Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
08.12.2023
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, przedłożony przez ministra edukacji i szkolnictwa wyższego. Rząd chce wzmocnić ochronę wolności słowa na uczelniach. Nowe rozwiązania zagwarantują możliwość swobodnego wyrażania swoich poglądów podczas odbywających się na uczelniach wydarzeń o charakterze akademickim. Chodzi m.in. o konferencje, seminaria, wykłady, spotkania kół naukowych lub organizacji studenckich.
Najważniejsze rozwiązania
-
Do katalogu wartości, które stanowią podstawy systemu szkolnictwa wyższego i nauki dodana zostanie wolność prezentowania poglądów. Będzie ona stanowiła jeden z filarów tego systemu, obok wolności nauczania, twórczości artystycznej, badań naukowych i ogłaszania ich wyników oraz autonomii uczelni.
-
Każdy członek wspólnoty uczelni, w którego ocenie doszło do naruszenia tych wolności, będzie miał możliwość zaskarżenia takiego naruszenia.
-
Zaskarżeniu będzie również podlegała odmowa udzielenia przez rektora zgody na zorganizowanie zgromadzenia w lokalu uczelni lub zakaz organizacji zgromadzenia.
-
Skargi będą rozpatrywały, powołane przez senaty uczelni, uczelniane komisje odwoławcze, złożone z 7 nauczycieli akademickich, zatrudnionych w danej uczelni, posiadających co najmniej stopień doktora, którzy w możliwie równomiernym stopniu będą reprezentowali dziedziny nauki i dziedzinę sztuki, w których uczelnia prowadzi kształcenie lub działalność naukową.
-
Odwołania od decyzji uczelnianej komisji odwoławczej oraz skargi w przypadku nierozpatrzenia sprawy w ustawowym terminie przez tę komisję będzie rozpatrywała specjalna komisja odwoławcza, utworzona przy Radzie Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
-
W skład specjalnej komisji odwoławczej wejdzie 7 członków – 3 wskazanych przez Radę Główną Nauki i Szkolnictwa Wyższego nauczycieli akademickich, posiadających co najmniej stopień doktora, jeden student i jeden doktorant, wskazani odpowiednio przez Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej
i Krajową Reprezentację Doktorantów oraz 2 wskazanych przez ministra edukacji i szkolnictwa wyższego, spośród kandydatów wskazanych przez senaty uczelni lub z własnej inicjatywy, będących również nauczycielami akademickimi, posiadającymi co najmniej stopień doktora. -
Do postępowania przed tymi komisjami będą stosowane odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Natomiast na decyzję specjalnej komisji odwoławczej będzie przysługiwała skarga do sądu administracyjnego.
-
-
Zgodnie z nowymi rozwiązaniami, 3-letnie kadencje specjalnej komisji odwoławczej będą rozpoczynały się z dniem 1 stycznia, przy czym pierwsza kadencja tej komisji zakończy się 31 grudnia 2026 r.
-
Proces kształcenia na uczelniach odbywał się będzie z poszanowaniem aksjologicznych podstaw ustroju państwa polskiego, co zostało ujęte w katalogu podstawowych zadań uczelni.