{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD52","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Projekt ustawy o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw stanowi podstawę do realizacji rozwiązań, które przyczynią się do redukcji szkodliwych emisji m.in. tlenków azotu, pyłów zawieszonych oraz zanieczyszczenia hałasem, które są szczególnie dotkliwe na terenie dużych polskich miast. Naukowcy ze Śląskiego Centrum Chorób Serca oraz Uniwersytetu Śląskiego udowodnili, że samo zjawisko smogu ma wpływ na zwiększenie liczby hospitalizacji i zgonów – ok. 43 tys. przedwczesnych zgonów odnotowano w Polsce w 2019 r. ze względu na znaczną ilość pyłów PM 2.5 w powietrzu (sektor transportu jest odpowiedzialny za ok. 10,2% emisji cząsteczek PM 2.5). Ponadto, wykazano, że podwyższony poziom najbardziej toksycznej składowej spalin będącej jednocześnie składową smogu czyli tlenków azotu powoduje częstsze występowanie zawałów serca (o 12%), udarów mózgu (o 16%), zatorowości płucnej ( o 18%) oraz migotania przedsionków serca (o 24%) - sektor transportu jest odpowiedzialny za ok. 37,0% emisji NOx.\n\nCelem poprawy zdrowia publicznego i obniżenia liczby chorób związanych z układem oddechowym, a także poprawy jakości życia mieszkańców oraz spowolnienia zmian klimatycznych, zasadne jest wprowadzenie projektowanych zmian, przewidujących zobowiązanie do tworzenia stref czystego transportu na terenie miast o liczbie ludności powyżej 100 tys. mieszkańców, gdzie według pomiarów prowadzonych przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, zostanie odnotowane przekroczenie dopuszczalnego średniorocznego poziomu zanieczyszczeń dwutlenkiem azotu NO2, jak również zobowiązanie do zakupu wyłącznie autobusów zeroemisyjnych (elektrycznych i wodorowych) oraz do zawierania umów przewozu tylko z podmiotami korzystającymi z takich autobusów przez miasta powyżej 100 tys. mieszkańców oraz Gornośląsko-Zagłębiowską Metropolię.\n\nWprowadzenie proponowanych rozwiązań stanowić będzie także realizację reform związanych z przyjętym przez Radę Ministrów w kwietniu 2021 r. Krajowym Planem Odbudowy (KPO). \nWdrażane kamienie milowe to:\n1. Kamień milowy E1G „Wejście w życie ustawy wprowadzającej obowiązek zakupu tylko niskoemisyjnych i zeroemisyjnych autobusów w miastach powyżej 100 000 mieszkańców począwszy od 2025 r.”; \n2. Kamień milowy E1L (cz. pożyczkowa) „Wejście w życie aktu prawnego wprowadzającego obowiązek tworzenia stref niskoemisyjnych dla wybranych najbardziej zanieczyszczonych miast”.\nPonadto, należy wskazać, że wybuch pandemii COVID-19 w marcu 2020 r. oraz rosyjska inwazja na Ukrainę w lutym 2022 r. zachwiały światową gospodarką powodując niepokój społeczny, czego konsekwencją był wzrost inflacji oraz przerwy w łańcuchach dostaw. Powyższe czynniki przełożyły się bezpośrednio na możliwości zakupowe oraz wymianę floty pojazdów służących do realizacji zadań publicznych przez jednostki samorządu terytorialnego, które nie były w stanie, w szybkim tempie pozyskać i przeznaczyć większych środków na rozwój zero- i niskoemisyjnego taboru. Przygotowane w projekcie ustawy rozwiązania mają na celu zmniejszenie obowiązujących od 2018 r. zobowiązań flotowych związanych ze zlecaniem lub powierzaniem wykonania zadań publicznych przy udziale pojazdów elektrycznych lub napędzanych gazem ziemnym oraz świadczeniem i zlecaniem świadczenia usługi komunikacji miejskiej z wykorzystaniem autobusów zeroemisyjnych lub autobusów napędzanych biometanem. \n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Strefy czystego transportu:\n\nW projektowanej ustawie proponuje się wprowadzenie przepisów mających na celu m.in. wprowadzenie obowiązku tworzenia stref czystego transportu w miastach liczących powyżej 100 tys. mieszkańców w przypadku przekroczenia dopuszczalnych norm emisji NO2. Ponadto, w celu efektywniejszej realizacji obowiązków związanych z tworzeniem stref czystego transportu, konieczne jest dodanie do treści ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2024 r. poz. 54) zobowiązania skierowanego do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, zgodnie z którym niezwłocznie po dokonaniu oceny stanu powietrza, będzie przekazywał gminom, na obszarze których stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego poziomu stężenia średniorocznego poziomu zanieczyszczeń dwutlenkiem azotu NO2 informację o stwierdzeniu tego przekroczenia, bądź o spadku stężenia do dopuszczalnego poziomu.