalszych wrogich, nielegalnych i destrukcyjnych działań Rosji, w pełni wykorzystując wszelkie dostępne instrumenty i zapewniając koordynację działań z partnerami. W tym celu Przywódcy zobowiązali KE i Wysokiego Przedstawiciela, aby przedstawili możliwe rozwiązania w zakresie dodatkowych środków ograniczających, w tym sankcji gospodarczych. Silnie wybrzmiała także kwestia ataku cybernetycznego na Polskę. 

Szczególnie istotne dla Polski jest podkreślenie przez Radę Europejską konieczności dalszego pogłębiania współpracy z partnerami wschodnimi z myślą o zwiększaniu ich odporności. W ocenie Polski, kwestiami największej wagi jest wsparcie niezależności i suwerenności terytorialnej Ukrainy, nakłanianie Rosji do realizacji Porozumień Mińskich, zwiększenie odporności naszej i naszych partnerów na zagrożenia cybernetyczne, dezinformację i ataki szpiegowskie, a także udzielanie konkretnego wsparcia dla państw Partnerstwa Wschodniego  oraz dla rosyjskiego społeczeństwa obywatelskiego.

W rezultacie dyskusji Komisja Europejska i Europejska Służba Działań Zewnętrznych zostały zobowiązane do przedstawienia propozycji w odniesieniu do dramatycznie ograniczającej się przestrzeni wolności i swobód obywatelskich w Rosji.

Białoruś

Polska z zadowoleniem odnotowała przyjęcie czwartego pakietu sankcji wobec Białorusi. Jednocześnie podkreślamy, że UE musi prowadzić dwutorowe podejście wobec Białorusi, a środkom restrykcyjnym musi towarzyszyć również pozytywna oferta dla narodu białoruskiego, np. w postaci planu gospodarczego dla demokratycznej Białorusi, przygotowanego przez KE na prośbę Grupy Wyszehradzkiej.

Cyberbezpieczeństwo

Dzięki inicjatywie Polski, Rada Europejska potępiła niedawne cyberataki wymierzone w państwa członkowskie i zobowiązała Radę do przeanalizowania odpowiednich środków w ramach zestawu narzędzi dla dyplomacji cyfrowej (digital diplomacy toolbox).

Współpraca UE z ONZ

W trakcie lunchu z udziałem Sekretarza Generalnego ONZ, Antonio Guterresa Liderzy odnieśli się do rozwijania współpracy UE-ONZ w takich obszarach jak multilateralizm, kwestie klimatyczne, prawa człowieka, procesy pokojowe oraz globalne ożywienie gospodarcze po kryzysie wywołanym COVID-19.

Polska poparła ideę regularnych szczytów UE z udziałem SG ONZ, opowiedziała się za wzmocnieniem międzynarodowej współpracy UE-ONZ.