{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD479","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Rozwiązania zawarte w projekcie ustawy będą podstawą realizacji nowego rządowego programu „Pierwsze Mieszkanie”. \nCelem proponowanych rozwiązań jest poprawa stanu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych gospodarstw domowych nieposiadających mieszkania poprzez:\n- wsparcie systematycznego oszczędzania na cele mieszkaniowe związane z pozyskaniem pierwszego własnego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego zaspokajającego potrzebę mieszkaniową oszczędzającego,\n- w okresie dużej zmienności uwarunkowań makroekonomicznych, w tym utrzymywania się wysokich stóp procentowych, zwiększenie zdolności do zaciągnięcia i spłaty kredytów hipotecznych na pierwsze mieszkanie.\nPonadto, projekt zakłada również wprowadzenie rozwiązań zabezpieczających inwestorów budujących mieszkania w ramach rządowego programu wsparcia budownictwa społecznego czynszowego (dalej również „program SBC”) oraz najemców takich mieszkań przed konsekwencjami wzrostu obciążeń finansowych związanych ze spłatą preferencyjnego kredytu w okresie dużej zmienności i wzrostu rynkowych stóp procentowych.\nRozwiązania zostały przygotowane zgodnie z kierunkiem realizowanej polityki mieszkaniowej. Strategicznym odniesieniem dla proponowanych rozwiązań jest przyjęty przez rząd w 2016 r. Narodowy Program Mieszkaniowy (NPM). Rozwiązania realizują cele Narodowego Programu Mieszkaniowego, zwiększając dostęp do mieszkań dla osób o dochodach uniemożliwiających nabycie lub wynajęcie mieszkania na zasadach komercyjnych (cel 1. NPM) oraz dając nowe możliwości zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych osób zagrożonych wykluczeniem społecznym ze względu na niskie dochody lub szczególnie trudną sytuację życiową (cel 2. NPM). \nRozwiązania odpowiadają na poniższe problemy lub uwarunkowania funkcjonowania rynku mieszkaniowego i finansowania tego rynku:\na) brak środków stanowiących udział własny kredytobiorcy jako bariera w uzyskaniu kredytu hipotecznego na zakup lub budowę mieszkania zaspokajającego potrzebę mieszkaniową w przypadku gospodarstw domowych nieposiadających zdolności kredytowej pozwalającej uzyskać kredyt mieszkaniowy bez wkładu własnego lub z niewielkim udziałem własnym, w tym w ramach rządowych programów preferencyjnych kredytów mieszkaniowych;\nb) ograniczony zakres systemowych mechanizmów pozyskiwania przez instytucje finansowe długoterminowych pasywów zwiększających możliwości finansowania rynku mieszkaniowego w ramach oferty długoterminowych kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej;\nc) brak rozwiązań zabezpieczających osoby oszczędzające długoterminowo na mieszkanie przed ryzykiem utraty realnej wartości zgromadzonych środków w okresach znaczącego wzrostu kosztów budowy mieszkań, wzrostu cen mieszkań lub wysokiej inflacji;\nd) dysproporcje w poziomie oprocentowania lokat w stosunku do stóp procentowych i inflacji (ujemna lub niska opłacalność tradycyjnych form oszczędzania na lokatach bankowych spowodowana niskim oprocentowaniem środków na rachunkach);\ne) niska stopa oszczędzania gospodarstw domowych w Polsce. Mobilizacja oszczędności gospodarstw domowych długookresowo zwiększa bezpieczeństwo ekonomiczne gospodarstw domowych, ogranicza ryzyka nadmiernego zadłużenia oraz zapewnia większą odporność gospodarstw domowych na szoki wydatkowe i dochodowe;\nf) spadek dostępności kredytów mieszkaniowych z uwagi na rosnące koszty obsługi zadłużenia oraz zaostrzenie zasad zarządzania ryzykiem towarzyszącym mieszkaniowym kredytom hipotecznym w celu ograniczenia ryzyka kredytowego, w tym w związku z implementacją przez sektor bankowy zaleceń Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego do rekomendacji S dotyczących zasad oceny zdolności kredytowej;\ng) szczególne bariery utrudniające zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych dużej części teraźniejszych lub przyszłych konsumentów rynku mieszkaniowego (relatywnie niższa zdolność kredytowa ludzi młodych, wchodzących dopiero na rynek mieszkaniowy, oraz rodzin z dziećmi jako bariera ograniczająca możliwość zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych; brak rozwiązań dających możliwość wspierania przez placówki opiekuńcze lub organizacje charytatywne osób małoletnich pozbawionych wsparcia rodziny w zaspokojeniu