Projekt ustawy o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego
15.06.2021
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego, przedłożony przez ministra cyfryzacji.
Projekt dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej w sprawie otwartych danych i ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego. Zmiany mają na celu zwiększenie ilości danych publicznych, które będzie można ponownie wykorzystać. Rozwiązanie to powinno pozytywnie wpłynąć na innowacyjność gospodarki i jakość życia społeczeństwa.
Sektor publiczny posiada w wielu obszarach duże ilości wartościowych zasobów, np. dane o mobilności, meteorologiczne, ekonomiczne czy finansowe. Informacje te mogą być wykorzystywane do tworzenia nowych, innowacyjnych produktów i usług, z korzyścią dla społeczeństwa i gospodarki. Po zmianach, więcej danych będzie mogło zostać wykorzystane do prowadzenia analiz, badań lub na potrzeby rozwiązań sztucznej inteligencji, w tym także dla biznesu i przemysłu, czy też modelowania kryzysowego (np. na wypadek epidemii).
W rankingu Komisji Europejskiej, opisującym i oceniającym postępy oraz poziom dojrzałości krajów europejskich, jeśli chodzi o otwieranie danych publicznych, Polska awansowała do grupy liderów otwierania danych w Unii Europejskiej. Oprócz Polski, w czołówce krajów z największą otwartością danych znajdują się: Dania, Hiszpania, Francja, Irlandia, Estonia i Austria.
Najważniejsze rozwiązania
- Wprowadzono kategorię danych o wysokiej wartości, których ponowne wykorzystywanie wiąże się z istotnymi korzyściami dla społeczeństwa, środowiska i gospodarki. Przykładowo mogą to być: dane geoprzestrzenne, meteorologiczne czy dotyczące przedsiębiorstw i ich własności. Dane te będą musiały być udostępniane – co do zasady – bezpłatnie, w formacie nadającym się do odczytu maszynowego oraz za pośrednictwem interfejsu programistycznego aplikacji (API).
- Podmioty zobowiązane będą musiały udostępniać dane dynamiczne do ponownego wykorzystywania, niezwłocznie po ich zgromadzeniu oraz za pośrednictwem API. Do danych dynamicznych, tj. danych podlegających częstym aktualizacjom lub aktualizacjom w czasie rzeczywistym – w szczególności ze względu na ich zmienność lub szybką dezaktualizację – mogą należeć np.: dane środowiskowe, dane wygenerowane przez czujniki czy dane o ruchu. Wartość ekonomiczna tego rodzaju zasobów zależy od natychmiastowej dostępności informacji i regularnego ich aktualizowania.
- Ponownym wykorzystywaniem objęto dane badawcze w zakresie, w jakim dane te zostały wytworzone lub zgromadzone w ramach działalności naukowej finansowanej ze środków publicznych oraz są już publicznie udostępniane w systemie teleinformatycznym podmiotu zobowiązanego, w szczególności w repozytorium instytucjonalnym lub tematycznym. Danymi badawczymi mogą być np. wyniki eksperymentów, pomiarów, ankiet czy obserwacji prowadzonych w terenie.
- Wprowadzono nowe rozwiązania, dotyczące m.in. programu otwierania danych, sieci pełnomocników do spraw otwartości danych oraz portalu dane.gov.pl (w tym możliwości udostępniania w portalu dane.gov.pl danych przez podmioty niepubliczne, np. przedsiębiorstwa czy organizacje pozarządowe). Chodzi o usprawnienie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego oraz przyspieszenie procesu otwierania danych w Polsce.
Nowe przepisy mają wejść w życie po 3 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych artykułów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.