Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz ustawy o wpieraniu i resocjalizacji nieletnich
Numer projektu:
UD34
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie:
Cel projektu:
- rezygnacja z obligatoryjności orzekania przepadku pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę na rzecz jego fakultatywności;
- konieczność wyeliminowania regulacji prawnych budzących zastrzeżenia konstytucyjnie i dostosowanie przepisów dotyczących przepadku pojazdów mechanicznych do standardów konstytucyjnych;
- uchylenie regulacji, nakładającej na organy ścigania obowiązek dokonania tymczasowego zajęcia pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę w czasie popełnienia przestępstwa, za które miał być obligatoryjnie orzeczony przepadek pojazdu mechanicznego.
Przepisy przewidujące obligatoryjne orzeczenie przepadku pojazdów zostały wprowadzone ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2600, z późn. zm.) i mają wejść w życie 14 marca 2024 r. Regulacje dotyczące przepadku pojazdów budzą zastrzeżenia z uwagi obligatoryjność orzekania przepadku pojazdów, zgodność z konstytucyjną zasadą proporcjonalności reakcji prawnokarnej oraz konstytucyjnym standardem równości wobec prawa. W odniesieniu do przepadku pojazdów, w sytuacji gdy pojazd nie był wyłączną własnością sprawcy, obligatoryjny obowiązek orzekania przepadku równowartości pojazdu zamiast przepadku, narusza zasady trafnej represji.
- rezygnacja z obligatoryjności orzekania przepadku pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę na rzecz jego fakultatywności;
- konieczność wyeliminowania regulacji prawnych budzących zastrzeżenia konstytucyjnie i dostosowanie przepisów dotyczących przepadku pojazdów mechanicznych do standardów konstytucyjnych;
- uchylenie regulacji, nakładającej na organy ścigania obowiązek dokonania tymczasowego zajęcia pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę w czasie popełnienia przestępstwa, za które miał być obligatoryjnie orzeczony przepadek pojazdu mechanicznego.
Przepisy przewidujące obligatoryjne orzeczenie przepadku pojazdów zostały wprowadzone ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2600, z późn. zm.) i mają wejść w życie 14 marca 2024 r. Regulacje dotyczące przepadku pojazdów budzą zastrzeżenia z uwagi obligatoryjność orzekania przepadku pojazdów, zgodność z konstytucyjną zasadą proporcjonalności reakcji prawnokarnej oraz konstytucyjnym standardem równości wobec prawa. W odniesieniu do przepadku pojazdów, w sytuacji gdy pojazd nie był wyłączną własnością sprawcy, obligatoryjny obowiązek orzekania przepadku równowartości pojazdu zamiast przepadku, narusza zasady trafnej represji.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:
W projekcie proponuje się rezygnację z obligatoryjności orzekania przepadku pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę na rzecz jego fakultatywności. Ponadto, wyłączona zostanie możliwość orzeczenia przepadku pojazdu mechanicznego gdy jest to niemożliwe lub niecelowe z uwagi na jego zbycie, utratę, zniszczenie lub znaczne uszkodzenie albo jeżeli pojazd w czasie popełnienia przestępstwa nie stanowił wyłącznej własności sprawcy. W takim wypadku sąd będzie mógł orzec nawiązkę na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
W związku z planowaną zmianą art. 44b k.k., zasadnym jest również uchylenie art. 295 § 1a k.p.k., który nakłada na organy ścigania obowiązek dokonania tymczasowego zajęcia pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę w czasie popełnienia przestępstwa, za które orzeczony miał być obligatoryjnie przepadek pojazdu mechanicznego. Obecnie art. 291 § 1 pkt 3 k.p.k. umożliwia dokonanie zabezpieczenia na mieniu oskarżonego wykonania orzeczenia m.in. w przedmiocie przepadku. Z kolei przepis art. 295 § 1 k.p.k. pozwala dokonać tymczasowego zajęcia mienia ruchomego osoby podejrzanej, jeżeli zachodzi obawa usunięcia tego mienia. Norma art. 295 § 1a k.p.k. wydaje się zatem zbędna w projektowanym stanie prawnym.
Proponowana nowelizacja art. 44b k.k. powoduje, że w ustawie z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700, z późn. zm.) należy dokonać zmiany wynikowej, to znaczy w art. 7 w pkt. 8 skreślić w katalogu środków wychowawczych możliwość orzeczenia równowartości pojazdu.
W związku z planowaną zmianą art. 44b k.k., zasadnym jest również uchylenie art. 295 § 1a k.p.k., który nakłada na organy ścigania obowiązek dokonania tymczasowego zajęcia pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę w czasie popełnienia przestępstwa, za które orzeczony miał być obligatoryjnie przepadek pojazdu mechanicznego. Obecnie art. 291 § 1 pkt 3 k.p.k. umożliwia dokonanie zabezpieczenia na mieniu oskarżonego wykonania orzeczenia m.in. w przedmiocie przepadku. Z kolei przepis art. 295 § 1 k.p.k. pozwala dokonać tymczasowego zajęcia mienia ruchomego osoby podejrzanej, jeżeli zachodzi obawa usunięcia tego mienia. Norma art. 295 § 1a k.p.k. wydaje się zatem zbędna w projektowanym stanie prawnym.
Proponowana nowelizacja art. 44b k.k. powoduje, że w ustawie z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700, z późn. zm.) należy dokonać zmiany wynikowej, to znaczy w art. 7 w pkt. 8 skreślić w katalogu środków wychowawczych możliwość orzeczenia równowartości pojazdu.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MS
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Arkadiusz Myrcha Sekretarz Stanu
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MS
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
IV kwartał 2024 r. WYCOFANY
Informacja o rezygnacji z prac nad projektem:
Przedmiotem regulacji projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy –Kodeks postępowania karnego oraz ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (UD34) były unormowana dotyczące przepadku pojazdu. W Ministerstwie Sprawiedliwości, w wyniku trwających od dnia 25 września 2024 r. prac międzyresortowego zespołu przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Infrastruktury, Komendy Głównej Policji oraz Inspekcji Transportu Drogowego, wypracowano projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z poprawą bezpieczeństwa ruchu drogowego, obejmujący również regulacje dotyczące przepadku pojazdów. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z poprawą bezpieczeństwa ruchu drogowego został wpisany do Wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pod pozycją UD185. W projekcie tym m.in. przewidziano częściowo odmienne rozwiązania niż proponowano w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy –Kodeks postępowania karnego oraz ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (UD34).
Mając na względzie powyższe, należy uznać, że dalsze procedowanie projektu UD34, jest niecelowe.
Mając na względzie powyższe, należy uznać, że dalsze procedowanie projektu UD34, jest niecelowe.
Status realizacji:
Wycofany