Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych
20.07.2021
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych, przedłożony przez ministra edukacji i nauki.
Rząd chce rozszerzyć zakres stosowania tzw. zasady „3R”, która polepsza byt i humanitarne traktowanie zwierząt doświadczalnych, w tym zwierząt laboratoryjnych, używanych podczas doświadczeń naukowych i testów medycznych. Chodzi m.in. o udoskonalenie hodowli zwierząt, ich utrzymywania, opieki nad nimi i metod stosowanych w procedurach tak, aby można było zapobiec zbędnemu bólowi czy cierpieniu zwierzęcia.
Najważniejsze rozwiązania
- Poszerzono zakres zastosowania zasady „3R”, która ma na celu ochronę zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych, aby skuteczniej zapewniać:
- wykorzystywanie metod, które umożliwiają osiąganie celów doświadczeń bez wykorzystania zwierząt;
- redukowanie do minimum liczby zwierząt wykorzystywanych w procedurach (bez uszczerbku dla celów tych procedur);
- udoskonalenie hodowli zwierząt, ich utrzymywania, opieki nad nimi i metod stosowanych w procedurach tak, aby u zwierząt został wyeliminowany lub ograniczony do minimum potencjalny ból, cierpienie, dystres lub trwałe uszkodzenie organizmu. - Zagwarantowano, by funkcjonujące w Polsce zespoły do spraw dobrostanu zwierząt, realizowały obowiązek informowania personelu o bieżących osiągnięciach technicznych i naukowych związanych ze stosowaniem zasady „3R” oraz udzielania porad w zakresie socjalizacji zwierząt oddawanych do adopcji.
- Nałożono na hodowców, dostawców i użytkowników obowiązek ustanawiania programu znajdowania nowego domu albo – w przypadku zwierząt dzikich – programu rehabilitacyjnego przed przywróceniem ich do siedliska przyrodniczego.
- Zmieniono definicję „hodowcy” w celu umożliwienia uzyskania wpisu do rejestru hodowców zwierząt wykorzystywanych w doświadczeniach – także podmiotów hodujących zwierzęta gospodarskie wykorzystywane w procedurach.
- Doprecyzowano regulacje określające wyjątki od zasady stosowania środków znieczulających i przeciwbólowych.
- Uzupełniono przepisy ustalające warunki postępowania ze zwierzętami po wykorzystaniu ich w procedurach. Wprowadzono możliwość powrotu zwierzęcia gospodarskiego do miejsca chowu lub hodowli.
- Zagwarantowano, by nie były wykonywane procedury na zwierzętach, jeżeli w unijnym prawie uznawana jest inna metoda lub strategia testowania, pozwalająca na uzyskanie odpowiednich wyników, nieprzewidująca konieczności wykorzystywania zwierząt.
- W celu unormowania funkcjonującej praktyki:
- rozszerzono kryteria oceny wniosków o udzielenie zgody na przeprowadzenie doświadczenia o weryfikację czy doświadczenie jest zaplanowane tak, aby umożliwić wykonywanie procedur w sposób możliwie najbardziej humanitarny i przyjazny dla środowiska;
- wprowadzono zasadę, by pozyskiwanie zwierząt dzikich do celów badawczych było dokonywane wyłącznie przez osoby posiadające doświadczenie w tym zakresie, przy pomocy metod niepowodujących u zwierząt bólu, cierpienia, dystresu lub trwałego uszkodzenia organizmu;
- wprowadzono nadzór nad osobami nabywającymi poszczególne kwalifikacje związane z wykorzystywaniem zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych do czasu ich nabycia w pełnym zakresie, umożliwiającym samodzielnie wykonywanie czynności.
Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.