Projekt przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań służących poprawie ściągalności alimentów. Stanowi realizację tzw. pakietu alimentacyjnego zawartego w Przeglądzie systemów wsparcia rodzin, przyjętym przez rząd w 2017 r.

Ściągalność alimentów systematycznie wzrasta, czego przykładem jest poprawa egzekucji należności na rzecz budżetu państwa z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego – wzrosła ona z  niecałych 13 proc. w 2015 r. do 24,9 proc. w  2017 r. (dzięki m.in. nowelizacji Kodeksu karnego z 2017 r.). Konieczne jest jednak wprowadzenie kolejnych zmian, bo kwota niewyegzekwowanych zobowiązań dłużników alimentacyjnych – tylko biorąc pod uwagę zobowiązania wobec Skarbu Państwa powstałe z tytułu świadczeń wypłaconych z budżetu państwa w zastępstwie niepłaconych alimentów – nadal znacznie przekracza 10 mld zł.

Zgodnie z projektem, na organizatora robót publicznych nałożony zostanie obowiązek zatrudniania w pierwszej kolejności dłużników alimentacyjnych. Jednocześnie planuje się, aby minister rodziny, pracy i polityki społecznej, dokonując podziału środków finansowych z Funduszu Pracy na finansowanie działań aktywizacyjnych bezrobotnych, brał w szczególności pod uwagę aktywizację dłużników alimentacyjnych.

W projekcie założono podniesienie – od 1 października 2019 r. – kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z funduszu alimentacyjnego z 725 do 800 zł. Przewiduje się, że dzięki podwyższeniu kryterium dodatkowe 60 tys. dzieci będzie mogło korzystać ze świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

Zaproponowano rozwiązania służące sprawniejszemu pozyskiwaniu przez komorników sądowych informacji z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o dochodach uzyskiwanych przez dłużników alimentacyjnych Proponuje się, aby komornicy sądowi uzyskiwali te informacje elektronicznie i nieodpłatnie wraz z ich comiesięczną aktualizacją w przypadku zmian. Takie rozwiązanie pozwoli na natychmiastowe podjęcie przez komornika działań wobec dłużnika alimentacyjnego, w przypadku każdorazowego podjęcia przez niego legalnej pracy zarobkowej.

Ponadto, zaproponowano zmianę przepisów Kodeksu postępowania cywilnego dotyczących zwiększenia sankcji wobec pracodawcy, który nie dopełnił obowiązków związanych z zajęciem wynagrodzenia dłużnika przez komornika sądowego (np. nie udzielił komornikowi odpowiedzi na temat dłużnika alimentacyjnego, nie przekazał zajętego wynagrodzenia bezpośrednio komornikowi, dokonał potrącenia zajętego wynagrodzenia w zbyt niskiej wysokości, nie zawarł odpowiedniej informacji o zajęciu wynagrodzenia w wystawionym świadectwie pracy).

Projekt przewiduje również wprowadzenie kary grzywny wobec nieuczciwych pracodawców, którzy zatrudniają na czarno dłużników alimentacyjnych. Rozwiązanie to wejdzie w życie wraz z uruchomieniem Krajowego Rejestru Zadłużonych.

Zgodnie z projektem, umożliwiono organom egzekucyjnym także prowadzenie egzekucji z  otrzymywanych przez dłużników alimentacyjnych diet z tytułu podróży służbowych –  do 50 proc. tych diet.

Nowe rozwiązania wejdą w życie 1 stycznia 2019 r., z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.