Rząd chce przeprowadzić reformę służby zagranicznej. Określone zostały nowe zadania i organizacja służby zagranicznej, w tym w szczególności prawa i obowiązki osób wchodzących w jej skład. Dzięki temu poprawi się m.in. struktura służby, zwiększy się jej funkcjonalność, a także przejrzystość w zatrudnieniu. Niektóre rozwiązania funkcjonujące obecnie w służbie zagranicznej wywodzą się jeszcze z czasów PRL.

 

Najważniejsze rozwiązania

• Struktura służby zagranicznej została dostosowana do potrzeb i wyzwań współczesnego świata. Czynnik polityczny – reprezentowany przez ambasadorów i kierownictwo resortu – został oddzielony od zawodowego korpusu dyplomatycznego oraz pozostałych członków służby zagranicznej.
• Utworzone zostanie – odrębne od Dyrektora Generalnego MSZ – stanowisko Szefa Służby Zagranicznej, na wzór Szefa Służby Cywilnej.
• Szef SZ będzie w sposób całościowy kierował służbą zagraniczną i budował jej etos oparty m.in. na zasadach dyspozycyjności, dyscypliny, dyskrecji, służby państwu, profesjonalizmu, ciągłego podnoszenia kompetencji oraz jasnych kryteriach sukcesu i awansu.
• Szef Służby Zagranicznej będzie organizował szkolenia i wskazywał odpowiednie kryteria oceny członków służby zagranicznej. Będzie także m.in. kierował procesem zarządzania zasobami ludzkimi, nadawał stopnie dyplomatyczne, kierował Akademią Dyplomatyczną oraz przygotowywał projekty aktów normatywnych dotyczących służby zagranicznej. Do jego zadań będzie należało również monitorowanie i nadzorowanie wykorzystania środków finansowych na wynagrodzenia członków korpusu służby zagranicznej.
• Dokonano korekty stopni dyplomatycznych oraz uporządkowano prawa członków służby zagranicznej dotyczące uposażeń oraz awansów.
  • Najwyższym stopniem dyplomatycznym dla zawodowego korpusu służby zagranicznej będzie "minister pełnomocny" (nie występujący obecnie w Polsce, ale przewidziany w Konwencji Wiedeńskiej).
  • Stopień dyplomatyczny ambasadora tytularnego będzie nadawany przez ministra spraw zagranicznych wyłącznie na czas pełnienia funkcji ambasadora na placówce zagranicznej.

• Otwarty został dostęp do karier dyplomatycznych dla przedstawicieli nauki, ekspertów, ludzi biznesu oraz urzędników z doświadczeniem międzynarodowym. Chodzi o umożliwienie zwolnienia z wymogu ukończenia aplikacji dyplomatyczno-konsularnej lub seminarium dyplomatyczno-konsularnego osób, których doświadczenie gwarantuje fachowe wykonywanie obowiązków członka zawodowego korpusu dyplomatycznego.
• Wprowadzono nową kategorię pracownika zagranicznego, która umożliwia zatrudnienie na placówce osoby znajdującej się dotychczas poza służbą zagraniczną. Osoba ta – wraz z osiągnięciem 3-letniego stażu pracy – będzie mogła przystąpić do zawodowego korpusu dyplomatycznego.
• Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych zostanie przekazane do dyspozycji Instytutu Pamięci Narodowej. Tym samym zostanie udostępnione dla dociekań naukowych i publicystycznych, na zasadach ujętych w przepisach o IPN.

 

Nowe rozwiązania mają ma wejść w życie po 3 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.