W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UC99","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"C – projekty implementujące UE","value":"C – projekty implementujące UE"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Obecne regulacje zawarte w ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. 2020 poz. 261, z późn. zm.) (dalej: „ustawa OZE”) nie zapewniają skutecznego rozwoju odnawialnych źródeł energii (dalej: „OZE”),\nw obszarach objętych projektowanymi przepisami.\nProjekt w szczególności ma za cel transpozycję dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz. Urz. UE nr L 328, z 21.12.2018 r.), zwanej dalej „RED II”, „dyrektywą RED II” lub dyrektywą 2018/2001.\nRegulacje, które będą zawarte w nowelizacji dotyczą następujących obszarów:\nI. Biometan\nII. Klastry energii\nIII. Transpozycja RED II w następujących obszarach:\n1. Ciepłownictwo i chłodnictwo (art. 23-24 RED II)\n2. Gwarancje pochodzenia (art. 19 RED II)\n3. Krajowy Punkt Kontaktowy OZE (art. 16 RED II)\n4. Procedury administracyjne (art. 15-16 RED II)\n5. Pozostałe przepisy REDII wymagające wdrożenia\nIV. Modernizacja instalacji odnawialnych źródeł energii (zwanych dalej „OZE”)\nV. Wsparcie kontynuacyjne dla instalacji OZE, którym upływa 15-letni system wsparcia\nVI. Hybrydowe instalacje OZE\nVII. Pozostałe regulacje\nProjekt, w zakresie rozwiązań dot. biometanu oraz klastrów energii, stanowi kamień milowy wskazany w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) w ramach reformy B2.2. „Poprawa warunków dla rozwoju odnawialnych źródeł energii” w zakresie kamienia milowego – B22G „Wejście w życie nowelizacji ram prawnych dla wspólnot\nodnawialnych źródeł energii i biometanu: nowelizacja ustawy o OZE, nowelizacja przepisów dotyczących rynku energii i wejście w życie rozporządzenia do ustawy o OZE”.\nI. Biometan\nOsiągnięcie celów klimatycznych, do czego w ramach członkostwa w UE zobowiązana jest Polska, w warunkach krajowych wymaga podejmowania zdecydowanych działań, w tym m.in. wykorzystania krajowego potencjału biometanu, którego rozwój może w istotny sposób pomóc w osiągnięciu ww. celów klimatycznych.\nCelem podejmowanych działań jest przyjęcie regulacji wspierających rozwój wytwarzania biometanu. Projektowane regulacje będą w sposób efektywny zachęcać inwestorów do podejmowania decyzji w zakresie budowy instalacji do wytwarzania i oczyszczania biogazu lub biogazu rolniczego, wytwarzania biometanu oraz rozbudowy lub przebudowy\nistniejących sieci gazowych pod kątem umożliwienia zatłaczania biometanu. Jak wskazano wyżej, stworzenie optymalnych regulacji prawnych, które pozwolą na stabilny rozwój tego sektora energetyki odnawialnej jest niezmiernie istotne dla realizacji zobowiązań międzynarodowych w zakresie energetyki odnawialnej w horyzoncie długoterminowym.\nIstniejące regulacje prawne w zakresie wsparcia OZE nie odpowiadają faktycznym potrzebom w dziedzinie funkcjonowania instalacji wytwarzania biometanu, przez co, w praktyce nie stymulują one rozwoju tego rodzaju inicjatyw.\nW efekcie, pomimo że zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, od kilku lat możliwe jest wprowadzanie oczyszczonego biogazu rolniczego do sieci gazowych dystrybucyjnych, do dnia dzisiejszego żadna tego rodzaju instalacja nie rozpoczęła działalności w kraju. Przeprowadzone analizy wskazują na szereg barier o charakterze prawnym oraz technicznym, które są przyczyną takiego stanu, i które projektowana ustawa stara się likwidować.\nBrak szczegółowych rozwiązań w zakresie rozwoju sektora biometanu uniemożliwia obecnie wykorzystanie potencjału wytwarzania biogazu/biometanu w oparciu o krajowe surowce. Jednocześnie, szacunki wskazują na relatywnie duży potencjał energetyczny samego sektora rolno-spożywczego w zakresie produkcji biogazu rolniczego, który szacuje się na ponad 7,8 mld m3 rocznie („Krajowy plan na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030”). Z kolei według szacunku spółki PGNiG S.A., krajowy potencjał wytwarzania biometanu wynosi ok. 7 mld m3 ogółem.\nNiewykorzystane pozostają również możliwości w zakresie efektywnego zmniejszania emisji CO2 w sektorach gospodarki, takich jak: transport, ciepłownictwo czy elektroenergetyka, do których biometan może być adresowany jako odnawialny\nzamiennik paliw aktualnie wykorzystywanych.\nNależy również mieć na uwadze, że postępujący w kraju wzrost konsumpcji gazu ziemnego, który odbywa się za sprawą m.in. nasilającego się wykorzystania tego surowca na potrzeby działania systemu elektroenergetycznego oraz wzrastającego popytu ze strony sektora transportu, wymagać będzie zwiększenia dostępności gazu ziemnego w sieciach\ngazowych. W tym kontekście należy wziąć pod uwagę, że zgodnie z założeniami projektu Polityki energetycznej państwa do 2040 r., krajowe zużycie paliw gazowych będzie systematycznie wzrastać, przekraczając 18 mld m3, a jednocześnie\nw zaledwie 22% będzie pokrywane z wydobycia krajowego gazu ziemnego szacowanego na poziomie ok. 4 mld m3. Biorąc pod uwagę powyższe, istotnym elementem dla przyszłości oraz bezpieczeństwa energetycznego państwa jest optymalne\nwykorzystanie lokalnego potencjału wytwarzania biometanu. Biometan wytwarzany z surowców pozyskiwanych w najbliższej okolicy i wprowadzany do sieci gazowej może być w niedalekiej przyszłości istotnym elementem dywersyfikacji dostaw paliw gazowych na krajowy rynek zmniejszając krajowe uzależnienie od importu nośników energii.\nRozwój sektora produkcji biometanu oznacza również potrzebę wybudowania licznych i rozproszonych terytorialnie zakładów, które przy odpowiednim zaprojektowaniu instrumentów wsparcia, będą jednym z istotnych elementów odbudowy polskiej gospodarki po okresie spowolnienia wywołanym pandemią COVID-19.\nII. Klastry energii\nPonadto, w projekcie ustawy zaproponowano regulacje dotyczące rozwoju energetyki rozproszonej, mające na celu wsparcie tworzenia i rozwoju klastrów energii. Zmiany proponowane w projekcie ustawy wychodzą naprzeciw oczekiwaniom lokalnych społeczności, w tym indywidualnych oraz instytucjonalnych odbiorców oraz wytwórców paliw i energii, przedsiębiorców, w szczególności Małych i Średnich (MŚP), jednostek samorządu terytorialnego, a także wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych - mając na celu umożliwienie szerszego niż dotychczas rozwoju klastrów energii w Polsce.\nW ramach przeprowadzonych analiz zdiagnozowane zostały następujące bariery, które ograniczają możliwość oczekiwanego, dynamicznego rozwoju klastrów energii:\n1) wątpliwości interpretacyjne związane z definicją klastra energii;\n2) nieprecyzyjne przepisy określające zakres podmiotowy i przedmiotowy działania klastra energii;\n3) brak regulacji w zakresie rejestracji klastrów energii, wskazujący na potrzebę stworzenia rejestru;\n4) ograniczenia w zakresie określenia szczegółowych zasad współpracy członków klastra energii z operatorami systemów dystrybucyjnych;\n5) brak mechanizmów zachęt (premiowania) dla podmiotów tworzących klaster energii oraz warunków skorzystania z takich preferencyjnych rozwiązań.