przyszłych potrzeb mieszkaniowych, po uzyskaniu pełnoletności);\nh) bariera braku zgromadzonych środków finansujących wymagany wkład mieszkaniowy lub partycypację w kosztach budowy lokalu mieszkalnego przez gospodarstwa domowe, które chcą uzyskać mieszkanie w społecznych formach mieszkaniowych (lokale mieszkalne w zasobach spółdzielni mieszkaniowych użytkowane na podstawie spółdzielczego lokatorskiego prawa, Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe, zasoby towarzystw budownictwa społecznego);\ni) mała popularność kredytów hipotecznych o stałej stopie procentowej oraz niedostateczna oferta rynkowa kredytów hipotecznych, gwarantujących stałe oprocentowanie w perspektywie dłuższej niż 5 lat; \nj) duża zmienność obciążeń dla budżetów gospodarstw domowych z uwagi na dynamiczne zmiany stóp procentowych, co w konsekwencji może prowadzić do problemów z obsługą zobowiązań (brak możliwości przygotowania się na zmianę).\nW przypadku rozwiązań odnoszących się do warunków na jakich jest udzielane finansowanie zwrotne w rządowym programie wsparcia budownictwa społecznego czynszowego projektowane rozwiązania odpowiadają dodatkowo na problemy:\nk) najemców mieszkań sfinansowanych preferencyjnym kredytem udzielonym w programie SBC w warunkach okresowego wzrostu stopy WIBOR 3M - skutkiem utrzymywania się wyższych stóp procentowych jest wzrost miesięcznych rat spłaty kredytów, co może powodować konieczność podwyższania przez inwestorów wysokości czynszów w społecznych mieszkaniach na wynajem (co dodatkowo komplikują bariery w postaci ograniczeń po stronie najemców, posiadających umiarkowane dochody, jak również limitowane w ustawie maksymalne czynsze);\nl) inwestorów programu SBC w okresie planowania i realizacji inwestycji mieszkaniowej w warunkach rosnących stóp procentowych – oprócz problemów w spłacie zaciągniętych kredytów wskazanych skutkiem utrzymywania się wyższych stóp procentowych są trudności w zapewnieniu montażu finansowego dla planowanych przedsięwzięć. Powoduje to konieczność zmniejszania w części przypadków kwot preferencyjnych kredytów stosunku do kwoty planowanej. Ze względu na wysokie oprocentowanie oraz rosnące koszty również stawki czynszu pozwalające na generowanie dodatnich przepływów pieniężnych na inwestycji mogą przekraczać, poza możliwościami samych najemców, określone w przepisach limity.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań ujętych w projekcie","value":"ROZWIĄZANIE 1. \nKonto Mieszkaniowe – wsparcie systematycznego oszczędzania na cele mieszkaniowe\n\nProjektowana ustawa określi zasady systematycznego, wspieranego ze środków budżetu państwa, oszczędzania na cele mieszkaniowe związane z nabyciem lub budową pierwszego własnego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego na dedykowanym rachunku bankowym (dalej „Konto Mieszkaniowe” lub „Konto”), zasady wsparcia oszczędzania oraz zasady dokonywania wypłat gromadzonych środków. \nŹródłem finansowania programu będzie Rządowy Fundusz Mieszkaniowy utworzony w Banku Gospodarstwa Krajowego na podstawie ustawy z dnia 1 października 2021 r. o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 2008). W celu finansowania programu Rządowy Fundusz Mieszkaniowy będzie zasilany środkami budżetu państwa w ramach zwiększonego limitu finansowego części 18.\nProgram będzie opierał się na poniższych zasadach:\n- do programu systematycznego oszczędzania będą mogły przystąpić gospodarstwa domowe, o ile osoba prowadząca gospodarstwo nie jest i przed rozpoczęciem oszczędzania nie była właścicielem mieszkania;\n- przepisy ustawy określą przypadki, w których pomimo posiadania prawa do mieszkania prowadzący gospodarstwo domowe będzie mógł rozpocząć oszczędzanie w ramach rządowego programu;\n- Konta Mieszkaniowe będą mogły być prowadzone w instytucji ustawowo upoważnionej do udzielania kredytów przystępującej do programu na podstawie umowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego;\n- oszczędzanie na Koncie Mieszkaniowym, polegające na comiesięcznym dokonywaniu wpłat na rachunek, będzie mogło dotyczyć osoby małoletniej;\n- przepisy ustawy określą czas systematycznego oszczędzania;\n- przepisy ustawy określą minimalną i maksymalną wpłatę na Konto;\n- wpłacane w okresie systematycznego oszczędzania środki będą objęte finansowym wsparciem w formie tzw. premii mieszkaniowej; \n- drugim rozwiązaniem wspierającym oszczędzających będzie zwolnienie podatkowe – odsetki naliczane od gromadzonych oszczędności na Koncie Mieszkaniowym będą zwolnione z podatku dochodowego od zysków kapitałowych;\n- oprocentowanie środków będzie elementem konkurencji rynkowej;\n- przepisy ustawy określą termin wydatkowania środków na cel mieszkaniowy.