Przewidziano następujące zmiany:

• Wprowadzono przepisy dotyczące zaprzeczenia ojcostwa i macierzyństwa po śmierci dziecka oraz regulacje ujednolicające możliwości prowadzenia postępowania o ustalenie ojcostwa i macierzyństwa, a także ustalenia bezskuteczności uznania ojcostwa.  

Po zmianach, zaprzeczenie ojcostwa (macierzyństwa) ma być dopuszczalne po śmierci dziecka w sytuacji, gdy zmarło ono po wszczęciu postępowania. Chodzi o możliwość dokończenia takich spraw, jeżeli w trakcie ich trwania dziecko zmarło.

W przypadku śmierci dziecka, które wytoczyło powództwo o zaprzeczenie ojcostwa  (macierzyństwa) – powództwa tego będą mogli dochodzić jego zstępni, np. jego dziecko. Przyjęte rozwiązanie stanowi wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 26 listopada 2013 r. (Trybunał uznał, że brak prawa do zaprzeczenia ojcostwa po śmierci dziecka narusza konstytucję). Zaprzeczenie ojcostwa lub macierzyństwa ma znaczenie dla rodziców i pozostałych członków rodziny, zwłaszcza gdy pojawia się kwestia dziedziczenia majątku.

Ponadto, obecnie nie jest możliwe ustalenie ojcostwa przez domniemanych rodziców po śmierci dziecka – taką możliwość ma tylko prokurator oraz zstępni zmarłego dziecka, które za życia wniosło o takie ustalenie. W takiej sytuacji nie ma powodów, aby odmówić tego prawa domniemanym rodzicom. Dlatego sądowego ustalenia ojcostwa lub macierzyństwa po śmierci dziecka będą mogli także dochodzić domniemani rodzice, jeżeli dziecko zmarło przed uzyskaniem pełnoletniości. Jednak wytoczenie powództwa o ustalenie ojcostwa lub macierzyństwa musiałoby wówczas nastąpić w okresie do dnia, w którym dziecko stałoby się pełnoletnie. 

• Wprowadzono przepisy, które określają jakie kwalifikacje powinien mieć kurator ustanowiony do reprezentacji dziecka w postępowaniach sądowych i administracyjnych oraz przy czynnościach prawnych (dodano też przepisy  dotyczące nałożenia na kuratora obowiązków w stosunku do rodzica sprawującego pieczę nad dzieckiem oraz wobec samego dziecka).

Kuratorem takim – co do zasady – będzie mógł zostać jedynie adwokat lub radca prawny (natomiast obowiązkowo w postępowaniu karnym, gdy zachodzi konflikt interesów między jego rodzicami).

Radcy prawni i adwokaci mają wiedzę i doświadczenie zawodowe, które gwarantuje właściwe zabezpieczenie interesów dziecka. Jednak, aby radca prawny lub adwokat mógł zostać kuratorem musi wykazać się szczególną znajomością spraw dziecka lub musi ukończyć odpowiednie szkolenie dotyczące zasad reprezentacji dziecka, jego praw i potrzeb. Natomiast w sprawach mniej skomplikowanych kuratorem będzie mogła zostać osoba z wykształceniem prawniczym (np. aplikant adwokacki lub radcowski), wykazująca znajomość potrzeb dziecka, zwłaszcza gdy sąd opiekuńczy szczegółowo określi czynność, której realizacja wymaga reprezentacji. Kuratorem może zostać nawet inna osoba znająca potrzeby dziecka, jeśli przemawiają za tym szczególne okoliczności.

Na kuratora nałożono także obowiązki informacyjne w stosunku do rodzica sprawującego pieczę nad dzieckiem, ale nie uczestniczącego w postępowaniu. Jednocześnie zobowiązano kuratora do uzyskiwania od takiego rodzica informacji o dziecku w celu jego prawidłowej reprezentacji. Dodatkowo, zobowiązano kuratora, aby udzielał dziecku niezbędnych informacji (jeśli jest ono w odpowiednim wieku) związanych z prowadzonym postępowaniem.

Wprowadzenie tych przepisów oznacza realizację orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 11 lutego 2014 r. 

• Nowe rozwiązania mają obowiązywać po 3 miesiącach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.