\nIII.1. Zwiększenie roli OZE w ciepłownictwie i chłodnictwie\nZałożenia związane z implementacją RED II\nW prawie krajowym brak jest rozwiązań w pełni umożliwiających prawidłową i skuteczną transpozycję dyrektywy 2018/2001 w odniesieniu do regulacji dotyczących ciepłownictwa systemowego w następującym zakresie:\n1) funkcjonowania mechanizmów pozwalających na realizację wyznaczonego w art. 23 ust. 1 dyrektywy 2018/2001 celu w postaci zwiększenia udziału energii odnawialnej w sektorze ogrzewania i chłodzenia;\n2) możliwości odłączenia się odbiorcy końcowego od systemu ciepłowniczego (art. 24 ust. 2, ust. 3 oraz ust. 7 dyrektywy 2018/2001);\n3) obowiązku przyłączenia instalacji odnawialnego źródła energii oraz obowiązku zakupu ciepła z OZE (art. 24 ust. 4 lit. b), ust. 5 i ust. 6 dyrektywy 2018/2001);\n4) obowiązku informowania odbiorców końcowych o efektywności energetycznej systemu ciepłowniczego oraz udziale energii odnawialnej w danym systemie ciepłowniczym (art. 24 ust. dyrektywy 2018/2001);\n5) obowiązku określenia potencjału systemów ciepłowniczych pod względem zapewnienia usługi bilansującej i innych usług systemowych (art. 24 ust. 8 dyrektywy 2018/2001);\n6) możliwości publikowania wykazu środków/podmiotów zobowiązanych realizujących cel, o którym mowa w art. 23 ust. 1 dyrektywy 2018/2001 (art. 23 ust. 3 i 6, załącznik VII dyrektywy 2018/2001);\n7) obowiązku wprowadzenia systemu gwarancji pochodzenia ciepła z OZE (art. 19 dyrektywy 2018/2001);\n8) definicji ciepła odpadowego (art. 2 dyrektywy 2018/2001).\nBrak wprowadzenia przepisów regulujących ww. kwestie skutkować będzie brakiem implementacji dyrektywy 2018/2001 w tym zakresie.\nDotychczasowe regulacje krajowe dotyczące sektora ogrzewania są dalece niewystarczające w kontekście wymogów wprowadzanych przez wyżej wskazane przepisy dyrektywy 2018/2001. Potrzeba doprecyzowania zasad funkcjonowania\nciepłownictwa systemowego wynika także z istniejących luk prawnych skutkujących nieefektywnym energetycznie i ekonomicznie wykorzystaniem potencjału tego sektora krajowej energetyki. Mechanizmy rynkowe w niewystarczającym\nstopniu stymulują budowę instalacji wytwarzających ciepło z odnawialnych źródeł energii, co w ostatecznym rozrachunku przyczynia się do zwiększenia kosztów transformacji energetycznej krajowej gospodarki oraz grozi niewykonaniem przez\nPolskę celów w zakresie udziału energii z OZE określonych w dyrektywie 2018/2001.\nArt. 23 dyrektywy określa, iż każde państwo członkowskie dąży do zwiększenia udziału energii odnawialnej w sektorze ogrzewania i chłodzenia orientacyjnie o 1,3 punktu procentowego jako roczna średnia wyliczona dla okresów 2021–2025\ni 2026–2030, zaczynając od udziału energii odnawialnej w sektorze ogrzewania i chłodzenia osiągniętego w 2020 r.\nW przypadku państw członkowskich, w których nie wykorzystuje się ciepła odpadowego i chłodu odpadowego, zwiększenie udziału ograniczone jest do 1,1 punktu procentowego.\nIII.2 Rozszerzenie stosowania gwarancji pochodzenia\nGwarancja pochodzenia jest dokumentem poświadczającym odbiorcy końcowemu wartości środowiskowe wynikające z unikniętej emisji gazów cieplarnianych oraz że określona w tym dokumencie ilość energii elektrycznej wprowadzonej do\nsieci dystrybucyjnej lub sieci przesyłowej została wytworzona z OZE w instalacjach odnawialnego źródła energii.\nWdrożenie RED II wymaga dostosowania przepisów i mechanizmu funkcjonującego już na rynku polskim, które z punktu widzenia funkcjonowania tego systemu mają charakter ewolucyjny. Gwarancje pochodzenia pozostają jednym z kluczowych elementów korporacyjnych umów na sprzedaż energii, stanowiących metodę finansowania rozwoju OZE, bez konieczności zaangażowania środków publicznych i tym samym, z zachowaniem odpowiednich proporcji, rodzaj alternatywy dla obowiązujących systemów wsparcia. Wykorzystanie gwarancji pochodzenia w tym zakresie stanowi warunek potwierdzenia wystąpienia efektu ekologicznego wynikającego z wykorzystania energii objętej taką umową.\nIII.3. Krajowy Punkt Kontaktowy OZE (KPK OZE)\nRegulacje zawarte w ustawie OZE, w jej dotychczasowym brzmieniu nie zapewniają możliwości pełnego wsparcia informacyjnego, którym powinien zostać objęty przyszły wytwórca odnawialnych źródeł energii.\nZainteresowany wytwórca OZE bierze udział w licznych postępowaniach, które są prowadzone przez różne organy administracyjne. Niemniej jednak, wnioskodawca nie ma możliwości uzyskania w jednym miejscu informacji, które dotyczą całości przeprowadzanego procesu. Art. 16 RED II stanowi, iż państwa członkowskie powołują lub wyznaczają co najmniej jeden punkt kontaktowy, wobec czego konieczne jest ustanowienie ram prawnych dla niezbędnych do utworzenia KPK OZE.\nIII.4. Uproszczenie procedur administracyjnych\nW zakresie procedur administracyjnych w procesie inwestycyjnym w OZE, Dyrektywa RED II stawia wymogi, do których spełnienia zobowiązane są państwa członkowskie Unii Europejskiej.\nOtoczenie regulacyjne wymiernie wpływa na warunki realizacji inwestycji w odnawialne źródła energii. Jednym z najistotniejszych elementów sprawnego procesu inwestycyjnego, obok jasności i przewidywalności rozstrzygnięć administracyjnych, jest długość trwania procedur administracyjnych, która może w skrajnych przypadkach skutkować\nnawet wycofaniem decyzji o podjęciu decyzji o realizacji projektu.\nW warunkach polskich identyfikuje się kilka rodzajów procedur administracyjnych, które w największym stopniu wpływają na czas realizacji projektów inwestycyjnych, a przez to także oddziałują na rozwój OZE. W szczególności, należy wskazać tu na:\n- wymogi środowiskowe, \n- wymogi zagospodarowania przestrzennego,\n- czas uzyskiwania warunków przyłączenia,\n- czas uzyskiwania koncesji,\n- czas wydania decyzji o warunkach zabudowy.\nW związku z powyższym w ramach projektu dokonany zostanie przegląd obowiązujących procedur i zostaną wprowadzone systemowo dopuszczalne rozwiązania.\nIII.5. Odwołanie do krajowego planu na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030\nZgodnie z art. 3 RED II państwa członkowskie zapewniają do 2030 roku co najmniej 32% udział energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii UE. Cel dotyczący energii ze źródeł odnawialnych obowiązujący na całym obszarze UE jest niezbędny do prowadzenia dalszych inwestycji w tym sektorze. Jednak nie zostanie on narzucony w\nformie celów krajowych za pośrednictwem przepisów UE. Pozostawiono państwom członkowskim swobodę w zakresie przekształcenia systemu energetycznego w sposób najlepiej dostosowany do krajowych preferencji i okoliczności.\nOsiągnięcie powyższego celu jest realizowane poprzez nowy system zarządzania oparty na Krajowym planie na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030, dostępny na stronie: https://www.gov.pl/web/klimat/krajowy-plan-na-rzecz-energii-iklimatu.\nNależy podkreślić, że w perspektywie do roku 2020 r., realizacja celu odbywała się na podstawie Krajowego Planu Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych.\nIV. System wsparcia umożliwiający modernizację instalacji OZE\nObecnie obowiązują rozwiązania dedykowane modernizacji instalacji OZE w postaci definicji „modernizacji”, rozumianej jako wykonanie robót polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego lub zmianie parametrów użytkowych lub technicznych instalacji OZE. Natomiast w przypadku gdy modernizacja obejmie instalację OZE, która nie otrzymuje już\nżadnego wsparcia (w postaci świadectw pochodzenia, w systemie aukcyjnym albo taryfy gwarantowanej), możliwe jest wystawienie takiej instalacji do aukcji po spełnieniu określonych warunków.\nCo ważne, opisywane mechanizmy zostały wyłączone z notyfikacji programu pomocowego w postaci aukcyjnego systemu wsparcia dla wytwórców energii z odnawialnych źródeł, zatwierdzonego decyzją Komisji Europejskiej z dnia 13 grudnia\n2017 r. SA.43697 (2015/N) – Polska - aukcyjny system wsparcia dla odnawialnych źródeł energii i odbiorców energochłonnych i dotychczas nie uzyskały odrębnej decyzji notyfikacyjnej.\nDlatego ważne jest, aby zaproponować nowy system dla instalacji modernizowanych – uzupełniający obowiązujące i notyfikowane systemy wsparcia. Odpowiednie przepisy sprawią, że art. 4 RED II będzie całkowicie wdrożony.