\nObowiązek nabywania w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców oraz w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii autobusów lub trolejbusów wyłącznie zeroemisyjnych\nW wyniku zmiany ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 875, z późn. zm.), zwaną dalej „ustawą o elektromobilności”, zostanie wprowadzony obowiązek nabywania w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców oraz w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, jedynie autobusów lub trolejbusów zeroemisyjnych w celu świadczenia usługi komunikacji miejskiej oraz do zawierania umów przewozu wyłącznie z podmiotami posiadającymi takie pojazdy. Ponadto konieczne jest, wprowadzenie do obowiązujących przepisów ustawy o elektromobilności pojęcia związku metropolitalnego, w rozumieniu ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o związku metropolitalnym w województwie śląskim (Dz. U. z 2017 r. Dz. U. 2022 poz. 2578), co wynika z konieczności doprecyzowania podmiotów, na których spoczywać ma obowiązek dotyczący świadczenia usługi lub zlecania świadczenia usługi komunikacji miejskiej podmiotom, które zapewnią udział autobusów zeroemisyjnych lub autobusów napędzanych biometanem we flocie użytkowanych autobusów na obszarze tej jednostki. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia łączy dziś 41 miast i gmin, na terenie których organizuje i nadzoruje i realizuje zadania publiczne związane z transportem publicznym. W związku z powyższym, w celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych uzasadnione jest wskazanie tego podmiotu wprost w treści przepisów art. 36 ustawy o elektromobilności.\n\nZniesienie obowiązku wykonywania, zlecania lub powierzania wykonania zadań publicznych z zapewnieniem odpowiedniego udziału pojazdów elektrycznych lub napędzanych gazem ziemnym\n\nProjekt ustawy przewiduje uchylenie art. 35 ust. 2, 3 i 4 oraz przepisów epizodycznych zawartych w art. 68 ust. 2 ustawy o elektromobilności, który nakłada na jednostki samorządu terytorialnego pow. 50 tys. mieszkańców obowiązek wykonywania i zlecania wykonania zadań publicznych z zapewnieniem odpowiedniego udziału pojazdów elektrycznych lub napędzanych gazem ziemnym. Według danych za 2022 rok, 24% spośród 74 gmin, nie realizowało żadnego zadania publicznego z wykorzystaniem floty pojazdów na poziomie wymaganym ustawą, natomiast tylko 6 jednostek realizowało w ten sposób więcej niż 7 zadań publicznych. Dodatkowo, należy wskazać, że 85% powiatów oraz 56% województw, nie realizuje żadnego zadania publicznego z wykorzystaniem floty pojazdów na poziomie wymaganym ustawą. \n\nPowyższe dane w jasny sposób potwierdzają zasadność proponowanych zmian, albowiem określone ustawowo progi są trudne do osiągnięcia w zakładanym czasie. W związku z powyższym, konieczne jest również uchylenie art. 76 ust. 2, który określa konsekwencje niedotrzymania zobowiązań wynikających z art.. 35 ust. 2 pkt 1, (z wyłączeniem publicznego transportu zbiorowego). Zgodnie z przepisami przywołanego powyżej artykułu, umowy zawarte przez jednostki samorządu terytorialnego na wykonywanie zadań publicznych wygasają z dniem 31 grudnia 2025 r., jeżeli nie zostanie zapewnione wykorzystanie pojazdów elektrycznych lub pojazdów napędzanych gazem ziemnym na poziomie określonym w art. 35 ust. 2.\n\nZniesienie obowiązku świadczenia i zlecania świadczenia usługi komunikacji miejskiej z zapewnieniem określonego udziału autobusów zeroemisyjnych lub autobusów napędzanych biometanem we flocie użytkowanych pojazdów na określonym ustawowo poziomie:\n\nProjektowane zmiany uwzględniają rezygnację z określania progu udziału autobusów zeroemisyjnych lub napędzanych biometanem we flocie użytkowanych pojazdów, wykorzystywanych do świadczenia lub zlecania świadczenia usługi komunikacji miejskiej na obszarze jednostki samorządu terytorialnego, wynikającego obecnie z art. 36 ust. 1 oraz art. 68 ust.4 ustawy o elektromobilności. Analizowane dane wskazują wprost, że realizacja trwających