Rząd chce przyspieszyć postępowania sądowe oraz ułatwić stronom i pełnomocnikom kontakt z sądem. Nowe przepisy doprecyzowują m.in. zasady tzw. doręczeń komorniczych oraz przewidują nowe rozwiązania dotyczące planowania rozprawy i dokonywania przez sąd niezbędnych pouczeń. Zmienią się także przepisy dotyczące uzasadniania orzeczeń, które wydawane są na posiedzeniach niejawnych.

Najważniejsze rozwiązania

• Rozszerzone zostanie stosowanie zasady zakazu nadużycia prawa procesowego na kolejne instytucje procesowe.
  • Niedopuszczalne będzie złożenie wniosku o wyłączenie sędziego niewyznaczonego do rozpoznania sprawy,
  • Niedopuszczalne będzie złożenie ponownego wniosku o wznowienie postępowania opartego na tych samych podstawach oraz dotkniętej brakami skargi na przewlekłość postępowania, która zawiera te same braki, co skarga wcześniej odrzucona.
• Aby przyspieszyć postępowania sądowe w postępowaniu uproszczonym, do 4 tys. zł podniesiony zostanie próg kwotowy dotyczący spraw bagatelnych (aktualnie są to sprawy o roszczenia majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza 1 tys. zł), w których nie potrzeba sporządzać rozbudowanych uzasadnień oraz nie ma możliwości uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
• Poszerzony zostanie zakres stosowania instytucji tzw. negocjacyjnego systemu wynagradzania biegłych.
  • Chodzi o pozostawienie sądowi swobody decyzji w sprawach, w których wynagrodzenie biegłego nie będzie przekraczać 5 tys. zł, a jedna ze stron zgodziła się na zaproponowane przez biegłego wynagrodzenie i zapłaciła zaliczkę.
• Nowym rozwiązaniem będzie m.in. podniesienie wartości przedmiotu sporu w sprawach o prawa majątkowe, uzasadniającej właściwość sądu okręgowego – z 75 tys. zł do 100 tys. zł.
• Uproszczone zostaną zasady uzasadniania i doręczania stronom postanowień, wydanych na posiedzeniu niejawnym, a także ich zaskarżania.
• Wprowadzone zostaną rozwiązania, które uporządkują egzekucję z nieruchomości, w tym istotnie poprawią sytuację wierzycieli alimentacyjnych – dotyczy to postępowania o podział sumy uzyskanej z egzekucji.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 3 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać po 9 miesiącach od ogłoszenia.