\nZakłada się, że wsparcie udzielone instalacjom zmodernizowanym wyniesie maksymalnie 15 lat. Projektowane regulacje\nbędą również wskazywać na sposób wyliczania korekty wsparcia.\nV. Systemy wsparcia operacyjnego, umożliwiającego pokrycie uzasadnionych kosztów operacyjnych dla instalacji OZE po zakończeniu 15 letniego okresu wsparcia\nRównolegle do systemu modernizacji instalacji OZE istnieje potrzeba wdrożenia systemu wsparcia ograniczającego nakłady na przeprowadzenie niezbędnych inwestycji do poziomu umożliwiającego zachowanie bieżącej działalności instalacji OZE.\nSystem ten umożliwiałby pokrycie uzasadnionych kosztów operacyjnych dla instalacji OZE po zakończeniu dotychczasowego 15-letniego okresu wsparcia. Bez uzyskania projektowanej pomocy wytwórcy energii w ww. instalacjach nie byliby w stanie utrzymać zdolności produkcyjnych instalacji OZE po zakończeniu pierwotnego okresu\nwsparcia.\nWsparcie powinno dotyczyć uzasadnionych kosztów operacyjnych zapewniających rentowność produkcji energii poprzez pokrycie różnicy pomiędzy kosztami operacyjnymi a przychodami ze sprzedaży energii po cenie rynkowej.\nVI. Hybrydowe instalacje OZE \nW związku z coraz ambitniejszymi celami Polski w zakresie udziału OZE w końcowym zużyciu energii brutto, a także rozwojem technologii magazynowania energii pozwalających na rozciągnięcie możliwości dysponowania mocą instalacji także poza czas bezpośredniego wytwarzania energii w tej instalacji, np. w warunkach bezwietrznych lub po zmroku, istnieje konieczność dostosowania regulacji dotyczących hybrydowych instalacji OZE.\nVII. Pozostałe regulacje\nZmiany w przepisach dot. systemów wsparcia OZE\nUmożliwienie wytwórcom OZE w instalacjach o mocy poniżej 500 kW wyboru sprzedaży energii do sprzedawcy zobowiązanego lub do dowolnego podmiotu w ramach systemu aukcyjnego.\nObecne przepisy ustawy OZE zakładają, że wytwórcy posiadający instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej mniejszej niż 500 kW w ramach systemu aukcyjnego mogą sprzedawać energię elektryczną wyłącznie do sprzedawcy zobowiązanego i obejmuje to całą wytworzoną w danym miesiącu ilość energii elektrycznej aż do wyczerpania ilości energii elektrycznej wynikającej z oferty aukcyjnej w ramach okresu trzyletniego. Takie rozwiązanie nie pozwala na wybór rozwiązania bardziej elastycznego i swobodnego decydowania przez wytwórcę jak zrealizować\nofertę aukcyjną.\nDoprecyzowanie sposobu wyznaczania wysokości kary w związku ze sprzedażą energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego poniżej 85% ilości energii określonej w ofercie.\nDo Ministerstwa Klimatu i Środowiska zgłaszane są wątpliwości interpretacyjne w przypadku przepisów ustawy OZE dotyczących wyznaczania wysokości kary w związku ze sprzedażą energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego\nponiżej 85% ilości energii określonej w ofercie w danym okresie rozliczeniowym.\nWprowadzenie przesłanek do uznania pierwszej sprzedaży energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego lub jej pierwszego wytworzenia w ramach systemów FiT/FiP za dokonane w przypadkach przekroczenia ustawowych terminów\nz przyczyn niezawinionych przez wytwórców.\nZ uwagi na zidentyfikowane problemy w zakresie spełniania warunków do otrzymania wsparcia w ramach aukcyjnego systemu wsparcia oraz systemów FIT/FIP, polegające na braku możliwości wykonania przez wytwórców zobowiązań\nustawowych z powodów przez nich niezawinionych, proponuje się wprowadzenie przepisu (art. 83 ust. 5), który pozwoli zapobiec takim przypadkom, wskazując przesłanki uzasadniające wyjątkowe traktowanie określonych przypadków uchybienia terminu na dokonanie pierwszej sprzedaży w systemie aukcyjnym lub terminu na rozpoczęcie wytwarzania energii elektrycznej w ramach systemów FiT/FiP.\nKrajowy plan na rzecz energii i klimatu \nZmiany w ustawie – Prawo energetyczne mają na celu uregulowanie kwestii związanych z wypełnianiem obowiązków wynikających z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, w zakresie opracowania integrowanego krajowego\nplanu na rzecz energii i klimatu. Dokument przedstawia m.in. krajową kontrybucję do realizacji celów klimatycznoenergetycznych oraz zawiera założenia i cele oraz polityki i działania na rzecz realizacji 5 wymiarów unii energetycznej:\n1 - bezpieczeństwa energetycznego; 2 - obniżenia emisyjności; 3 - efektywności energetycznej; 4 - wewnętrznego rynku\nenergii; 5 - badań naukowych, innowacji i konkurencyjności. Nowe przepisy regulują kwestie podmiotu odpowiedzialnego za opracowanie i aktualizację zintegrowanego krajowego planu, jego projektu oraz sprawozdawczość.\nSpółdzielnie energetyczne\nOd chwili wprowadzenia do polskiego systemu prawnego spółdzielni energetycznych, na podstawie ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 925), w wykazie spółdzielni energetycznych zamieszczono 5 takich podmiotów, co w porównaniu z danymi z innych państw członkowskich pozwala na przyjęcie tezy, że instytucja ta, jak dotąd, nie rozwija się w satysfakcjonującym tempie.\nProsument lokatorski\nZainteresowanie OZE w budynkach wielolokalowych, np. na osiedlach bloków, jest wciąż relatywnie niewielkie. Instalacje wykorzystujące odnawialne źródła energii mogą rozwiązać wiele problemów takich budynków, jako, że położone są w gęsto zaludnionych okolicach miejskich, gdzie znajduje się wielu odbiorców energii (części wspólne, sklepy i\nsupermarkety w dolnych partiach budynku, które zużywają bardzo dużo energii na chłodzenie produktów, okoliczne lokale usługowe, a często też zakłady rzemieślnicze i biura firm). Tendencja ta jest wspierana przez coraz powszechniejsze wykorzystanie klimatyzacji, co znacznie zwiększa rachunki za energię w połączeniu z jej wysokimi cenami.\nZmiany w zakresie morskiej energetyki wiatrowej \nW obliczu konieczności przyspieszenia procesu uniezależniania się od paliw kopalnych, w dużej mierze importowanych z kierunku rosyjskiego, zaproponowano zmiany w ustawie z dnia 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych. Proponowane przepisy mają na celu zwiększenie wolumenu mocy i\nterminów aukcji dla morskiej energetyki wiatrowej.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań ujętych w projekcie","value":"I. Biometan\nProponowanym rozwiązaniem problemów, które zostały zidentyfikowane i opisane w pkt 1 OSR dotyczącym rozwoju rynku biometanu oraz proponowanym narzędziem interwencji jest nowelizacja obowiązujących aktów prawnych dot. OZE\noraz ustawy – Prawo energetyczne.\nSzczegółowy zakres zmian ujętych w projekcie ustawy stymulujących rozwój sektora biometanu obejmuje:\n- wprowadzenie definicji biometanu oraz definicji mocy zainstalowanej biometanu a także doprecyzowanie pojęcia biogazu rolniczego; w związku z wprowadzeniem definicji biometanu – wprowadzono również zmiany w ustawie – Prawo energetyczne w zakresie pojęcia: paliwo gazowe;\n- określenie zasad prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania biogazu lub biometanu z biogazu – poprzez utworzenie „rejestru wytwórców biogazu” prowadzonego przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,\nzwanego dalej „Prezesem URE”;\n- rozszerzenie uprawnień Prezesa URE w zakresie prowadzenia kontroli informacji oraz oświadczeń składanych przez wytwórcę biometanu;\n- rozszerzenie zakresu rozdziału 3 ustawy OZE (zasady i warunki wykonywania działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z biogazu rolniczego lub biopłynów oraz wytwarzania biogazu rolniczego lub biopłynów) o zasady i warunki wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania biometanu z biogazu rolniczego – art. 24 ustawy OZE i kolejne, w szczególności poszerzenie zakresu podmiotowego rejestru wytwórców biogazu rolniczego o wytwórców biometanu z biogazu rolniczego;\n- wprowadzenie mechanizmu systemu dopłat do ceny rynkowej biometanu (feed-in-premium) dla wytwórcy, który wprowadził biometan do sieci gazowej;\n- poszerzenie obszaru działalności spółdzielni energetycznych o możliwość wytwarzania biometanu;\n- uchylenie przepisów dotyczących wniosku o wydanie urzędowego potwierdzenia efektu zachęty (art. 47a ustawy OZE)\noraz przepisów mówiących o świadectwie pochodzenia biogazu rolniczego (art. 48 ustawy OZE i kolejne);\n- wprowadzenie gwarancji pochodzenia dla biometanu i poszerzenie zakresu przedmiotowego rejestru gwarancji\npochodzenia o dane dotyczące gwarancji pochodzenia biometanu;\n- usprawnienia w zakresie postępowań związanych z pozyskaniem decyzji w sprawie przyłączania instalacji wytwarzających biometan do sieci gazowej.