Rząd chce zwiększyć dostępność gruntów pod inwestycje mieszkaniowe. Chodzi o ograniczenie jednej z podstawowych barier w prowadzeniu działalności inwestycyjnej
w Polsce, jaką jest zbyt mała oferta rynkowa nieruchomości odpowiednich pod zabudowę. Ponadto, samorządy gminne otrzymają dodatkowe wsparcie w realizacji lokalnej polityki mieszkaniowej. Mogą on liczyć m.in. na zwiększenie liczby lokali na swoim terenie oraz finansową pomoc państwa w realizacji infrastruktury technicznej i społecznej.

 

Celem rządu jest zwiększenie do 2030 r. liczby mieszkań przypadających w Polsce na 1000 mieszkańców do poziomów osiąganych przeciętnie w krajach Unii Europejskiej. Budownictwo mieszkaniowe może stać się także impulsem rozwojowym dla gospodarki dotkniętej skutkami COVID-19.

 

W latach 2015-2019 nastąpił znaczący wzrost liczby mieszkań oddawanych do użytkowania: w 2015 r. – 147,2 tys., zaś w 2019 r. – 207,5 tys., czyli wzrost o ponad 40 proc. Wynik osiągnięty w 2019 r. jest najlepszym od 1980 r. i trzecim najwyższym w Unii Europejskiej. Mimo tych efektów, rząd chce w dalszym ciągu wspierać i ułatwiać budowę nowych mieszkań.

 

Najważniejsze rozwiązania

 

• W podstawowym modelu przewidzianym w projekcie ustawy inwestor (nabywca nieruchomości od gminy) budowałby budynek (ewentualnie remontował/przebudowywał budynek istniejący) i przekazywał część mieszkań samorządowi gminnemu.
• Gmina mogłaby te mieszkania zachować w swoim zasobie (jako mieszkania komunalne) lub wnieść je do spółek gminnych (np. towarzystw budownictwa społecznego, w których zazwyczaj gminy są jedynym udziałowcem) lub państwowych.
• W ten sposób – bez konieczności samodzielnego prowadzenia skomplikowanego i czasochłonnego procesu inwestycyjnego – gmina uzyskiwałaby zasób mieszkaniowy, który mógłby być przeznaczony na mieszkania dla wspólnoty lokalnej.
• Mieszkania na wynajem pochodzące z inwestycji realizowanej z wykorzystaniem nieruchomości nabytej od gminy będą mogły być objęte dopłatami do czynszu w ramach programu „Mieszkanie na Start”.
• Dopuszczone zostaną również inne formy inwestowania z wykorzystaniem nieruchomości gminnych, np. uzyskiwanie przez gminy mieszkań położonych w innych lokalizacjach lub uzyskiwanie powierzchni niemieszkalnych (np. pod działalność wychowawczą, zdrowotną, kulturalną itp.).
• Zgodnie z proponowanymi przepisami, nieruchomości oferowane przez gminę muszą być objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub musi być wydana dla takiej nieruchomości decyzja o warunkach zabudowy. Istotnie przyspieszy to proces inwestycyjny i zmniejszy niepewność potencjalnych inwestorów co do możliwości zagospodarowania danej nieruchomości.
• Dodatkowo wprowadzone zostaną zachęty do prowadzenia prac remontowych w budynkach zabytkowych oraz do inwestowania na terenach poddawanych rewitalizacji.

 

Zachęty dla samorządów

 

• Rząd chce zachęcić gminy do inwestowania w budownictwo mieszkaniowe oraz w infrastrukturę techniczną i społeczną, która towarzyszy budownictwu mieszkaniowemu.
• Gminy zaangażowane w programy mieszkaniowe będą mogły otrzymać 10 proc. grant na pokrycie części kosztów przedsięwzięcia infrastrukturalnego towarzyszącego budownictwu mieszkaniowemu.
• Rozwiązanie to jest szczególnie ważne, bo żaden budynek nie będzie prawidłowo funkcjonował bez znajdującej się blisko drogi dojazdowej czy doprowadzonych do niego odpowiednich przyłączy kanalizacyjnych czy wodociągowych. Takie przedsięwzięcia zaspokajają podstawowe potrzeby mieszkaniowe. Lokatorzy mają jednak także inne – równie ważne – potrzeby, np.  socjalne, oświatowe i kulturalne.
• Ponadto, gminy realizujące programy mieszkaniowe będą preferowane przy naborze wniosków na inne programy rządowe wspierające samorządy w budowie dróg gminnych oraz zapewnianiu przewozów autobusowych.

 

Zaproponowane rozwiązania mają obowiązywać od 1 kwietnia 2021 r.