Polsko-litewskie konsultacje międzyrządowe

 

Delegacje rządowe pod przewodnictwem premiera Mateusza Morawieckiego i premiera Sauliusa Skvernelisa rozmawiały m.in. na temat polsko-litewskiej współpracy gospodarczej, współdziałania w regionie, kwestii związanych z bezpieczeństwem oraz relacji transatlantyckich. Podczas konsultacji omówiona została także współpraca na forum Unii Europejskiej, w tym na temat polityki klimatycznej – w kontekście przygotowań do październikowej Rady Europejskiej w sprawie klimatu.

 

„Łączą nas wspólne wartości i historia, ale cieszę się, że przede wszystkim łączy nas wspólna przyszłość. Możemy budować ją pod znakiem wolności, pokoju, demokracji i dobrobytu gospodarczego dla obu naszych narodów” – zaznaczył premier Mateusz Morawiecki.

 

W skład polskiej delegacji weszło kilkunastu ministrów. Pierwsze historyczne polsko-litewskie konsultacje międzyrządowe były jednymi z największych tego typu międzynarodowych spotkań. To także dowód na to, że relacje Litwy i Polski są najlepsze od lat.

 

Wspólne działania gospodarcze i oświatowe

 

Ważnym elementem rozmów delegacji Polski i Litwy były kwestie gospodarcze, w tym odbudowa po kryzysie wywołanym pandemią COVID-19 oraz współpraca infrastrukturalna i energetyczna.

 

Podkreśleniu efektywności współpracy infrastrukturalnej służyło podpisanie:

• Umowy dotyczącej wspólnego przedsięwzięcia Joint Venture i umowy wspólników dotyczącej obsługi pociągów intermodalnych pomiędzy LTG Cargo Polska sp. z.o.o., AB LTG Cargo i PKP Cargo S. A., 
• Listu intencyjnego pomiędzy spółkami UAB LTG Link i PKP Intercity S. A. dotyczącego wdrażanie projektu uruchomienia kolejowego połączenia relacji Wilno – Kowno – Białystok – Warszawa.

 

Podpisany został także Harmonogram wdrażania deklaracji w sprawie oświaty polskiej mniejszości narodowej w Republice Litewskiej  i litewskiej mniejszości narodowej w Rzeczypospolitej Polskiej podpisanej w Warszawie 20 listopada 2019 r.

 

Wspólne spojrzenie na Białoruś i sprawy wschodnie

 

Premier Mateusz Morawiecki i szef litewskiego rządu omówili również aktualne kwestie dotyczące polityki wschodniej, w tym sytuację po wyborach na Białorusi.

 

„Chcemy wspierać Białorusinów w ich walce o suwerenne, wolne i demokratyczne państwo” – podkreślił premier Mateusz Morawiecki. Szef polskiego rządu podziękował władzom Litwy za wspólne i zgodne współdziałanie dotyczące pomocy osobom represjonowanym na Białorusi i wspieranie białoruskiego społeczeństwa obywatelskiego.

 

Rozmowy w Wilnie były kolejnym krokiem szefa polskiego rządu w kierunku koordynacji międzynarodowych działań dotyczących Białorusi. 11 września w Lublinie, z inicjatywy Polski odbył się szczyt Grupy V4, który wypracował propozycję pakietu dla Białorusi i wspólne stanowisko w kwestii otrucia lidera opozycji w Rosji.

 

Plan pomocy gospodarczej dla Białorusi

 

Podczas wizyty w Wilnie premier Mateusz Morawiecki zapowiedział, że za tydzień przedstawi na Radzie Europejskiej plan pomocy gospodarczej dla Białorusi.

 

W planie znajdzie się m.in. otwarcie UE na białoruskich przedsiębiorców i powołanie funduszu stabilizacyjnego. Wśród innych elementów planu, który zostanie przedstawiony na najbliższym szczycie UE, szef polskiego rządu wymienił wspólny unijny fundusz dla małych i średnich przedsiębiorców oraz wsparcie białoruskich przedsiębiorców, aby mogli w większym stopniu korzystać z jednolitego rynku.

