ID126

projekty innych dokumentów rządowych

D – pozostałe projekty

Pandemia COVID-19 wywołała poważne zakłócenia, m.in. w funkcjonowaniu transportu ludzi i towarów, co bardzo negatywnie wpłynęło na sytuację podmiotów działających w tym sektorze. Wprowadzone ograniczenia w przemieszczaniu się ludzi, m.in. przy użyciu transportu lotniczego, spowodowały zaburzenia w zakresie działalności operacyjnej i w sytuacji finansowej podmiotów funkcjonujących w tej branży.
Zamknięcie granic na kilka miesięcy praktycznie uziemiło flotę spółki Polskie Linie Lotnicze LOT S.A. (PLL LOT, Spółka), polskiego narodowego przewoźnika, wiodącej linii lotniczej w Europie Środkowej, łączącej tę część Europy z Ameryką Północną i Azją. Właścicielem 100% akcji PLL LOT jest Polska Grupa Lotnicza S.A. (PGL). Jedynym akcjonariuszem PGL jest Skarb Państwa, a prawa z akcji w tej spółce wykonuje Minister Aktywów Państwowych.
Wprowadzenie zakazu lotów spowodowało, iż w maju 2020 r. zanotowano spadek liczby operacji na europejskim rynku lotniczym aż o 91%. W Polsce liczba operacji zmniejszyła się o 97% w stosunku do tego samego miesiąca roku poprzedniego.
W dniu 14 kwietnia 2020 r. Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych (IATA) oszacowało, że branża lotnicza może stracić do 314 mld USD przychodów ze względu na znaczne zmniejszenie ruchu pasażerskiego na całym świecie, tj. aż o 48% w 2020 roku, wywołane epidemią COVID-19. Bazując na prognozach finansowych, przewiduje się, że linie lotnicze w Europie stracą 21,5 mld dolarów w 2020 r., a popyt na przewozy pasażerskie spadnie o ponad połowę. Stanowi to zagrożenie dla 6-7 milionów miejsc pracy wspieranych przez lotnictwo w Europie.
Wg IATA powrót ruchu lotniczego do poziomu z 2019 r. może nastąpić na przestrzeni 2022-23, a w Europie nawet w 2024 r.
Ograniczenie możliwości prowadzenia działalności gospodarczej negatywnie odbiło się na wynikach finansowych PLL LOT; nastąpił dramatyczny spadek przychodów i zaistniało zagrożenie utraty płynności finansowej. W ocenie Spółki pomimo powolnego i stopniowego luzowania restrykcji, jeszcze przez długi czas linie lotnicze, w tym PLL LOT, będą się mierzyć z poważnymi konsekwencjami finansowymi.
Ta sytuacja powoduje, że PLL LOT praktycznie nie ma szans na samodzielne utrzymanie się na rynku usług lotniczych i odbicie finansowe oraz, że bez wsparcia ze strony państwa, nie będzie w stanie dalej prowadzić swojej działalności.
Biorąc pod uwagę niezwykle istotną rolę Spółki w polskim systemie transportowym oraz jej wpływ na gospodarkę kraju istnieje konieczność podjęcia szczególnych działań celem zminimalizowania negatywnych skutków COVID-19 poprzez udzielenie przewoźnikowi odpowiednio ukształtowanych instrumentów wsparcia, które umożliwią mu pozostanie na rynku do momentu „powrotu do normalności”.
W tym celu przygotowany został Program wsparcia PLL LOT S.A. (Program LOT), który stanowi systemową odpowiedź na skutki COVID-19 jakie wystąpiły w sektorze lotniczym.
Należy podkreślić, że działania państwa polskiego w zakresie udzielenia pomocy publicznej przewoźnikowi lotniczemu, w związku z kryzysem wywołanym pandemią koronawirusa wpisują się w działania prowadzone przez inne kraje. Wsparcie w formie pomocy publicznej w oparciu o art. 107 (2) i 107 (3) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej otrzymało już wiele firm działających w tej branży, w tym m.in. EURO DEUTSCHE LUFTHANSA AG (DLH) i Air France.
Dlatego w dniu 14 października 2020 r. spółka PLL LOT S.A. wystąpiła do MAP z wnioskiem o udzielenie jej pomocy publicznej w związku z wystąpieniem COVID-19 i jego konsekwencjami (wniosek został zaktualizowany w dniu
3 grudnia 2020 r. po nieformalnych rozmowach z Komisją Europejską). Częścią wniosku jest projekt Programu wsparcia dla Polskich Linii Lotniczych LOT S.A.
Ponieważ zgodnie z przekazanymi przez Zarząd PLL LOT informacjami, Spółka utraci płynność finansową 31 grudnia 2020 r., istnieje konieczność szybkiego przyjęcia przedmiotowego Programu.

