Rząd chce objąć gazową ochroną taryfową m.in. szpitale, szkoły, żłobki, przedszkola czy domy dziecka. Chodzi o to, by instytucje te płaciły za gaz według takich samych stawek, jak odbiorcy indywidualni. Ochrona ta funkcjonowałaby do końca 2023 r. Jednocześnie, w 2022 r. zamrożone zostaną ceny gazu dla klientów taryfowanych, a dla sprzedawców gazu wprowadzony zostanie mechanizm rekompensat. Ponadto, rząd chce zagwarantować ochronę taryfową wszystkim mieszkańcom spółdzielni oraz wspólnot – także w przypadku, gdy spółdzielnia lub wspólnota dotychczas nie wystąpiła o objęcie ich taką ochroną.

 

Od początku 2021 r. trwa ożywienie światowych gospodarek po kolejnych falach pandemii. Powrót wielu krajów na ścieżkę rozwoju przełożył się na wzrost popytu na wszystkie paliwa, w tym na gaz ziemny, w szczególności w rejonach uzależnionych od dostaw gazu z zagranicy, tzn. w Europie i Azji. Ze względu na zwiększony popyt na gaz i jednoczesną obniżoną podaż błękitnego paliwa, przede wszystkim z Rosji, ceny gazu na światowych giełdach, w tym na polskiej Towarowej Giełdzie Energii, odnotowują bezprecedensowy wzrost.

 

Na ekstremalnie wysoki poziom cen gazu w UE wpływa w dużej mierze strategia rosyjskiego Gazpromu polegająca na wstrzymaniu dostaw spotowych do unijnych państw, rezygnacji z wykorzystania wolnych mocy istniejących tras tranzytowych (np. gazociąg jamalski), a także wytłoczeniu magazynów Gazpromu w UE bez odbudowania poziomu zapasów przed sezonem zimowym. Powoduje to sytuację, że nie tylko w obecnym sezonie grzewczym, ale również na okres wiosenny i letni 2022 r., ceny gazu pozostaną na bardzo wysokim poziomie. W konsekwencji, oznacza to duże prawdopodobieństwo ponownych istotnych wzrostów cen zimą 2022 r. i utrzymania się ich w kolejnych latach. Na wzrost cen energii wpływa również koszt uprawnień do emisji CO2, który jest elementem spekulacji na rynkach finansowych.  

 

Najważniejsze rozwiązania

 

• Do końca 2023 r. ochroną taryfową objęte zostaną m.in. szpitale, szkoły, żłobki, przedszkola czy domy dziecka. Oznacza to, że instytucje te będą płaciły za gaz według takich stawek, jak odbiorcy indywidualni.
• Zamrożone zostaną ceny paliw gazowych na poziomie cen zawartych
  w taryfie sprzedawcy z urzędu, ustalonej na okres 1 stycznia – 31 grudnia 2022 r.
  - Cena ta ma charakter ceny maksymalnej, co oznacza, że wobec odbiorców, którzy wcześniej zawarli umowę z dostawcą, przewidującą niższą cenę, stosuje się tą niższą cenę do czasu wygaśnięcia umowy.
  - W przypadku, gdyby w trakcie 2022 r. doszło do obniżek cen i przedsiębiorcy zaczęliby oferować ceny niższe niż w taryfie sprzedawcy z urzędu, to zastosowanie będą miały niższe ceny.
  - Zaproponowane rozwiązania wykluczają możliwość podwyższenia cen i stawek taryfowych paliwa gazowego w 2022 r. Sprzedawcy gazu, którzy nie zastosują się obowiązku stosowania zamrożonych cen i stawek, będą podlegać karze pieniężnej w wysokości nie niższej niż 1 mln zł i nie wyższej niż 15% przychodu ukaranego przedsiębiorstwa.
• W projekcie ustawy jednoznacznie potwierdzona została konieczność ochrony taryfowej odbiorców gazu ziemnego w budynkach wielolokalowych.
  - Chodzi o tych odbiorców, którzy nie zawarli indywidualnych umów kompleksowych lub umów zakupu gazu ziemnego z przedsiębiorstwami energetycznymi.
  - Ochrona taryfowa zagwarantowana zostanie wszystkim mieszkańcom spółdzielni oraz wspólnot – także w przypadku, gdy spółdzielnia lub wspólnota dotychczas nie wystąpiła o objęcie ich taką ochroną.
• Dla sprzedawców gazu, którzy prowadzą sprzedaż do odbiorców taryfowych, rząd przygotował system rekompensat na poziomie ok. 10 mld zł. Przełoży się to na niższe rachunki dla odbiorców na równowartość tej kwoty.
• Ponadto, Skarb Państwa obejmie gwarancją zobowiązania sprzedawcy z urzędu paliw gazowych z tytułu obligacji lub kredytów, zaciągniętych na rynku krajowym lub zagranicznym do 1 stycznia 2026 r.