\nII. Klastry energii\nW zakresie dotyczącym zapewnienia dynamicznego rozwoju klastrów energii projekt ustawy zawiera kompleksowy pakiet rozwiązań, który swoim zakresem obejmuje:\n1) ustanowienie czytelnych zasad zawierania porozumienia o utworzeniu klastra energii oraz doprecyzowanie definicji klastra energii;\n2) doprecyzowanie przepisów określających zakres podmiotowy, przedmiotowy oraz obszar działania klastra energii;\n3) stworzenie rejestru klastrów energii oraz określenie zasad jego funkcjonowania;\n4) zapewnienie warunków rozwoju klastrów energii poprzez wprowadzenie mechanizmu premiowania zużywania na\nwłasne potrzeby (tzw. autokonsumpcja) energii wytworzonej przez członków klastra energii;\n5) ułatwienie współpracy poszczególnych członków klastra energii z operatorami systemów dystrybucyjnych poprzez określenie szczegółowych zasad tej współpracy;\n6) określenie wymagań, których spełnienie przez klaster energii umożliwiać będzie skorzystanie ze zwolnienia z opłat określonych w ustawie oraz z preferencyjnego sposobu rozliczeń (wymagania dotyczące stopnia pokrycia w ciągu roku łącznych potrzeb własnych członków klastra energii w zakresie energii elektrycznej, łącznej mocy zainstalowanej\nelektrycznej, łącznej mocy magazynów energii na określonym w ustawie poziomie, a także wymóg, aby w okresie od 1 lipca 2024 roku do 31 grudnia 2026 roku co najmniej 30%, a w okresie od 1 stycznia 2027 r. do 31 grudnia 2029 roku co najmniej 50%, energii wytwarzanej w klastrze energii pochodziło z OZE).\nIII. 1 Zwiększenie roli OZE w ciepłownictwie i chłodnictwie\nW ustawie o odnawialnych źródłach energii doprecyzuje się przepisy, dotyczące pierwszeństwa zakupu ciepła ze źródeł odnawialnych, instalacji termicznego przekształcania odpadów i ciepła odpadowego oraz wprowadza się zasady wydawania\ni rozliczania gwarancji pochodzenia ciepła i chłodu z OZE w celu wypromowania i zainteresowania ekologicznymi dostawami ciepła.\nW ustawie Prawo energetyczne zaproponowano zaostrzone warunki obowiązku przyłączania do sieci ciepłowniczej oraz warunki odłączania się odbiorców ciepła od sieci ciepłowniczej w systemie, który nie spełnia kryteriów efektywnego\nenergetycznie systemu ciepłowniczego – co jest wymogiem Dyrektywy RED II.\nW zakresie informowania odbiorców końcowych o efektywności energetycznej systemu ciepłowniczego oraz udziale energii odnawialnej w danym systemie ciepłowniczym potrzebne jest nałożenie na przedsiębiorstwa energetyczne prowadzące\ndziałalność dystrybucji ciepła, obowiązków polegających na publikowaniu na stronie internetowej odpowiednich danych.\nW odniesieniu do krajowego celu w zakresie udziału energii z odnawialnych źródeł energii w ciepłownictwie i chłodnictwie oraz orientacyjnej trajektorii udziału energii z odnawialnych źródeł energii w ciepłownictwie i chłodnictwie należy zauważyć, że te wielkości określone zostały w zintegrowanym krajowym planie w dziedzinie energii i klimatu, wydawanym zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu. Na ministra właściwego do spraw klimatu przewiduje się nałożenie\nobowiązku monitorowania realizacji powyższego celu.\nW zakresie obowiązku publikowania wykazu środków i podmiotów zobowiązanych realizujących cel, o którym mowa w art. 23 ust. 1 dyrektywy 2018/2001, proponuje się, aby obowiązek taki spoczywał na ministrze właściwym do spraw klimatu,\nktóry dane te będzie publikować na swoich stronach Biuletynu Informacji Publicznej.\nW ustawie – Prawo energetyczne, w zakresie budowy, modernizacji i przyłączania źródeł ciepła będących instalacjami OZE oraz źródeł ciepła odpadowego, będzie zapewniony minimalny zwrot z kapitału zaangażowanego w tę działalność.\nW ustawie – Prawo energetyczne zostanie uwzględniona możliwość odejścia przez przedsiębiorstwa wytwarzające ciepło w kogeneracji od sposobu kształtowania taryf w sposób uproszczony, jednak z konsekwencją braku możliwości zmiany\nprzyjętego kosztowego kształtowania taryfy dla ciepła.\nIII.2 Gwarancje pochodzenia\nImplementacja dyrektywy REDII wymaga nowelizacji przepisów w szczególności w poniższych obszarach:\n1. Przystąpienie Prezesa URE, jako organu wydającego gwarancje pochodzenia w Polsce, do stowarzyszenia AIB, zrzeszającego podmioty wydające gwarancje pochodzenia, a w konsekwencji synchronizacja polskiego rejestru z HUB-em prowadzonym przez AIB oraz standardem European Energy Certificate System (EECS).\n2. Należyte uwzględnienie wartości rynkowej gwarancji pochodzenia wobec producenta, który otrzymuje wsparcie finansowe z systemu wsparcia.\n3. Uwzględnienie w krajowym porządku prawnym wymogów normy CEN - EN 16325 po jej aktualizacji i zatwierdzeniu.\n4. Rozszerzenie rejestru gwarancji pochodzenia prowadzonego przez Towarową Giełdę Energii („TGE”) o nowe nośniki energii: gaz z odnawialnych źródeł (biometan), w tym wodór, ciepło oraz chłód.\n5. Dostosowanie funkcjonalności rejestru gwarancji pochodzenia prowadzonego przez TGE do nowych przepisów.\nIII.3. Krajowy Punkt Kontaktowy OZE\nSzczegółowe założenia planowanej ustawy w zakresie KPK OZE\n- KPK OZE, jako punkt elektroniczny.\n- KPK OZE stanowi platformę informacyjną dla wnioskodawców. Punkt ten powinien być postrzegany jako pierwszy\npunkt kontaktowy, w którym wnioskodawca może znaleźć informacje na temat tego, jakie pozwolenia są wymagane dla jego projektu i w jaki sposób te procedury są przeprowadzane, czyli:\n- podstawowe informacje, które powinien wiedzieć wnioskodawca oraz warunki, które musi spełnić wnioskodawca przed przystąpieniem do danego postępowania,\n- sposób załatwienia sprawy (listownie lub elektronicznie)\n- termin załatwienia sprawy,\n- organ właściwy do realizacji sprawy,\n- opis czynności jakie musi wykonać wnioskodawca,\n- przedstawienie czynności wykonywanych przez organ wydający rozstrzygnięcie,\n- koszt postępowania,\n- czas trwania postępowania,\n- możliwości odwołania się od rozstrzygnięcia.\nIII.4. Uproszczenie procedur administracyjnych\nAby spełnić obowiązki określone w REDII konieczne jest podjęcie działań umożliwiających przyspieszenie inwestycji w odnawialne źródła energii. Niniejszy projekt ustawy będzie regulować zmiany proceduralne związane z indywidualnym postępowaniem administracyjnym. W celu przyspieszenia inwestycji w OZE należy jednak usprawnić także procedurę przyjmowania gminnych dokumentów planistycznych tj. studium oraz MPZP, które pomimo tego, że są rodzajem procesu politycznego, będącego emanacją samorządności społeczności lokalnej, to jednak w wielu przypadkach stanowi najdłuższy\nz etapów – bezpośrednio wpływających na długość trwania procesu inwestycyjnego. W tym miejscu należy zaznaczyć, że w ramach administracji rządowej prowadzone są prace nad ograniczeniem długości i istniejącej dotychczas sekwencyjności\nprzyjmowania studium oraz MPZP. Wyniki tych prac będą mieć także pozytywny wpływ na realizację projektów OZE.