{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"ID268","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"ID{#ID_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty innych dokumentów rządowych","value":"Projekty innych dokumentów rządowych"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Na bezpieczeństwo i zdrowie pracowników ma wpływ nie tylko przestrzeganie obowiązujących przepisów, ale także pojawianie się nowych czynników i zagrożeń (np. postępujące zmiany demograficzne, postęp naukowo-techniczny). Dlatego rzeczą niezmiernie ważną jest dostosowanie do tempa tych zmian również działań prewencyjnych i profilaktycznych, podejmowanych w celu zapewnienia odpowiednich warunków wykonywania pracy. Pomimo zauważalnej w Polsce poprawy bezpieczeństwa pracy, nadal należy podejmować działania zmierzające do zapewnienia pracownikom wysokiego poziomu bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, porównywalnych do stanu osiągniętego przez najbardziej rozwinięte państwa świata.\nWedług danych Głównego Urzędu Statystycznego w ostatnich latach zmalała zarówno liczba wypadków przy pracy, jak i liczba osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia. W 2020 r. liczba śmiertelnych wypadków przy pracy zmniejszyła się w stosunku do 2008 r. niemal o 64%, a liczba wypadków ciężkich o 58%. Natomiast wskaźnik częstości śmiertelnych wypadków przy pracy na 1000 pracujących zmalał w 2020 r. o niemal 69% (z 0,045 do 0,014), wskaźnik częstości ciężkich wypadków przy pracy o niemal 63% (z 0,08 do 0,03). Wciąż jednak w wypadkach przy pracy w Polsce każdego roku ginie około 200 osób (211 w 2018 r., 184 w 2019 r., 190 w 2020 r.). Jako trzy podstawowe przyczyny wypadków przy pracy w 2020 r. wymienia się: nieprawidłowe zachowania pracownika (ponad 60%), niewłaściwy stan czynnika materialnego (ponad 8%) oraz brak czynnika materialnego lub niewłaściwe posługiwanie się nim (ponad 7%). Z powyższych danych wynika, że stan bezpieczeństwa i higieny pracy w Polsce uległ w ostatnich latach poprawie. Należy jednak zaznaczyć, że wciąż niemal 0,5 miliona osób pracuje w warunkach przekroczenia dopuszczalnych wartości narażenia na czynniki szkodliwe i niebezpieczne. W 2020 r. w warunkach przekroczenia dopuszczalnych wartości ekspozycji zawodowej zatrudnionych było niemal 440 tys. osób. Najliczniejszą grupę osób pracujących w warunkach zagrożenia czynnikami środowiska pracy stanowiły osoby pracujące w warunkach zagrożenia hałasem. Znacznie rzadziej zatrudnieni wykonywali pracę w warunkach zagrożenia takimi szkodliwymi czynnikami, jak: pyły przemysłowe, w tym w szczególności pyły zwłókniające, oraz mikroklimat gorący, substancje chemiczne i wibracje (drgania). Z powodu niekorzystnych warunków pracy, Polacy są bardziej niż pracownicy w innych krajach Unii Europejskiej (UE) narażeni na problemy zdrowotne związane z pracą. Pomimo wyraźnego spadku liczby stwierdzanych chorób zawodowych w ostatnich latach, w Polsce każdego roku rozpoznaje się około 2 tys. ich nowych przypadków. W 2019 r. rozpoznano 2065 chorób zawodowych, tj. prawie 42% mniej niż w 2008 r. Wśród jednostek chorobowych dominowały choroby zakaźne lub pasożytnicze oraz ich następstwa (33,9%), pylice płuc (21,9%), przewlekłe choroby narządu głosu (13%), przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego (11,4%), przewlekłe choroby układu ruchu (4,3%) oraz ubytek słuchu (3,6%). Większość tych chorób zawodowych to choroby powstałe w wyniku wieloletniej ekspozycji na szkodliwe dla zdrowia czynniki fizyczne i chemiczne oraz uciążliwości wynikające z niespełnienia podstawowych wymagań higieny pracy i ergonomii.\nNowe wyzwania w zakresie organizacji pracy i poprawy jej warunków wyłaniają się w związku z postępującymi zmianami demograficznymi. Według danych Eurostatu wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 55–64 lata w Unii Europejskiej systematycznie rośnie i w 2020 r. w UE-27 wyniósł 59,6%, a w Polsce 51,8%.\nStraty wynikające z nieodpowiednich warunków pracy są w Polsce znaczne. Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wydatki z funduszu ubezpieczenia wypadkowego ZUS (renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinne, zasiłki chorobowe, jednorazowe odszkodowania i inne) związane z wypadkami i chorobami zawodowymi wyniosły w 2020 r. 4,921 mld zł. W kwocie tej nie uwzględniono wszystkich kosztów bezpośrednich (np. ponoszonych przez NFZ kosztów leczenia i rehabilitacji) oraz kosztów pośrednich, związanych z wypadkami i chorobami zawodowymi, ponoszonych zarówno przez pracodawców, poszkodowanych i ich rodziny, jak i całe społeczeństwo.\nZ danych Międzynarodowej Organizacji Pracy wynika, że koszty pośrednie nieodpowiednich warunków pracy są 3–4-krotnie wyższe niż koszty rent i odszkodowań. Oznacza to roczną sumę kosztów spowodowanych niewłaściwymi warunkami pracy wynoszącą 15–20 mld zł, co w 2020 r. stanowiło 0,6–0,8% PKB.\nBiorąc pod uwagę przytoczone dane można stwierdzić, że poprawa stanu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy może spowodować zmniejszenie kosztów ponoszonych przez państwo i społeczeństwo, wpływając jednocześnie na zwiększenie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw. Osiągnięcie tego efektu wymaga jednak konsekwentnej realizacji działań zmierzających do poprawy stanu bezpieczeństwa i warunków pracy, odpowiednio do wymagań dyrektyw UE.\nW tej sytuacji powinny być podejmowane działania prewencyjne zmierzające do ograniczenia zagrożeń w środowisku pracy, w tym powinien być realizowany program wieloletni „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy”. Etap VI tego programu będzie więc stanowić kontynuację programu wieloletniego „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy”, którego I etap został ustanowiony uchwałą nr 117/2007 Rady Ministrów z dnia 3 lipca 2007 r. do realizacji w latach 2008-2010, II etap - uchwałą nr 154/2010 Rady Ministrów z dnia 21 września 2010 r. do realizacji w latach 2011-2013, III etap - uchwałą nr 126/2013 Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2013 r. do realizacji w latach 2014-2016, IV etap - uchwałą nr 203/2015 Rady Ministrów z dnia 26 października 2015 r. do realizacji w latach 2017-2019, natomiast V etap - uchwałą nr 80/2019 Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2019 r. do realizacji w latach 2020-2022.\nProgram od 2008 r. spełnia funkcję wymaganej przez UE Krajowej Strategii w zakresie tworzenia odpowiednich warunków pracy sprzyjających ochronie życia i zdrowia zatrudnionych.\nNależy także podkreślić spójność Programu ze „Strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.). Projekty badawcze i zadania proponowane do realizacji w VI etapie Programu będą wspierać realizację założeń SOR w odniesieniu do wszystkich trzech celów szczegółowych:\n- Cel szczegółowy I – Trwały wzrost gospodarczy oparty coraz silniej o wiedzę, dane i doskonałość organizacyjną,\n- Cel szczegółowy II – Rozwój społecznie wrażliwy i terytorialnie zrównoważony,\n- Cel szczegółowy III – Skuteczne państwo i instytucje służące wzrostowi oraz włączeniu społecznemu i gospodarczemu.\nProjekty te wpisują się również w obszary wpływające na osiągniecie celów strategii, w szczególności w obszar Kapitał ludzki i społeczny, kierunek interwencji 2. Poprawa stanu zdrowia obywateli oraz efektywności systemu opieki zdrowotnej, który odnosi się do zmian społeczno-demograficznych oraz związanych ze stylem życia i pracy.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań ujętych w projekcie","value":"VI etap programu wieloletniego pn. „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy” zakłada opracowanie rozwiązań organizacyjnych i technicznych, ukierunkowanych na rozwój zasobów ludzkich oraz nowych wyrobów, technologii, metod i systemów zarządzania, których wykorzystanie przyczyni się do dalszego ograniczania liczby osób zatrudnionych w warunkach narażenia na czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe oraz zmniejszania liczby związanych z nimi wypadków przy pracy, chorób zawodowych i wynikających z tego strat ekonomicznych i społecznych w skali całego kraju. \nW szczególności realizacja Programu pozwoli na:\n- zwiększenie skuteczności działań w zakresie prewencji zagrożeń zawodowych w przedsiębiorstwach, z uwzględnieniem potrzeby zachowania zdolności do pracy w wydłużonym okresie aktywności zawodowej,\n- podniesienie jakości zarządzania bezpieczeństwem i ochroną zdrowia w przedsiębiorstwach, z uwzględnieniem zarządzania wiekiem, \n- zapewnienie nowoczesnego ujęcia problematyki bezpieczeństwa pracy i ergonomii w programach nauczania na wszystkich jego poziomach oraz doskonalenia kompetencji służb specjalistycznych.