Obecny model funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych (OFE) zostanie przebudowany. OFE przestaną działać w dotychczasowej formie, a każdy członek OFE będzie miał do wyboru dwa warianty. Opcją domyślną będzie przeniesienie środków z OFE na indywidualne konto emerytalne (IKE). Alternatywnie – możliwe będzie złożenie deklaracji o przeniesieniu swoich środków w całości do ZUS. Rozwiązanie to daje realne prawo wyboru emerytury opartej na dwóch filarach i gwarantuje prywatny charakter oszczędności na IKE, które będą podlegały dziedziczeniu.

 

Dzięki zmianom, wzrosną oszczędności emerytalne Polaków poprzez upowszechnienie IKE oraz odbudowane zostanie zaufanie do systemu emerytalnego. Chodzi o jasne oddzielenie systemu dobrowolnego i prywatnego oraz powszechnego i obowiązkowego.

 

• W OFE pieniądze były publiczne, natomiast w IKE będą prywatne.
• Obecnie w otwartych funduszach emerytalnych jest ok. 15,4 mln członków, a średnie saldo na rachunku wynosi 9 689 zł.

 

Najważniejsze rozwiązania

• OFE zostaną przekształcone w specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte prowadzące IKE.

  • Każdy ubezpieczony będzie miał prawo wyboru – domyślną opcją będzie przeniesienie środków z OFE na IKE, z możliwością jego dalszego dobrowolnego zasilania.

  • Stanie się to bez potrzeby wykonywania jakichkolwiek czynności, czy dostarczania dokumentów przez oszczędzających.

• Pieniądze zgromadzone w IKE będą prywatne i dziedziczone – w przeciwieństwie do środków w ZUS.

• W przypadku, gdy członek OFE skorzysta z prawa do złożenia deklaracji o przeniesieniu jego pieniędzy do ZUS, wówczas środki te zostaną w całości zapisane na koncie ubezpieczonego prowadzonym w ZUS, a odpowiadające im aktywa trafią do Funduszu Rezerwy Demograficznej.

  • Wypłata środków z IKE będzie możliwa po osiągnięciu wieku emerytalnego i będzie wolna od jakiegokolwiek podatku.

• Ze względu na to, że emerytury z ZUS są opodatkowane podatkiem dochodowym PIT stawką 17 proc. lub 32 proc. – aby zachować równowagę – ze środków OFE zostanie pobrana jednorazowa opłata przekształceniowa na rzecz Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w łącznej wysokości 15 proc. wartości aktywów OFE.
• Opłata zostanie rozłożona na 2 raty, obie płatne w 2022 r. Płatnikiem będą specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte powstałe z przekształcenia OFE.
• Dzięki opłacie zapewnione zostanie równe traktowanie uczestników OFE przenoszących aktywa do IKE oraz ubezpieczonych w ZUS.

• W ramach IKE, środki pochodzące z OFE będą wyodrębnione i będą mogły zostać wycofane po osiągnięciu wieku emerytalnego. Ponadto, aby zapewnić bezpieczeństwo tych środków, w funduszach prowadzących IKE będą wydzielone dwa subfundusze. W okresie 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego środki będą sukcesywnie przenoszone do subfunduszu, który ma określoną ostrożniejszą politykę inwestycyjną.

 

Koniec z tzw. „suwakiem” OFE

• Jednym z głównych założeń reformy jest także likwidacja tzw. „suwaka”, który obecnie pomniejsza oszczędności emerytów zgromadzone w OFE. 10 lat przed emeryturą zaczynają one być stopniowo przekazywane do ZUS.
• Po zmianie, stworzone zostaną podstawy dla systemowego gromadzenia oszczędności emerytalnych, a przy tym zatrzymany zostanie szkodliwy odpływ kapitału z Giełdy Papierów Wartościowych. Mechanizm „suwaka” zabiera bowiem z GPW kapitał, który mógłby służyć rozwojowi polskiej gospodarki.
• Dzięki reformie, IKE wraz Pracowniczymi Planami Kapitałowymi wzmocnią finansowe zabezpieczenie przyszłych emerytów. Jednocześnie zbudują one kapitał dla rozwoju i zwiększą możliwości inwestycyjne państwa.

 

Wejście w życie i obowiązujące terminy

• Ustawa ma wejść w życie 1 czerwca 2021 r.
• Czas na składanie deklaracji o przeniesieniu środków z OFE do ZUS został wyznaczony od 1 czerwca 2021 r. do 2 sierpnia 2021 r.
• Przekształcenie OFE w specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte nastąpi 28 stycznia 2022 r.