\nModyfikacja planistycznej, a więc społeczno-politycznej fazy procedury administracyjnej – zmiany studium lub MPZP – jest tym istotniejsza, że wypis i wyrys z MPZP potwierdzający możliwość lokalizacji instalacji OZE w danej lokalizacji jest obecnie elementem niezbędnym dla uzyskania warunków przyłączenia i podpisania umowy o przyłączenie.\nNiezależnie od powyższego, wskazane jest dążenie do tego, aby na wybranych rodzajach obszarów inwestycje w odnawialne źródła energii mogły być realizowane z ograniczonym wpływem procedur planistycznych.\nProjekt ustawy będzie zawierać uproszczenia między innymi w obszarach: procesy wynikające z prawa budowlanego czy usprawnienie procesu inwestycyjnego poprzez rozwinięcie regulacji z zakresu umów sprzedaży energii elektrycznej z\nodnawialnego źródła energii. Zgodnie z przepisami prawa budowlanego, roboty budowlane polegające na instalowaniu urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW wymagają decyzji o pozwoleniu\nna budowę. Projekt ustawy podnosi przedmiotowy limit do granicy 150 kW mocy.\nProjekt zakładać będzie także wprowadzenie innych zmian doprecyzowujących lub usprawniających realizację i funkcjonowanie instalacji odnawialnego źródła energii.\nIV. System wsparcia umożliwiający modernizację instalacji OZE\nZałożenia systemu:\n- System wsparcia modernizacji będzie mieć zastosowanie do instalacji OZE, których wiek przekracza 15 lat. Dla uproszczenia identyfikacji uprawnionych instalacji wsparcie będzie adresowane do instalacji OZE po zakończeniu pierwotnego 15-letniego okresu wsparcia (w systemie świadectw pochodzenia lub aukcyjnym lub FIT/FIP).\n- System jest przewidziany dla: elektrowni wodnych, biogazowych, biomasowych, instalacji współspalających (z wyłączeniem instalacji spalania wielopaliwowego) i instalacji termicznego przekształcania odpadów.\n- Prawo do nowego wsparcia powinno móc być przyznawane jeszcze przed upływem pierwotnego okresu wsparcia, tak aby umożliwić terminową realizację niezbędnych inwestycji wydłużających cykl życia instalacji.\n- Wsparcie dotyczy kosztów modernizacji nie mniejszych niż 25% nakładów na nową referencyjną instalację OZE, w celu wyeliminowania wspierania napraw i usprawnień o mniejszej wartości, które powinny być finansowane z przychodów z działalności instalacji, bądź wsparcia operacyjnego.\n- Podjęcie decyzji inwestycyjnej (rozpoczęcie prac) powinno nastąpić po złożeniu wniosku/deklaracji o udzielenie wsparcia / przystąpienia do systemu. Rozpoczęcie prac w rozumieniu przepisów o pomocy publicznej to rozpoczęcie robót budowalnych związanych z inwestycją, pierwsze prawnie wiążące zobowiązanie do zamówienia urządzeń lub\ninne zobowiązanie, które sprawia, że inwestycja staje się nieodwracalna - zależnie od tego, co nastąpi wcześniej.\n- Zmodernizowane instalacje OZE będą konkurować o wsparcie z instalacjami nowymi (m.in. uczestniczyć w tym samym koszyku aukcyjnym). Pozwoli to na zapewnienie odpowiedniej podaży projektów w wybranych koszykach a tym samym skuteczne rozstrzyganie ogłoszonych aukcji.\n- Zakłada się, że wsparcie udzielone instalacjom zmodernizowanym wyniesie maksymalnie 15 lat. W przypadku instalacji, przy których modernizacji nakłady inwestycyjne wyniosą więcej niż 25% i nie więcej niż 50% kosztów budowy nowej referencyjnej instalacji prawo do wsparcia będzie skrócone do 5-7 lat, ale zostanie wypłacone w pełnej wysokości, odpowiadającej wsparciu dla nowych instalacji. W przypadku modernizacji której nakłady inwestycyjne wyniosą więcej niż 50% kosztów budowy nowej referencyjnej instalacji prawo do wsparcia będzie przysługiwało przez 15 lat, ale poziom wsparcia będzie ustalony z uwzględnieniem udziału nakładów inwestycyjnych.\nV. System wsparcia operacyjnego umożliwiający pokrycie uzasadnionych kosztów operacyjnych dla instalacji OZE po zakończeniu 15-letniego okresu wsparcia\nW celu umożliwienia pokrycia uzasadnionych kosztów operacyjnych dla technologii: elektrowni wodnych, biomasowych, biogazowych, współspalania (z wyłączeniem instalacji spalania wielopaliwowego) i termicznego przekształcania odpadów\nw kogeneracji oraz w przedziałach mocowych uzasadniających dodatkowe różnicowanie poziomu wsparcia w ramach tych technologii, które po zakończeniu 15-letniego okresu wsparcia (w postaci świadectw pochodzenia lub prawa do korzystania\nz systemu FIT/FIP, lub systemu aukcyjnego) są utrzymane w stanie technicznym umożliwiającym ich dalszą eksploatację przez kolejne 10 lat, niezbędne jest ustanowienie nowego, dedykowanego tym instalacjom systemu wsparcia operacyjnego,\nzapewniającego rentowność produkcji energii poprzez pokrycie różnicy pomiędzy kosztami operacyjnymi a przychodami ze sprzedaży energii po cenie rynkowej (premia).\nZałożenia systemu wsparcia operacyjnego, umożliwiającego pokrycie uzasadnionych kosztów operacyjnych dla instalacji OZE po zakończeniu 15-letniego okresu wsparcia:\n wsparcie nie może być łączone dla tego samego okresu z innym wsparciem operacyjnym (np. rynek mocy, wsparcie dla wysokosprawnej kogeneracji);\n wsparcie może być łączone ze wsparciem inwestycyjnym (np. dotacje i pożyczki NFOŚiGW) i nie podlega regule kumulacji (wysokość wsparcia operacyjnego nie jest kalkulowana z uwzględnieniem kosztów inwestycyjnych, dlatego nie zaistnieje sytuacja podwójnego finansowania tych samych kosztów z obu instrumentów);\n- poziom wsparcia określany jest dla wybranych technologii: elektrowni wodnych, biomasowych, biogazowych,\nwspółspalania (z wyłączeniem instalacji spalania wielopaliwowego) i termicznego przekształcania odpadów oraz w przedziałach mocowych uzasadniających dodatkowe różnicowanie poziomu wsparcia w ramach tych technologii.\nVI. Hybrydowe instalacje OZE\nW projekcie zostanie zaproponowana zmiana definicji hybrydowej instalacji odnawialnego źródła energii pozwalają na zdecydowaną poprawę wskaźnika wykorzystania mocy poszczególnych technologii wytwarzania energii elektrycznej wchodzących w skład instalacji hybrydowej. Zagwarantuje to istotne korzyści wynikające z bieżącej eksploatacji sieci dystrybucyjnej i pozwoli na uniknięcie istotnych wydatków na jej rozbudowę, których poniesienie byłoby konieczne w przypadku podłączania poszczególnych instalacji odnawialnych źródeł energii – bez efektu synergii, ze wzrostem wydajności i stabilności pracy wytwarzania energii elektrycznej osiąganej w przypadku hybrydowych instalacji\nodnawialnych źródeł energii.\nOpracowane analizy potwierdzają, iż nie ma możliwości podjęcia alternatywnych w stosunku do projektowanej ustawy środków umożliwiających osiągnięcie zamierzonego celu.\nDziałania regulacyjne które są objęte wnioskiem, poza korzyściami związanymi z rozwojem sektorów objętych regulacją będą wywoływały również określone konsekwencje finansowe, związane m.in. z wpływem systemów modernizacji oraz kontynuacji wsparcia na rachunek końcowy odbiorcy.\nVII. Pozostałe regulacje\nZmiany w przepisach dot. systemów wsparcia OZE\nUmożliwienie wytwórcom OZE w instalacjach o mocy poniżej 500 kW wyboru sprzedaży energii do sprzedawcy zobowiązanego lub do dowolnego podmiotu w ramach systemu aukcyjnego Proponuje się zmianę przepisów ustawy OZE umożliwiającą ww. wytwórcy wybór sprzedaży energii do sprzedawcy zobowiązanego albo do dowolnego podmiotu (w tym drugim przypadku wraz z prawem do rozliczania ujemnego salda). W opinii resortu klimatu propozycja będzie korzystna dla wytwórców, przyczyniając się jednocześnie do profesjonalizacji podmiotów OZE uczestniczących w konkurencyjnym rynku sprzedaży energii.