 

Rozbudowa Domu Kultury Polskiej w Wilnie

 

W obecności premiera Mateusza Morawieckiego w litewskiej stolicy podpisany został list intencyjny w sprawie rozbudowy Domu Kultury Polskiej w Wilnie i powstania w nim zaplecza dla działalności telewizyjnej „TVP Wilno”. List został podpisany przez przedstawicieli Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Telewizji Polskiej S.A., Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” oraz Fundacji Pomocy i Dobroczynności „Dom Kultury Polskiej w Wilnie”.

 

Rozpoczęcie rozbudowy Domu Kultury Polskiej w Wilnie planowane jest w 2021 r., a  ukończenie prac w 2022 r. Studio telewizyjne ma rozpocząć swoją działalność w 2023 r.

 

Dom Kultury Polskiej w Wilnie powstał w 2001 r. Jest najważniejszą instytucją kulturalno-społeczną służącą Polakom na Wileńszczyźnie. Działalność placówki skupia się m.in. na edukacji kulturalnej, promowaniu polskiej literatury i sztuki oraz wspieraniu lokalnego ruchu artystycznego i innej działalności kulturalnej.

 

Przy okazji podpisania listu intencyjnego odbyła się uroczystość z okazji pierwszej rocznicy działalności „TVP Wilno”. „Dziękuję dziennikarzom i twórcom “TVP Wilno”. Dzięki  Wam, polski głos może rozbrzmiewać na Litwie” – zaznaczył premier Mateusz Morawiecki. „Cieszę się z tego, że Wasza placówka komunikacyjna jest kluczem do dalszego umacniania przyjaźni polsko-litewskiej” – dodał.  

 

Podczas wizyty w Wilnie premier Mateusz Morawiecki spotkał się również z litewskim prezydentem Gitanasem Nausėdą. Złożył także kwiaty na Cmentarzu na Rossie przy Mauzoleum Matki i Serca Syna, w którym spoczywa serca marszałka Józefa Piłsudskiego i ciało jego matki oraz pod pomnikiem poległych bohaterów polskich i litewskich z czasów wojny polsko-bolszewickiej.

Stosunki polsko-litewskie

 

Wizyta przedstawicieli polskiego rządu w Wilnie stanowiła potwierdzenie polsko-litewskiego partnerstwa strategicznego oraz efektywnej współpracy w najważniejszych dziedzinach. Polskę i Litwę łączą bardzo dobre relacje. Prowadzimy intensywny dialog, który sprzyja osiąganiu wspólnych celów na arenie międzynarodowej.

 

Litwa jest ważnym partnerem regionalnym Polski, z którym łączy nas takie samo spojrzenie na wschodnie sąsiedztwo Unii Europejskiej, znaczenie polityki bezpieczeństwa oraz konieczność wspólnej realizacji ważnych projektów infrastrukturalnych i energetycznych (m.in. Rail Baltica, czy Via Baltica). Jako strategiczni partnerzy, rozwijamy także współpracę w takich dziedzinach jak kultura i nauka, wymiana młodzieży oraz pamięć historyczna.

 

Wysoko oceniamy praktyczne znaczenie polsko-litewskiej współpracy wojskowej, w tym wzajemną obecność oficerów w strukturach międzynarodowych ulokowanych w obu krajach, a także wspólne ćwiczenia i przedsięwzięcia szkoleniowe.

 

Prowadzimy również dialog dotyczący ochrony praw mniejszości narodowych. Dzięki temu, udało się nam w listopadzie 2019 r. podpisać polsko-litewską Deklarację oświatową, której zadaniem jest poprawianie poziomu edukacji mniejszości polskiej na Litwie i litewskiej w Polsce.

 

Elementami łączącymi Polaków i Litwinów jest wspólne dziedzictwo i polityka pamięci, o które solidarnie dbamy, m.in. w ramach Polsko-Litewskiej Grupy ds. Zachowania Dziedzictwa Kulturowego. Pamiętamy także o obchodach rocznicowych, w trakcie których razem podkreślamy osiągnięcia I Rzeczypospolitej, takie jak przypadająca w 2021 r. 230. rocznica pierwszej konstytucji w Europie – Konstytucji 3 Maja.