Nieformalny szczyt Rady Europejskiej i Deklaracja z Porto

Szefowie państw i rządów omówili kluczowe zagadnienia dot. polityki społecznej Unii Europejskiej i Planu Działania na rzecz Europejskiego Filaru Praw Socjalnych. Odbyli także dyskusję na temat walki z koronawirusem – w tym szczepionek przeciw COVID-19 oraz sytuacji w regionie Indo-Pacyfiku. Przyjęli również deklarację z Porto.

W opinii Polski, szczepienia są głównym sposobem na zwalczenie koronawirusa i powrót do normalności. Polska kładzie nacisk na to, aby dla mieszkańców Polski i całej Unii Europejskiej, szczepionek przeciw COVID-19 było jak najwięcej. „Zdecydowanie opowiadałem się za tym, żeby doszło do uwolnienia i uwspólnotowienia patentów, do wzmocnienia produkcji wszystkich szczepionek, które tylko mogą być w Unii Europejskiej w bezpieczny sposób produkowane” – zaznaczył premier Morawiecki. Szef polskiego rządu dodał: „Zależy nam na tym, żeby firmy, które mają odpowiednie zdolności produkcyjne w Europie i w Unii Europejskiej, mogły rzeczywiście je wykorzystywać”.

Możliwości Unii Europejskiej pozwalają na znacznie szybsze szczepienia niż ma to miejsce obecnie. Dlatego powinniśmy wywierać dalszą presję na producentów, aby zapewnić terminową i właściwą realizację umów APA. Polska popiera wysiłki Komisji Europejskiej, w tym postępowanie prawne przeciwko firmie AstraZeneca za nieprzestrzeganie umowy na dostawy szczepionek przeciw COVID-19. Popieramy prace nad projektem rozporządzenia w sprawie cyfrowego zielonego certyfikatu, podkreślając autonomię państw w zakresie regulacji z nim związanych. Mógłby się on stać przejrzystym i niedyskryminującym narzędziem ułatwiającym bezpieczne podróżowanie podczas pandemii. Kluczowe znaczenie ma przyjęcie proporcjonalnych do ryzyka środków w celu uniknięcia nadmiernych obciążeń dla obywateli i kosztów dla jednolitego rynku.

W ramach przygotowań do wideospotkania z premierem Indii Narendrą Modim została przedyskutowana również sytuacja w regionie Indo-Pacyfiku. W opinii Polski, strategia powinna przyczynić się w pierwszej kolejności do wypracowania standardów – zwłaszcza w obszarach nowych technologii, handlu i strategicznych projektów infrastrukturalnych. W kontekście rozwijania konektywności, przytoczyliśmy Inicjatywę Trójmorza jako przykład platformy, która służy budowie trwałych, przejrzystych i korzystnych dla wszystkich zaangażowanych stron projektów rozwojowych. 

Plan Działania na rzecz wdrażania Europejskiego Filaru praw Socjalnych – główny temat Szczytu Społecznego w Portugalii

Tematykę Szczytu w Porto zdominował Plan Działania na rzecz wdrażania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych. Przedstawia on propozycje, które mają na celu dalsze wdrażanie zasad Filaru w ramach wspólnych wysiłków państw członkowskich Unii Europejskiej, przy aktywnym zaangażowaniu partnerów społecznych i społeczeństwa obywatelskiego.

„Szczyt w Porto to szczyt społeczny. Mogę z dumą powiedzieć, że wiele państw pyta nas o nasze rozwiązania. Przedstawiamy nasze programy społeczne, jako podstawę naszego solidarnego modelu, u podstaw którego stała walka z mafiami VAT-owskimi” – poinformował premier Morawiecki.