\nDoprecyzowanie sposobu wyznaczania wysokości kary w związku ze sprzedażą energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego poniżej 85% ilości energii określonej w ofercie\nW opinii resortu klimatu zmienna „Cs” występująca we wzorze określonym w art. 170 ust. 6 ustawy OZE powinna być rozumiana jako cena skorygowana wyrażona w zł/MWh, stanowiąca cenę zakupu energii elektrycznej, o której mowa w art. 92 ust. 1 ustawy OZE, lub podstawę wypłaty ujemnego salda obliczonego zgodnie z art. 93 ust. 1 pkt 4 albo ust. 2 pkt 3 tej ustawy.\nWprowadzenie przesłanek do uznania pierwszej sprzedaży energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego lub jej pierwszego wytworzenia w ramach systemów FiT/FiP za dokonane, w przypadkach przekroczenia ustawowych terminów z przyczyn niezawinionych przez wytwórców.\nZgodnie z art. 83 ust. 3c ustawy OZE instalacja OZE dla której nie zostało spełnione zobowiązanie, o którym mowa w art. 79 ust. 3 pkt 8, z uwzględnieniem przedłużenia terminu, o którym mowa w art. 79a ust. 1, może ponownie zostać objęta ofertą\nw aukcji na sprzedaż energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii dopiero po upływie 3 lat, licząc od dnia, w którym zobowiązanie stało się wymagalne.\nW przypadku niezawinionego przez wytwórcę uchybienia terminu na dokonanie pierwszej sprzedaży w systemie aukcyjnym powyższa sankcja może być zbyt surowa. W przypadkach jak powyższe, wytwórcy, którzy ponieśli wysokie koszty inwestycji\ni spełnili wszystkie warunki, do tego aby otrzymywać wsparcie OZE, poza zachowaniem terminu sprzedaży po raz pierwszy, określonym w art. 79 ust. 3 pkt 8 ustawy OZE, bez swojej winy, pozbawieni zostaliby wsparcia OZE na co najmniej 3 lata.\nW związku tym, proponuje się wprowadzenie przepisu, który pozwoli zapobiec takim przypadkom, wskazując przesłanki uzasadniające wyjątkowe traktowanie określonych przypadków uchybienia terminu na dokonanie pierwszej sprzedaży w systemie aukcyjnym.\nSpółdzielnie energetyczne\nCelem projektowanych zmian jest poprawa warunków dla rozwoju energetyki rozproszonej na terenach wiejskich w formie spółdzielni energetycznej. Przygotowane przepisy mają ułatwić tworzenie i funkcjonowanie tej formy lokalnego zrzeszenia, a także zachęcić podmioty do angażowania się w tego rodzaju inicjatywy. \nW projekcie zaproponowano poszerzenie obszaru działalności spółdzielni energetycznych poprzez umożliwienie spółdzielniom wytwarzania i zużywania, poza biogazem, również biogazu rolniczego w instalacjach o rocznej wydajności poniżej 40 mln m3 lub biometanu w instalacjach o rocznej wydajności poniżej 20 mln m3.\nProponowane przepisy redefiniują pojęcie członka spółdzielni energetycznej na potrzeby mechanizmów i instrumentów wspierających wytwarzanie energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii oraz modyfikują sposób określania obszaru działania spółdzielni energetycznej.\nPonadto, zaproponowano zniesienie ograniczenia dotyczącego liczby członków spółdzielni, ustanowienie zasady usuwania oczywistych błędów w wykazie spółdzielni energetycznych z urzędu, bez konieczności składania stosownych wniosków przez spółdzielnię oraz rozwiązania, mające służyć zachęcaniu społeczności lokalnych do tworzenia spółdzielni\nenergetycznych. W odniesieniu do spółdzielni, które do dnia 31 grudnia 2025 r. wystąpią z wnioskiem o zamieszczenie w wykazie spółdzielni energetycznych, łączna moc zainstalowana elektryczna wszystkich instalacji odnawialnego źródła energii\nbędzie musiała umożliwiać pokrycie w ciągu roku nie mniej niż 40% potrzeb własnych spółdzielni energetycznej i jej członków. Jest to rozwiązanie preferencyjne w stosunku do aktualnie obowiązującego progu 70% pokrycia potrzeb własnych\nspółdzielni energetycznej i jej członków, o którym mowa w art. 38e ust. 1 pkt 3 lit. a tiret 1. ustawy o oze.\nProsument lokatorski\nW zakresie prosumenta lokatorskiego, wprowadzenie fakultatywnej opcji zmiany wynagrodzenia za energię dla prosumenta energii odnawialnej produkującego energię na potrzeby części wspólnej budynku wielolokalowego (tzw. prosument lokatorski) jest drobną i prostą zmianą w przepisach dotyczących prosumenta energii odnawialnej (prosumenta\nindywidualnego), która dedykowana będzie jedynie prosumentom energii odnawialnej wytwarzającym energię na potrzeby części wspólnej budynku wielolokalowego (np. wspólnotom mieszkaniowym, spółdzielniom mieszkaniowym). Polega ona\nna możliwości zmiany formy wynagrodzenia za energię. Jeżeli prosumentem energii odnawialnej będzie prosument indywidualny, który wytwarza energię na potrzeby części wspólnej budynku wielolokalowego, będzie miał on opcję zmiany formy wynagrodzenia z obniżenia rachunku za energię elektryczną za pomocą konta prosumenckiego na wypłatę wartości energii na wskazany przez siebie rachunek bankowy. W przypadku prosumenta lokatorskiego możliwe będzie jedynie wytwarzanie energii elektrycznej w mikroinstalacji, a więc instalacji o mocy nie większej niż 50 kW.\nZmiany w zakresie morskiej energetyki wiatrowej\nZwiększenie wolumenu mocy zakontraktowanej w aukcjach 2025 – 2031 w morskich farmach wiatrowych \nZgodnie z założeniami maksymalna łączna moc zainstalowana elektryczna morskich farm wiatrowych, w odniesieniu do których może zostać przyznane prawo do pokrycia ujemnego salda w drodze aukcji w kolejnych latach kalendarzowych, wynosi w:\n1) 2025 r. – 4 GW;\n2) 2027 r. - 4 GW;\n3) 2029 r. - 2 GW;\n4) 2031 r. - 2 GW.\nWreszcie, mając na uwadze konieczność:\n1) wprowadzenia nowych instrumentów nadzoru rynkowego w postaci rejestru wytwórców biogazu i rejestru klastrów energii,\n2) modyfikacji istniejących instrumentów nadzoru rynkowego, polegającej na poszerzeniu zakresu podmiotowego rejestru wytwórców biogazu rolniczego o wytwórców biometanu z biogazu rolniczego i zakresu przedmiotowego rejestru gwarancji pochodzenia o dane w zakresie gwarancji pochodzenia biometanu, a także konieczność stworzenia\nsystemu wsparcia dla biometanu,\n3) transpozycji przepisów dyrektywy REDII,\n4) wprowadzenia rozwiązań dla instalacji modernizowanych oraz wsparcie operacyjne dla istniejących instalacji,\n5) wprowadzenia nowych rozwiązań dla hybrydowych instalacji OZE\n6) zwiększenia ambicji w obszarze morskiej energetyki wiatrowej,\n– niezbędne jest podjęcie prac nad zmianami ustawowymi oraz w stosownych obszarach uwzględnienie w projekcie wpływu ww. planowanych działań na sektor finansów publicznych.\nProjekt OSR załączony do niniejszego zgłoszenia do Wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zawiera materiały analityczne opisujące ww. wpływ w sposób szczegółowy.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MKiŚ","value":"MKiŚ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Ireneusz Zyska Sekretarz Stanu\nAnna Łukaszewska-Trzeciakowska Podsekretarz Stanu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MKiŚ","value":"MKiŚ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"II kwartał 2023 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 25 kwietnia 2023 r. z autopoprawką","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Zrealizowany","value":"Zrealizowany"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UC99
Rodzaj dokumentu:
Typ dokumentu:
C – projekty implementujące UE
Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie:
Obecne regulacje zawarte w ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. 2020 poz. 261, z późn. zm.) (dalej: „ustawa OZE”) nie zapewniają skutecznego rozwoju odnawialnych źródeł energii (dalej: „OZE”),
w obszarach objętych projektowanymi przepisami.