i planowanych inwestycji w tabor nie wystarczy do osiągnięcia progu 30% pojazdów zeroemisyjnych do 2028 roku we flotach badanych samorządów. Obecnie określony na poziomie 10% próg spełnia jedynie około 10% samorządów objętych przepisami ustawy. Mając na uwadze fakt, iż zgodnie z przepisami art. 68 ust. 4 ustawy o elektromobilności, od 1 stycznia 2025 roku jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w art. 36 ust. 1 ustawy o elektromobilności, zobowiązane będą do zapewnienia udziału autobusów zeroemisyjnych lub autobusów napędzanych biometanem w użytkowanej flocie pojazdów w wysokości co najmniej 20%, a docelowo w 2028 r. na poziomie 30%, realizacja obowiązków ustawowych przy obecnych wskazaniach jest trudna do zrealizowania.\nW kontekście efektywnego wdrażania elektromobilności, powyższa zmiana podyktowana jest również faktem, iż największe wyzwania związane z redukcją emisji z transportu, dotyczą miast powyżej 100 tys. mieszkańców, albowiem na ich terenie użytkuje się około 80 % floty autobusów miejskich w skali całego kraju. Dlatego też, uzasadnienie znajduje wprowadzenie obowiązku nabywania wyłącznie autobusów lub trolejbusów zeroemisyjnych w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców oraz w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. \n\nProponowane rozwiązania przyczynią się do redukcji szkodliwych emisji m.in. tlenków azotu, pyłów zawieszonych oraz zanieczyszczenia hałasem. Ponadto będą mieć pozytywny wpływ na poprawę zdrowia publicznego i obniżenia liczby chorób związanych z oddychaniem. Przełoży się to na jakość życia mieszkańców oraz spowolnienie zmiany klimatu.\nRozwój zeroemisyjnego transportu zbiorowego oraz stref czystego transportu stanowi wsparcie w dążeniu do wzrostu udziału podróży środkami komunikacji zbiorowej i konkurencyjności względem transportu indywidualnego (samochodowego). Projektowane przepisy w głównej mierze skierowane są do miast, rozwiniętych urbanistycznie, a także jednostek charakteryzujących się znaczącym potencjałem gospodarczym i oraz dynamiką społeczną. \n\nProponowane zmiany mają także na celu optymalizację innowacji technologicznych oraz kreowanie warunków sprzyjających rozwojowi i wprowadzaniu nowoczesnych, ekologicznych rozwiązań w sektorze transportu, w tym transportu zbiorowego. \n\nIstotą proponowanych zmian jest osiągnięcie następujących efektów:\n- ograniczenie emisji CO2 w horyzoncie 2030 r. oraz poprawa jakości stanu powietrza poprzez ograniczenie emisji pyłów PM oraz tlenków azotu. Sektor transportu jest rok rocznie odpowiedzialny za ok. 10,2% emisji cząsteczek PM 2.5, oraz ok. 37,0% emisji NOx;\n- redukcja hałasu, który jest powodowany przez ruch drogowy;\n- rozwój polskiego przemysłu motoryzacyjnego związanego z elektromobilnością. W Polsce produkowane są autobusy zeroemisyjne, baterie i silniki do pojazdów elektrycznych, osprzęt elektryczny a także działają firmy specjalizujące się w produkcji infrastruktury ładowania. Zgodnie z danymi GUS w latach 2017-2021 łączna wartość eksportu polskich autobusów elektrycznych wynosiła 750 milionów euro, czyli 37,9 proc. wartości eksportu e-busów z Unii Europejskiej. W każdym z wymienionych sektorów obecni są dostawcy rozwiązań z Polski (wymienić należy chociażby zakłady Solaris, Impacy Clean Power Technology, Medcom, Enika czy Ekoenergetykę) co świadczy o obecności krajowych podmiotów oferujących specjalistyczne usługi lub produkty w dziedzinie elektromobilności, a wprowadzane zmiany mogą w znaczący sposób przyczynić się do rozwoju we wskazanych dziedzinach poprzez stymulację rynku;\n- zmniejszenie uzależnienia od importu paliw ropopochodnych, zwiększenie bezpieczeństwa związanego z dostawami surowców energetycznych.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MKiŚ","value":"MKiŚ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Krzysztof Bolesta Sekretarz Stanu ","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MKiŚ","value":"MKiŚ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"IV kwartał 2024 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 22 października 2024 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Zrealizowany","value":"Zrealizowany"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}