Skuteczna walka z plagą drobnych kradzieży, przywłaszczeń, paserstwa i niszczenia cudzych rzeczy – jest jednym z ważniejszych celów nowelizacji ustawy. Obecnie sprawców takich czynów nie spotyka adekwatna sankcja, a orzeczona kara nie odstrasza od ponownych kradzieży w przyszłości. Projekt przewiduje też zaostrzenie kar za niedopilnowanie niebezpiecznych zwierząt, zwłaszcza psów ras agresywnych. Zaproponowano również  wydłużenie terminu zapłaty mandatu.

Przestępstwem ma być kradzież rzeczy powyżej 400 zł, a nie jak obecnie rzeczy o wartości jednej czwartej minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2018 r. – 525 zł). Kradzież ponad tę kwotę nie będzie już wykroczeniem, ale przestępstwem zagrożonym karą do 5 lat więzienia.

Dotychczasowe przepisy powodowały, że wraz ze wzrostem płacy minimalnej wzrastała również graniczna kwota kwalifikująca kradzież jako wykroczenie lub przestępstwo. W konsekwencji sądy każdego roku dokonywały przeglądu tysięcy spraw w całym kraju, aby stwierdzić czy dana kradzież, za którą kara nie została jeszcze w całości wykonana, nadal jest przestępstwem czy już tylko wykroczeniem. Sytuacja ta sprawiała, że sprawcy kradzieży często przewlekali postępowania, tak aby z początkiem nowego roku popełnione przez nich przestępstwo zmieniało się w wykroczenie.

Powstanie też elektroniczny rejestr sprawców wykroczeń przeciwko mieniu, który umożliwi skuteczne karanie złodziei. Będzie on prowadzony w systemie teleinformatycznym przez komendanta głównego Policji. Obecnie sprawcy wykroczeń nie są rejestrowani w Krajowym Systemie Informacyjnym Policji.

Nowy rejestr będzie służył policji, prokuraturze i sądom do tego, aby np. zawodowi złodzieje, popełniający drobne kradzieże w różnych miastach nie odpowiadali za pojedyncze wykroczenia lecz zsumowane, czyli za przestępstwo. Obecnie, jeśli np. w krótkich odstępach czasu dojdzie do trzech kradzieży każdorazowo wartości 200 zł, sprawca może otrzymać trzy mandaty po 200 zł. Po zmianach prawa, taki sprawca będzie karany za przestępstwo. Rozwiązanie to powinno ograniczyć m.in. kradzieże w sklepach dokonywane przez osoby, które wcześniej dopuściły się takich czynów.

Zaostrzono kary za niedopilnowanie niebezpiecznych zwierząt, zwłaszcza psów ras agresywnych.

Jeśli właściciel, np. groźnego psa trzyma go na nieogrodzonej posesji lub puszcza wolno podczas spacerów, co zagraża zdrowiu lub życiu innych ludzi, może zostać ukarany grzywną do 5 tys. zł, a nawet ograniczeniem wolności. Do tej pory za nieostrożność przy trzymaniu zwierzęcia groziła grzywna w wysokości do 250 zł albo nagana. Proponowana regulacja jest konieczna, bo przypadki ataku psów pozostawionych bez opieki zdarzają się dość często, a ich ofiarami nierzadko są dzieci.

Zaproponowano także dłuższy czas na opłacenie mandatu karnego zaocznego.

Z 7 do 14 dni wydłużono termin zapłaty grzywny nałożonej w drodze mandatu karnego zaocznego, który wystawiany jest np. za wykroczenie drogowe zarejestrowane fotoradarem, nieprawidłowe parkowanie albo nieodśnieżenie chodnika przy domu. Obecnie wiele tego typu mandatów nie jest opłacanych ze względu na zbyt krótki czas na ich uiszczenie. To z kolei powoduje konieczność kierowania spraw do sądów, mimo że sprawca nie kwestionuje kary pieniężnej i chce ją zapłacić. Dzięki wprowadzonej zmianie uczestnicy postępowania unikną dodatkowych kosztów i marnowania czasu.   

Nowe prawo ma wejść w życie po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które mają obowiązywać po 12 miesiącach od dnia ogłoszenia nowelizacji ustawy.