Projekt w szczególności ma za cel transpozycję dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz. Urz. UE nr L 328, z 21.12.2018 r.), zwanej dalej „RED II”, „dyrektywą RED II” lub dyrektywą 2018/2001.
Regulacje, które będą zawarte w nowelizacji dotyczą następujących obszarów:
I. Biometan
II. Klastry energii
III. Transpozycja RED II w następujących obszarach:
1. Ciepłownictwo i chłodnictwo (art. 23-24 RED II)
2. Gwarancje pochodzenia (art. 19 RED II)
3. Krajowy Punkt Kontaktowy OZE (art. 16 RED II)
4. Procedury administracyjne (art. 15-16 RED II)
5. Pozostałe przepisy REDII wymagające wdrożenia
IV. Modernizacja instalacji odnawialnych źródeł energii (zwanych dalej „OZE”)
V. Wsparcie kontynuacyjne dla instalacji OZE, którym upływa 15-letni system wsparcia
VI. Hybrydowe instalacje OZE
VII. Pozostałe regulacje
Projekt, w zakresie rozwiązań dot. biometanu oraz klastrów energii, stanowi kamień milowy wskazany w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) w ramach reformy B2.2. „Poprawa warunków dla rozwoju odnawialnych źródeł energii” w zakresie kamienia milowego – B22G „Wejście w życie nowelizacji ram prawnych dla wspólnot
odnawialnych źródeł energii i biometanu: nowelizacja ustawy o OZE, nowelizacja przepisów dotyczących rynku energii i wejście w życie rozporządzenia do ustawy o OZE”.
I. Biometan
Osiągnięcie celów klimatycznych, do czego w ramach członkostwa w UE zobowiązana jest Polska, w warunkach krajowych wymaga podejmowania zdecydowanych działań, w tym m.in. wykorzystania krajowego potencjału biometanu, którego rozwój może w istotny sposób pomóc w osiągnięciu ww. celów klimatycznych.
Celem podejmowanych działań jest przyjęcie regulacji wspierających rozwój wytwarzania biometanu. Projektowane regulacje będą w sposób efektywny zachęcać inwestorów do podejmowania decyzji w zakresie budowy instalacji do wytwarzania i oczyszczania biogazu lub biogazu rolniczego, wytwarzania biometanu oraz rozbudowy lub przebudowy
istniejących sieci gazowych pod kątem umożliwienia zatłaczania biometanu. Jak wskazano wyżej, stworzenie optymalnych regulacji prawnych, które pozwolą na stabilny rozwój tego sektora energetyki odnawialnej jest niezmiernie istotne dla realizacji zobowiązań międzynarodowych w zakresie energetyki odnawialnej w horyzoncie długoterminowym.
Istniejące regulacje prawne w zakresie wsparcia OZE nie odpowiadają faktycznym potrzebom w dziedzinie funkcjonowania instalacji wytwarzania biometanu, przez co, w praktyce nie stymulują one rozwoju tego rodzaju inicjatyw.
W efekcie, pomimo że zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, od kilku lat możliwe jest wprowadzanie oczyszczonego biogazu rolniczego do sieci gazowych dystrybucyjnych, do dnia dzisiejszego żadna tego rodzaju instalacja nie rozpoczęła działalności w kraju. Przeprowadzone analizy wskazują na szereg barier o charakterze prawnym oraz technicznym, które są przyczyną takiego stanu, i które projektowana ustawa stara się likwidować.
Brak szczegółowych rozwiązań w zakresie rozwoju sektora biometanu uniemożliwia obecnie wykorzystanie potencjału wytwarzania biogazu/biometanu w oparciu o krajowe surowce. Jednocześnie, szacunki wskazują na relatywnie duży potencjał energetyczny samego sektora rolno-spożywczego w zakresie produkcji biogazu rolniczego, który szacuje się na ponad 7,8 mld m3 rocznie („Krajowy plan na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030”). Z kolei według szacunku spółki PGNiG S.A., krajowy potencjał wytwarzania biometanu wynosi ok. 7 mld m3 ogółem.
Niewykorzystane pozostają również możliwości w zakresie efektywnego zmniejszania emisji CO2 w sektorach gospodarki, takich jak: transport, ciepłownictwo czy elektroenergetyka, do których biometan może być adresowany jako odnawialny
zamiennik paliw aktualnie wykorzystywanych.
Należy również mieć na uwadze, że postępujący w kraju wzrost konsumpcji gazu ziemnego, który odbywa się za sprawą m.in. nasilającego się wykorzystania tego surowca na potrzeby działania systemu elektroenergetycznego oraz wzrastającego popytu ze strony sektora transportu, wymagać będzie zwiększenia dostępności gazu ziemnego w sieciach
gazowych. W tym kontekście należy wziąć pod uwagę, że zgodnie z założeniami projektu Polityki energetycznej państwa do 2040 r., krajowe zużycie paliw gazowych będzie systematycznie wzrastać, przekraczając 18 mld m3, a jednocześnie
w zaledwie 22% będzie pokrywane z wydobycia krajowego gazu ziemnego szacowanego na poziomie ok. 4 mld m3. Biorąc pod uwagę powyższe, istotnym elementem dla przyszłości oraz bezpieczeństwa energetycznego państwa jest optymalne
wykorzystanie lokalnego potencjału wytwarzania biometanu. Biometan wytwarzany z surowców pozyskiwanych w najbliższej okolicy i wprowadzany do sieci gazowej może być w niedalekiej przyszłości istotnym elementem dywersyfikacji dostaw paliw gazowych na krajowy rynek zmniejszając krajowe uzależnienie od importu nośników energii.
Rozwój sektora produkcji biometanu oznacza również potrzebę wybudowania licznych i rozproszonych terytorialnie zakładów, które przy odpowiednim zaprojektowaniu instrumentów wsparcia, będą jednym z istotnych elementów odbudowy polskiej gospodarki po okresie spowolnienia wywołanym pandemią COVID-19.
II. Klastry energii
Ponadto, w projekcie ustawy zaproponowano regulacje dotyczące rozwoju energetyki rozproszonej, mające na celu wsparcie tworzenia i rozwoju klastrów energii. Zmiany proponowane w projekcie ustawy wychodzą naprzeciw oczekiwaniom lokalnych społeczności, w tym indywidualnych oraz instytucjonalnych odbiorców oraz wytwórców paliw i energii, przedsiębiorców, w szczególności Małych i Średnich (MŚP), jednostek samorządu terytorialnego, a także wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych - mając na celu umożliwienie szerszego niż dotychczas rozwoju klastrów energii w Polsce.
W ramach przeprowadzonych analiz zdiagnozowane zostały następujące bariery, które ograniczają możliwość oczekiwanego, dynamicznego rozwoju klastrów energii:
1) wątpliwości interpretacyjne związane z definicją klastra energii;
2) nieprecyzyjne przepisy określające zakres podmiotowy i przedmiotowy działania klastra energii;
3) brak regulacji w zakresie rejestracji klastrów energii, wskazujący na potrzebę stworzenia rejestru;
4) ograniczenia w zakresie określenia szczegółowych zasad współpracy członków klastra energii z operatorami systemów dystrybucyjnych;
5) brak mechanizmów zachęt (premiowania) dla podmiotów tworzących klaster energii oraz warunków skorzystania z takich preferencyjnych rozwiązań.
III.1. Zwiększenie roli OZE w ciepłownictwie i chłodnictwie
Założenia związane z implementacją RED II
W prawie krajowym brak jest rozwiązań w pełni umożliwiających prawidłową i skuteczną transpozycję dyrektywy 2018/2001 w odniesieniu do regulacji dotyczących ciepłownictwa systemowego w następującym zakresie:
1) funkcjonowania mechanizmów pozwalających na realizację wyznaczonego w art. 23 ust. 1 dyrektywy 2018/2001 celu w postaci zwiększenia udziału energii odnawialnej w sektorze ogrzewania i chłodzenia;
2) możliwości odłączenia się odbiorcy końcowego od systemu ciepłowniczego (art. 24 ust. 2, ust. 3 oraz ust. 7 dyrektywy 2018/2001);
3) obowiązku przyłączenia instalacji odnawialnego źródła energii oraz obowiązku zakupu ciepła z OZE (art. 24 ust. 4 lit. b), ust. 5 i ust. 6 dyrektywy 2018/2001);
4) obowiązku informowania odbiorców końcowych o efektywności energetycznej systemu ciepłowniczego oraz udziale energii odnawialnej w danym systemie ciepłowniczym (art. 24 ust. dyrektywy 2018/2001);
5) obowiązku określenia potencjału systemów ciepłowniczych pod względem zapewnienia usługi bilansującej i innych usług systemowych (art. 24 ust. 8 dyrektywy 2018/2001);
6) możliwości publikowania wykazu środków/podmiotów zobowiązanych realizujących cel, o którym mowa w art. 23 ust. 1 dyrektywy 2018/2001 (art. 23 ust. 3 i 6, załącznik VII dyrektywy 2018/2001);
7) obowiązku wprowadzenia systemu gwarancji pochodzenia ciepła z OZE (art. 19 dyrektywy 2018/2001);
8) definicji ciepła odpadowego (art. 2 dyrektywy 2018/2001).