Polska poparła działania na rzecz wdrażania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych. Jednocześnie stoimy na stanowisku, że przy realizacji Planu Działania, Unia Europejska powinna w szczególności zwrócić uwagę na skutki jego wdrożenia dla państw członkowskich i zapewnić odpowiednie wsparcie finansowe na realizację poszczególnych inicjatyw. Polityka społeczna i zatrudnienia realizowana jest przede wszystkim przez państwa członkowskie, do których należy odpowiedzialność za identyfikację potrzeb oraz dopasowanie ich do możliwości wewnętrznych. Inicjatywy podejmowane na poziomie Unii Europejskiej powinny być realizowane z poszanowaniem traktatowego podziału kompetencji i zasad dialogu społecznego. Ponadto, przy analizie możliwych celów krajowych konieczne będzie uwzględnienie sytuacji startowej w poszczególnych państw członkowskich i ich uwarunkowań.

Dyskusje na temat zatrudnienia i pracy podczas panelu z udziałem premiera Morawieckiego

W ramach dyskusji liderzy podkreślili kluczową rolę perspektywicznego wsparcia dla tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy i zatrudnienia – tak, aby możliwe było osiągnięcie docelowej stopy zatrudnienia w 2030 r. na poziomie 78 proc. W opinii Polski, w perspektywie krótkoterminowej najważniejszymi wyzwaniami na rynku pracy jest ograniczenie negatywnych skutków pandemii COVID-19 – poprzez ochronę istniejących miejsc pracy i tworzenie nowych. W perspektywie długoterminowej natomiast do głównych priorytetów polityki rynku pracy należy zaliczyć ułatwienie dostosowania się do zmian, które wynikają z transformacji cyfrowej i zielonej oraz zmian demograficznych.

„Niezwykle ważnym tematem jest wyeliminowanie różnicy płacy między kobietami a mężczyznami. Płaca powinna być identyczna na tych samych stanowiskach” – podkreślił szef polskiego rządu. „Kluczowe jest tu stworzenie jak najlepszych warunków do pracy oraz do powrotu po urodzeniu dziecka. Chcemy być jedni z najlepszych w Unii Europejskiej i stworzyć najdogodniejsze warunki do pracy po powrocie z macierzyństwa” – dodał.

Aby ograniczyć negatywne skutki pandemii COVID-19 na zatrudnienie, Polska uruchomiła kompleksową Tarczę Antykryzysową i Tarczę Finansową. Tarcza chroni przedsiębiorców i pracowników – m.in. za pomocą subwencji, pożyczek dla przedsiębiorstw, współfinansowania wynagrodzeń w okresie przestoju gospodarczego oraz uelastycznienia organizacji pracy. W rezultacie podjętych działań, sytuacja na rynku pracy w Polsce pozostaje stabilna. Zabezpieczonych zostało ok. 6,9 mln miejsc pracy, a stopa bezrobocia w Polsce wyniosła w ostatnich miesiącach 3,1 proc. Jest to obecnie najniższa stopa bezrobocia w całej Unii Europejskiej.

Wideokonferencja  szefów państw i rządów UE z premierem Indii

Przywódcy Unii Europejskiej i Indii wymienili poglądy nt. współpracy na rzecz zwalczania globalnych kryzysów. Polska poinformowała o przekazaniu Indiom pomocy w postaci dostawy leków i sprzętu medycznego. Podkreśliła również potrzebę zacieśniania współpracy gospodarczej i zmniejszenia barier administracyjnych – wyrażając poparcie dla zawarcia między Unią Europejską a Indiami umów o wolnym handlu i ochronie inwestycji. Wyraziliśmy również nadzieję na jak najszybsze wznowienie regularnego ruchu lotniczego do Indii.

Efektem dyskusji jest wspólne oświadczenie UE-Indie, w którym przywódcy zobowiązali się do:

• inwestowania w partnerstwo strategiczne UE-IN;
• budowania gotowości i odporności w zakresie zdrowia na świecie (również w kontekście COVID-19);
• ochrony planety i wspierania ekologicznego wzrostu gospodarczego;
• wspierania rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu poprzez handel, łączność i technologię;
• dążenia do bezpieczniejszego, zamożniejszego i bardziej demokratycznego świata.