Podstawą do przyjęcia rządowego Programu wsparcia dla Polskich Linii Lotniczych LOT S.A. są:
1. art. 2a ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zgodnie z którym w celu przeciwdziałania COVID-19 Rada Ministrów może przyjmować programy rządowe udzielania wsparcia finansowego skierowane do poszczególnych przedsiębiorców lub ich grup. Program rządowy określa w szczególności organ lub organy i instytucje właściwe do udzielania wsparcia finansowego, a także tryb, formy, kwotę, warunki i okres udzielania wsparcia finansowego oraz zasady monitorowania i sprawozdawczości związane z realizacją programu,
2. art. 21a ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o systemie instytucji rozwoju.
Celem pomocy jest zapewnienie płynności, rentowności i przywrócenie struktury kapitałowej PLL LOT sprzed epidemii COVID-19.
Całkowity budżet Programu wsparcia dla Polskich Linii Lotniczych LOT S.A. wynosi maksymalnie 2 940 000 000 zł i zakłada skorzystanie przez PLL LOT z następujących narzędzi pomocy publicznej:
1. pożyczka wypłacana przez PFR, działający na zasadzie powierzenia, w wysokości 1 800 000 000 zł (Pożyczka PFR),
2. dokapitalizowanie PLL LOT w wysokości 1 140 000 000 zł (w każdym przypadku w wysokości nie przekraczającej równowartości kwoty 250 mln EUR wyrażonej w polskich złotych, wyliczonej po średnim kursie NBP z dnia dokapitalizowania).
Program będzie finansowany z następujących źródeł:
1. dokapitalizowanie - Fundusz Przeciwdziałania COVID-19 - ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw,
2. pożyczka PFR - środki pozyskane głównie w drodze emisji obligacji na realizację programów rządowych, w tym w szczególności „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla mikro-, małych i średnich firm 1.0” oraz „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm”.
Dokapitalizowanie:
Liczba akcji objęta przez SP w wyniku udzielenia środka w postaci dokapitalizowania zostanie ustalona w oparciu o wartość rynkową akcji PLL LOT, przygotowaną przez niezależnego eksperta.
Dokapitalizowanie zostanie udzielone na podstawie umowy inwestycyjnej zawartej pomiędzy Spółką a Skarbem Państwa reprezentowanym przez ministra właściwego do spraw aktywów państwowych. Określi ona, m.in. wartość oraz termin planowanego objęcia akcji, cele objęcia akcji, zasady stopniowego wychodzenia państwa z inwestycji, szczegółowe zobowiązania i ograniczenia nałożone na PLL LOT, zasady rozliczenia i ewentualnego zwrotu środków w określonych sytuacjach.
Pożyczka PFR:
Istnieje konieczność pokrycia luki płynnościowej i zapewnienia finansowania bieżącej działalności Spółki, a ponieważ zła sytuacja branży budzi poważne obawy ze strony potencjalnych kredytodawców, wiąże się to z koniecznością zaangażowania Polskiego Funduszu Rozwoju S.A., do którego zadań należy podejmowanie działań służących zapobieganiu lub łagodzeniu skutków sytuacji kryzysowych w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1398, z późn. zm. ), w tym skutków rozprzestrzeniania się COVID-19, w szczególności poprzez:
1. udzielanie wsparcia finansowego przedsiębiorcom i innym podmiotom dotkniętym tymi sytuacjami, w tym bezzwrotnego lub w formie gwarancji lub poręczeń;
2. naprawienie lub pokrycie, w całości lub w części, szkód lub strat spowodowanych tymi sytuacjami,
– z wykorzystaniem środków własnych lub środków z innych źródeł.
