Projekt dostosowuje polskie prawo do rozporządzenia Unii Europejskiej dotyczącego  działań zaradczych związanych z wprowadzaniem i rozprzestrzenianiem się inwazyjnych gatunków obcych (tj. gatunków, które występują w przyrodzie poza swoim naturalnym zasięgiem). Chodzi m.in. o listę inwazyjnych gatunków obcych dla całej UE, kontrole unijnych granic, raportowanie, wzajemne powiadamianie oraz współpracę między państwami członkowskimi. Nowe rozwiązania mają przyczynić się do eliminacji lub zminimalizowania negatywnego wpływu wybranych inwazyjnych gatunków obcych na rodzimą przyrodę, usługi ekosystemowe, gospodarkę oraz ludzkie zdrowie.

 

Inwazyjne gatunki obce (IAS) wywierają znaczący wpływ na różnorodność biologiczną. Są jedną z głównych i coraz częstszych przyczyn jej utraty, zwłaszcza wymierania gatunków. Mają także wpływ na sferę społeczną i gospodarczą, w tym leśnictwo i rolnictwo. Z ponad 12 tys. gatunków obcych, występujących w środowisku europejskim, 10–15% rozmnożyło się i rozprzestrzeniło powodując szkody środowiskowe, gospodarcze i społeczne. W Unii Europejskiej powoduje to co najmniej 12 mld euro strat rocznie. Dlatego zwalczanie IAS stało się jednym z priorytetów UE.

 

Najważniejsze rozwiązania

 

• Krajowy system zwalczania gatunków obcych został dostosowany do kompleksowego podejścia Unii Europejskiej w tym zakresie.
• Do polskiego porządku prawnego wprowadzone zostały nowe definicje, m.in.: inwazyjny gatunek obcy czy działania zaradcze.
• Wskazane zostały organy zajmujące się wydawaniem zezwoleń, monitorowaniem, zarządzaniem inwazyjnymi gatunkami obcymi oraz prowadzeniem kontroli granicznych. W większości realizacja tych zadań będzie prowadzona przez organy wykonujące dotychczasowe obowiązki w tym obszarze – Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, regionalne dyrekcje ochrony środowiska, regionalne dyrekcje lasów państwowych, a w zakresie kontroli granicznych – służbę celno-skarbową, Inspekcję Weterynaryjną oraz Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
• Określone zostały sankcje za nieprzestrzeganie obowiązków wynikających z nowych przepisów.
• Inwazyjne gatunki obce, które stwarzają zagrożenie dla naszego kraju zostaną określone w rozporządzeniu Rady Ministrów.
• Ponadto, określono prawne wymagania tworzenia i funkcjonowania azyli dla zwierząt, a także zdelegalizowano możliwość przetrzymywania zwierząt gatunków niebezpiecznych dla życia i zdrowi ludzi w cyrkach.

 

Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 3 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.