Miasta są obecnie obszarem, w którym koncentrują się współczesne wyzwania cywilizacyjne. Są również terenami najbardziej wrażliwymi na zmiany klimatu. Kryzys klimatyczny ma istotny wpływ zarówno na dynamikę rozwoju tkanki miejskiej, jak i jakość życia ich mieszkańców, stanowiących obecnie ok. 60 proc. całkowitej populacji Polski.

Najważniejsze rozwiązania

• Wzmocnione zostaną działania dotyczące transformacji ekologicznej i klimatycznej miast.

  • Miasta o liczbie mieszkańców równej i większej niż 20 tys. będą opracowywały plan adaptacji do zmian klimatu. Kwestia adaptacji do zmian klimatu będzie także uwzględniona w dokumentach o charakterze strategicznym, w tym dotyczących planowania przestrzennego miast. W ramach środków unijnych zaprogramowano system finansowania działań adaptacyjnych miast.

• Budżety obywatelskie staną się bardziej „zielone”.

• W budżetach obywatelskich wyodrębnione zostaną środki, które mają zostać przeznaczone wyłącznie na projekty związane z ochroną miejskiego środowiska przyrodniczego. Ich realizacja ma prowadzić do zwiększania powierzchni biologicznie czynnej oraz retencji wód opadowych i roztopowych.

• Wprowadzone zostaną dodatkowe mechanizmy, które będą wspierać realizację przedsięwzięć proekologicznych w miastach. Dotyczy to także pozostałych obszarów kraju, w których stwierdzane są przekroczenia poziomów dopuszczalnych i docelowych dla substancji objętych systemem monitoringu jakości powietrza.

  • Wydłużony zostanie czas z 3 na 4 lata na przygotowanie aktualizacji programów ochrony powietrza, co pozwoli administracji samorządowej  na skuteczną realizację działań naprawczych określonych w obowiązujących programach ochrony powietrza.

  • Uatrakcyjnione zostaną warunki realizacji Programu „Stop Smog” (poprzez zwiększenie średniego kosztu realizacji przedsięwzięcia niskoemisyjnego, zmniejszenie wymagań polegające na rezygnacji z obowiązku spełnienia warunku dotyczącego stanu majątkowego wnioskodawcy oraz umożliwienie dostosowania do nowych korzystniejszych warunków finansowych już zawartych umów z beneficjentem), a także Programu Priorytetowego „Czyste Powietrze” (poprzez doprecyzowanie i usprawnienie regulacji dotyczących wnioskowania w ramach Programu -wydawania zaświadczeń o dochodach). Programy te są dedykowane dofinansowaniu wymiany wysokoemisyjnych urządzeń na spełniające standardy niskoemisyjne, przyłączaniu do sieci ciepłowniczej, elektroenergetycznej lub gazowej oraz kompleksowej termomodernizacji jednorodzinnych budynków mieszkalnych.

• Bezodpływowe zbiorniki na wody opadowe lub wody roztopowe zostaną zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Dzięki temu osoby fizyczne bez decyzji o pozwoleniu na budowę i zgłoszenia będą mogły zainstalować zbiorniki na deszczówkę do 5m3, a od 5 do 15 m3 wymagane będzie tylko zgłoszenie – to zarówno oszczędność domowych budżetów, czasu, jak i korzyść dla środowiska.