Projekt przewiduje likwidację Centralnego Biura Antykorupcyjnego i przeniesienie ciężaru walki z korupcją na inne wyspecjalizowane instytucje. Chodzi o Policję, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Krajową Administracje Skarbową. Jednostki te w sposób nieprzerwany będą kontynuowały czynności prowadzone obecnie przez CBA. Jednocześnie ustanowiona będzie tzw. osłona antykorupcyjna w celu wzmocnienia efektywności przeciwdziałania korupcji w życiu publicznym i gospodarczym oraz działaniom godzącym w interesy ekonomiczne państwa. Likwidacja CBA nastąpi 1 lipca 2025 roku.

 

Od lat wobec CBA formułowane są uzasadnione zarzuty dotyczące naruszenia praworządności i swobód obywatelskich. Dotyczy to także sprzeniewierzenia się zasadzie neutralności politycznej przy zwalczaniu korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności w instytucjach państwowych i samorządowych. W konsekwencji, do prokuratury skierowane zostały zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa przez kierownictwo i funkcjonariuszy CBA.

 

Co dodatkowo ważne, pozycja Polski w rankingu mierzącym poziom korupcji Transparency International, pogarsza się nieprzerwanie od 2015 roku. W badaniu za 2023 rok nasz kraj zajął 47. pozycję, podczas gdy w 2015 roku Polska osiągnęła w rankingu 29. miejsce.

 

Najważniejsze rozwiązania

 

• Centralne Biuro Antykorupcyjne zostanie zlikwidowane 1 lipca 2025 roku.
  • Jego dotychczasowe zadania oraz etaty funkcjonariuszy i pracowników zostaną przekazane Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW) oraz Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).
• W strukturze Policji zostanie utworzone Centralne Biuro Zwalczania Korupcji (CBZK).
  • Nowa jednostka będzie odpowiedzialna za realizację na obszarze całego kraju zadań dotyczących rozpoznawania i zwalczania przestępstw korupcyjnych.
  • CBZK przejmie od likwidowanego CBA zadania, które dotyczą przestępstw korupcyjnych przeciwko:
    • działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego;
    • wymiarowi sprawiedliwości;
    • wyborom i referendom;
    • porządkowi publicznemu;
    • wiarygodności dokumentów;
    • mieniu;
    • obrotowi gospodarczemu;
    • obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi;
    • finansowaniu partii politycznych;
    • zasadom rywalizacji sportowej;
    • obrotowi lekami, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobami medycznymi.
• Czynności operacyjno-rozpoznawcze, analityczno-informacyjne oraz kontrolne, które prowadzi obecnie CBA, będą w sposób nieprzerwany kontynuowane przez jednostki przejmujące.

 

Nowe przepisy mają wejść w życie od 1 lipca 2025 roku, z tym, że niektóre rozwiązania przygotowujące proces likwidacji CBA, wejdą w życie od 1 kwietnia 2025 roku.