Projekt ustawy o wsparciu jednostek samorządu terytorialnego w związku z Programem Polski Ład
08.09.2021
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o wsparciu jednostek samorządu terytorialnego w związku z Programem Polski Ład, przedłożony przez ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej.
Rząd chce dofinansować inwestycje prowadzone przez samorządy. Nowe drogi, obiekty sportowe, wyremontowane szkoły, odnowione parki czy inwestycje wodno-kanalizacyjne – to tylko przykłady korzystnych zmian, które mogą odczuć mieszkańcy blisko swoich domów. Jednocześnie rząd chce pomóc jednostkom samorządu terytorialnego w związku z konsekwencjami wdrożenia ambitnych rozwiązań programu Polski Ład, zwłaszcza w systemie podatkowym.
Najważniejsze rozwiązania
- Wprowadzona zostanie nowa część subwencji ogólnej, tzw. rozwojowa, która przeznaczona będzie na inwestycje prowadzone przez samorządy.
- Wzmocniony zostanie system dochodów samorządu terytorialnego, tak by stały się one bardziej stabilne. Nowością będzie przekazywanie samorządom dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatków dochodowych w stałych, równych miesięcznych ratach.
- Kwota dochodów samorządów z tytułu udziału w PIT i CIT w skali makro będzie znana przed rozpoczęciem roku budżetowego, a jednostki samorządu terytorialnego będą pewne otrzymania zaplanowanych dochodów.
- Będzie to korzystne dla samorządów, bo wypłacane kwoty dochodów nie zmieniałyby się przez cały rok, co jest istotne z punktu widzenia planowania i wykonywania budżetów samorządowych.
- W systemie finansów samorządu wprowadzona zostanie dodatkowo reguła zapewniająca długookresową stabilizację dochodów. Rozwiązanie to będzie zabezpieczać dochody samorządów w przypadku potencjalnych ubytków w dochodach podatkowych. - Jednocześnie, rząd – jeszcze w 2021 r. – przekaże jednostkom samorządu dodatkowe 8 mld zł, jako pomoc w realizacji zadań własnych samorządu. Stanowi to 11,5 proc. w relacji do łącznej kwoty PIT i CIT planowanej przez samorządy na 2022 r. w maju br., tj. jeszcze przed ogłoszeniem programu Polski Ład.
- Uelastycznione zostanie także zarządzanie budżetami samorządów, poprzez modyfikację reguł fiskalnych obowiązujących samorządy. Chodzi o wprowadzenie czasowych preferencji dotyczących zasady zrównoważenia części bieżącej budżetu jednostki samorządu oraz indywidualnego limitu spłaty zobowiązań, szczególnie w kontekście wyzwań nakładanych w ramach programu Polski Ład.
- Wprowadzono również rozwiązania związane z utratą 31 grudnia 2021 r. mocy przepisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, dotyczących zasady ustalania wpłat województw do budżetu państwa i sposobu ich podziału. Bez tych przepisów samorządy województw pozbawione byłyby istotnej części ich dochodów.
Nowe przepisy wejdą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z wyjątkiem niektórych artykułów, które zaczną obowiązywać 1 stycznia 2022 r.