Pożyczka PFR zostanie udzielona na następujących warunkach:
1. pożyczka PFR zostanie uruchomiona po dokapitalizowaniu PLL LOT w jednej transzy lub kilku transzach, nie później niż do 31 stycznia 2021 r.,
2. termin spłaty Pożyczki PFR – maksymalnie 6 lat od dnia zawarcia umowy Pożyczki PFR, jednak nie później niż do 31 grudnia 2026 r.; spłata rat kapitałowych Pożyczki PFR rozpocznie się od 2023 r.,
3. raty kapitałowe pożyczki będą płatne w czterech równych rocznych ratach po 450 mln zł każda, począwszy od 31 grudnia 2023 r.,
4. oprocentowanie Pożyczki PFR wyniesie odpowiednio
- 2021 - WIBOR 1R + 0,5%
- 2022 - WIBOR 1R + 1,0%
- 2023 - WIBOR 1R + 1,0%
- 2024 - WIBOR 1R + 2,0%
- 2025 - WIBOR 1R + 2,0%
- 2026 - WIBOR 1R + 2,0%
zgodnie z Tymczasowym Komunikatem KE – WIBOR na dzień 11 grudnia 2020 r. (0,25%) lub w innej dacie wynikającej z decyzji Komisji Europejskiej
5. odsetki od udzielonej pożyczki będą płatne kwartalnie, począwszy od 31 marca 2021 r.
Proponowane obecnie zabezpieczenia Pożyczki PFR to:
- oświadczenie o poddaniu się egzekucji złożone przez PLL LOT w trybie wynikającym z art. 777 [§ 1 pkt 5] ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego,
- zastaw rejestrowy na silniku lotniczym Rolls Royce Trent stanowiącym własność PLL LOT o wartości 42 695 858,42 zł,
- zabezpieczenie (w postaci zastawu rejestrowego, lub innego ekwiwalentnego instrumentu zabezpieczającego akceptowalnego dla Pożyczkodawcy) podporządkowane pod względem zabezpieczenia w stosunku do podmiotów będących właścicielami, na 16 statkach powietrznych pozyskanych przez PLL LOT w leasingu finansowym (należy podkreślić, iż istnieje ryzyko niewyrażenia zgody przez właścicieli samolotów na ten rodzaj zabezpieczenia).Biorąc pod uwagę trwające ciągle rozmowy z KE, warunki zabezpieczenia mogą się jeszcze zmienić, zaś szczegóły pożyczki zostaną uszczegółowione w umowie pomiędzy PFR oraz PLL LOT.
Trzeba zwrócić uwagę, że udzielenie pożyczki wiąże się z dużym obciążeniem finansowym dla PLL LOT i w przyszłości może utrudnić Spółce ubieganie się o inne kredyty (brak zdolności kredytowej i możliwych zabezpieczeń).
Należy podkreślić, że Rada Ministrów musi wyrazić zgodę na dokonanie istotnej zmiany treści umowy pożyczki i jej wypowiedzenia, które będą spowodowane wystąpieniem jakiegokolwiek przypadku naruszenia warunków określonych w umowie pożyczki.
Pakiet wsparcia dla PLL LOT zostanie notyfikowany do Komisji Europejskiej. Notyfikacja nastąpi na podstawie art. 107 ust. 3 lit. b TFUE, tj. jako pomoc przeznaczona na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania lub mająca na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce Państwa Członkowskiego, z uwzględnieniem Komunikatu KE - Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19.
W dniu 20 października 2020 r. wniosek PLL LOT S.A. został przekazany przez MAP do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z prośbą o jego prenotyfikację w Komisji Europejskiej.
Aktualnie trwają rozmowy z przedstawicielami KE dotyczące zaproponowanych instrumentów wsparcia. Ostateczny wybór narzędzi pomocy publicznej oraz wysokości przyjętych kwot będą zależeć od końcowego efektu rozmów z KE.

MAP

Maciej Małecki Sekretarz Stanu

MAP

IV kwartał 2020 r. - ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 21 grudnia 2020 r. w trybie obiegowym

zrealizowany