\n\nROZWIĄZANIE 2. \nDopłaty do rat kredytów \n\nProjektowane zmiany w ustawie z dnia 1 października 2021 r. o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym określą zasady udzielania kredytów mieszkaniowych z prawem dopłaty do rat udzielanych i spłacanych w określonej ustawą formule \nInstrument będzie opierał się na poniższych zasadach:\n- kredyt będzie udzielany w oparciu o znowelizowane przepisy ustawy z dnia 1 października 2021 r. o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym [1];\n- w zakresie dotyczącym udzielania kredytów stosowane będą odpowiednio dostosowane przepisy dotyczące współpracy Banku Gospodarstwa Krajowego z bankami kredytującymi w programie rodzinnych kredytów mieszkaniowych oraz zasady udzielania przez BGK gwarancji wkładu własnego;\n- przepisy ustawy określą warunki ubiegania się o kredyt;\n- kredyt będzie mógł zostać udzielony na pokrycie całości albo części wydatków ponoszonych w celu poprawy warunków mieszkaniowych; \n- przepisy ustawy określą sposób obliczania dopłaty do rat kredytu;\n- przepisy ustawy określą okres udzielania kredytu i stosowania dopłat do rat;\n- źródłem finansowania dopłat do rat będzie istniejący już w BGK Rządowy Fundusz Mieszkaniowy, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 1 października 2021r. o rodzinnym kredycie mieszkaniowym. Dopłaty do rat kredytu będą rozliczane pomiędzy BGK a bankiem kredytującym w cyklach kwartalnych; \n- biorąc pod uwagę przyjęte zasady stosowania dopłat do rat przyjęto, że oprocentowanie kredytów oferowanych przez banki uczestniczące w programie będzie elementem konkurencji rynkowej;\n- określone zostaną przypadki, których wystąpienie skutkować będzie wygaśnięciem uprawnienia do otrzymywania dopłat do rat kredytu;\n\nROZWIAZANIE 3. \nDodatkowa dopłata do oprocentowania kredytu udzielanego w programie SBC\n\nW celu zabezpieczenia inwestorów budujących mieszkania w ramach rządowego programu wsparcia budownictwa społecznego czynszowego oraz najemców mieszkań przed wzrostami obciążeń finansowych związanych ze spłatą preferencyjnego kredytu w okresie wysokich stóp procentowych proponuje się wprowadzenie do obowiązującego modelu finansowania programu SBC instrumentu dodatkowej dopłaty do oprocentowania, zwiększającej i stabilizującej preferencyjne warunki spłaty kredytu w okresie najbliższych lat. \nRozwiązanie zostanie oparte na poniższych zasadach:\n- określono termin dodatkowej dopłaty do oprocentowania dla BGK w programie SBC; \n- wsparciem objęty zostanie również okres karencji w spłacie kapitału albo kapitału i odsetek, jeśli są stosowane;\n- dopłatą do oprocentowania zostanie również objęta część kredytów udzielonych w programie SBC przed dniem wejścia w życie projektowanych rozwiązań;\n- instrument dodatkowej dopłaty zostanie zaprojektowany w sposób zabezpieczający budżet państwa przed niekontrolowanym wzrostem wydatków budżetowych;\n- dodatkowa dopłata będzie sfinansowana ze środków zasilanego z budżetu państwa Funduszu Dopłat (tj. zgodnie z zasadami jakie już obowiązują w ustawie z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa). W celu finansowania programu Fundusz Dopłat zasilany będzie środkami budżetu państwa w ramach zwiększonego limitu finansowego części 18.\n-------------------------------------\n[1] Po wejściu w życie zmian wprowadzonych ustawą z dnia 4 listopada 2022 r. o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia inwestycji mieszkaniowych będzie to ustawa o rodzinnym kredycie mieszkaniowym. Przepisy wchodzą w życie z dniem 1 marca 2023 r.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MRiT","value":"MRiT"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Piotr Uściński Sekretarz Stanu ","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MRiT","value":"MRiT"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"I kwartał 2023 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 4 kwietnia 2023 r. z autopoprawką","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Zrealizowany","value":"Zrealizowany"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}