\nDo celów szczegółowych programu należy zaliczyć:\n- Opracowanie innowacyjnych wyrobów i materiałów w zakresie środków ochrony zbiorowej i indywidualnej oraz środków wspomagających zapobieganie i zwalczanie zagrożeń epidemicznych, a także opracowanie metod oceny tych środków pod względem wymagań bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i ergonomii.\n- Opracowanie systemów monitorujących warunki pracy, wykorzystujących sieci przemysłowego Internetu Rzeczy, techniki Rzeczywistości Wirtualnej i algorytmy Sztucznej Inteligencji, przeznaczonych do funkcjonowania w dynamicznie zmieniających się – ze względu na rozwój technologii cyfrowych Przemysłu 4.0 – środowiskach pracy, a także badanie zagrożeń związanych z nowymi formami pracy i im zapobieganie. \n- Opracowanie metod, kryteriów, stanowisk badawczych i urządzeń do badań i oceny narażenia pracowników na szkodliwe i niebezpieczne czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne oraz czynniki uciążliwe w środowisku pracy, a także diagnozowanie poziomu narażenia wybranych grup pracowników na te czynniki.\n- Opracowanie rozwiązań organizacyjnych i technicznych zapobiegających wykluczeniu osób z niepełnosprawnościami, osób starszych, kobiet i młodych pracowników, a także rozwiązań wspomagających prewencję obciążeń psychofizycznych i utrzymanie zdolności do pracy.\n- Opracowanie nowych narzędzi edukacyjnych i szkoleniowych oraz działania na rzecz upowszechniania i wprowadzania wyników programu do praktyki społeczno-gospodarczej.\nWybuch pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 wymusił konieczność zmiany organizacji pracy, przede wszystkim zwiększenia udziału pracy zdalnej, zatrudnienia czasowego, czy alternatywnych form zatrudnienia, jak również przyspieszył nadchodzące zmiany w świecie pracy związane z algorytmizacją oraz automatyzacją procesów pracy. \nW VI etapie Programu istotne będzie podjęcie wyzwań wynikających z dynamicznych zmian form pracy, technologii i procesów pracy, co wymaga pogłębionych badań naukowych i prac rozwojowych w celu rozpoznania zagrożeń w inteligentnym środowisku pracy wykorzystującym systemy sztucznej inteligencji, roboty współpracujące, przemysłowy Internet rzeczy tak, aby zapewnić tworzenie nowych, lepszych i bezpiecznych miejsc pracy. Ważnym kierunkiem będzie opracowanie innowacyjnych aplikacji szkoleniowych na bazie rzeczywistości wirtualnej (VR) oraz wzbogaconej (AR) dostosowanych do potrzeb różnych grup zawodowych\nNależy także zauważyć, że postępujące zmiany demograficzne wskazują na konieczność utrzymania pracowników starszych (często obarczonych problemami zdrowia takimi jak choroby układu mięśniowo-szkieletowego, choroby układu sercowo-naczyniowego, oddechowego czy też choroby metaboliczne) na rynku pracy, jak również aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami stwarzając nowe wyzwania w zakresie organizacji pracy i poprawy jej warunków.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MRiPS","value":"MRiPS"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Marlena Maląg Minister Rodziny i Polityki Społecznej","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MRiPS","value":"MRiPS"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"IV kwartał 2022 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 20 września 2022 r. w trybie obiegowym","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Zrealizowany","value":"Zrealizowany"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}