Brak wprowadzenia przepisów regulujących ww. kwestie skutkować będzie brakiem implementacji dyrektywy 2018/2001 w tym zakresie.
Dotychczasowe regulacje krajowe dotyczące sektora ogrzewania są dalece niewystarczające w kontekście wymogów wprowadzanych przez wyżej wskazane przepisy dyrektywy 2018/2001. Potrzeba doprecyzowania zasad funkcjonowania
ciepłownictwa systemowego wynika także z istniejących luk prawnych skutkujących nieefektywnym energetycznie i ekonomicznie wykorzystaniem potencjału tego sektora krajowej energetyki. Mechanizmy rynkowe w niewystarczającym
stopniu stymulują budowę instalacji wytwarzających ciepło z odnawialnych źródeł energii, co w ostatecznym rozrachunku przyczynia się do zwiększenia kosztów transformacji energetycznej krajowej gospodarki oraz grozi niewykonaniem przez
Polskę celów w zakresie udziału energii z OZE określonych w dyrektywie 2018/2001.
Art. 23 dyrektywy określa, iż każde państwo członkowskie dąży do zwiększenia udziału energii odnawialnej w sektorze ogrzewania i chłodzenia orientacyjnie o 1,3 punktu procentowego jako roczna średnia wyliczona dla okresów 2021–2025
i 2026–2030, zaczynając od udziału energii odnawialnej w sektorze ogrzewania i chłodzenia osiągniętego w 2020 r.
W przypadku państw członkowskich, w których nie wykorzystuje się ciepła odpadowego i chłodu odpadowego, zwiększenie udziału ograniczone jest do 1,1 punktu procentowego.
III.2 Rozszerzenie stosowania gwarancji pochodzenia
Gwarancja pochodzenia jest dokumentem poświadczającym odbiorcy końcowemu wartości środowiskowe wynikające z unikniętej emisji gazów cieplarnianych oraz że określona w tym dokumencie ilość energii elektrycznej wprowadzonej do
sieci dystrybucyjnej lub sieci przesyłowej została wytworzona z OZE w instalacjach odnawialnego źródła energii.
Wdrożenie RED II wymaga dostosowania przepisów i mechanizmu funkcjonującego już na rynku polskim, które z punktu widzenia funkcjonowania tego systemu mają charakter ewolucyjny. Gwarancje pochodzenia pozostają jednym z kluczowych elementów korporacyjnych umów na sprzedaż energii, stanowiących metodę finansowania rozwoju OZE, bez konieczności zaangażowania środków publicznych i tym samym, z zachowaniem odpowiednich proporcji, rodzaj alternatywy dla obowiązujących systemów wsparcia. Wykorzystanie gwarancji pochodzenia w tym zakresie stanowi warunek potwierdzenia wystąpienia efektu ekologicznego wynikającego z wykorzystania energii objętej taką umową.
III.3. Krajowy Punkt Kontaktowy OZE (KPK OZE)
Regulacje zawarte w ustawie OZE, w jej dotychczasowym brzmieniu nie zapewniają możliwości pełnego wsparcia informacyjnego, którym powinien zostać objęty przyszły wytwórca odnawialnych źródeł energii.
Zainteresowany wytwórca OZE bierze udział w licznych postępowaniach, które są prowadzone przez różne organy administracyjne. Niemniej jednak, wnioskodawca nie ma możliwości uzyskania w jednym miejscu informacji, które dotyczą całości przeprowadzanego procesu. Art. 16 RED II stanowi, iż państwa członkowskie powołują lub wyznaczają co najmniej jeden punkt kontaktowy, wobec czego konieczne jest ustanowienie ram prawnych dla niezbędnych do utworzenia KPK OZE.
III.4. Uproszczenie procedur administracyjnych
W zakresie procedur administracyjnych w procesie inwestycyjnym w OZE, Dyrektywa RED II stawia wymogi, do których spełnienia zobowiązane są państwa członkowskie Unii Europejskiej.
Otoczenie regulacyjne wymiernie wpływa na warunki realizacji inwestycji w odnawialne źródła energii. Jednym z najistotniejszych elementów sprawnego procesu inwestycyjnego, obok jasności i przewidywalności rozstrzygnięć administracyjnych, jest długość trwania procedur administracyjnych, która może w skrajnych przypadkach skutkować
nawet wycofaniem decyzji o podjęciu decyzji o realizacji projektu.
W warunkach polskich identyfikuje się kilka rodzajów procedur administracyjnych, które w największym stopniu wpływają na czas realizacji projektów inwestycyjnych, a przez to także oddziałują na rozwój OZE. W szczególności, należy wskazać tu na:
- wymogi środowiskowe,
- wymogi zagospodarowania przestrzennego,
- czas uzyskiwania warunków przyłączenia,
- czas uzyskiwania koncesji,
- czas wydania decyzji o warunkach zabudowy.
W związku z powyższym w ramach projektu dokonany zostanie przegląd obowiązujących procedur i zostaną wprowadzone systemowo dopuszczalne rozwiązania.
III.5. Odwołanie do krajowego planu na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030
Zgodnie z art. 3 RED II państwa członkowskie zapewniają do 2030 roku co najmniej 32% udział energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii UE. Cel dotyczący energii ze źródeł odnawialnych obowiązujący na całym obszarze UE jest niezbędny do prowadzenia dalszych inwestycji w tym sektorze. Jednak nie zostanie on narzucony w
formie celów krajowych za pośrednictwem przepisów UE. Pozostawiono państwom członkowskim swobodę w zakresie przekształcenia systemu energetycznego w sposób najlepiej dostosowany do krajowych preferencji i okoliczności.
Osiągnięcie powyższego celu jest realizowane poprzez nowy system zarządzania oparty na Krajowym planie na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030, dostępny na stronie: https://www.gov.pl/web/klimat/krajowy-plan-na-rzecz-energii-iklimatu.
Należy podkreślić, że w perspektywie do roku 2020 r., realizacja celu odbywała się na podstawie Krajowego Planu Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych.
IV. System wsparcia umożliwiający modernizację instalacji OZE
Obecnie obowiązują rozwiązania dedykowane modernizacji instalacji OZE w postaci definicji „modernizacji”, rozumianej jako wykonanie robót polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego lub zmianie parametrów użytkowych lub technicznych instalacji OZE. Natomiast w przypadku gdy modernizacja obejmie instalację OZE, która nie otrzymuje już
żadnego wsparcia (w postaci świadectw pochodzenia, w systemie aukcyjnym albo taryfy gwarantowanej), możliwe jest wystawienie takiej instalacji do aukcji po spełnieniu określonych warunków.
Co ważne, opisywane mechanizmy zostały wyłączone z notyfikacji programu pomocowego w postaci aukcyjnego systemu wsparcia dla wytwórców energii z odnawialnych źródeł, zatwierdzonego decyzją Komisji Europejskiej z dnia 13 grudnia
2017 r. SA.43697 (2015/N) – Polska - aukcyjny system wsparcia dla odnawialnych źródeł energii i odbiorców energochłonnych i dotychczas nie uzyskały odrębnej decyzji notyfikacyjnej.
Dlatego ważne jest, aby zaproponować nowy system dla instalacji modernizowanych – uzupełniający obowiązujące i notyfikowane systemy wsparcia. Odpowiednie przepisy sprawią, że art. 4 RED II będzie całkowicie wdrożony.
Zakłada się, że wsparcie udzielone instalacjom zmodernizowanym wyniesie maksymalnie 15 lat. Projektowane regulacje
będą również wskazywać na sposób wyliczania korekty wsparcia.
V. Systemy wsparcia operacyjnego, umożliwiającego pokrycie uzasadnionych kosztów operacyjnych dla instalacji OZE po zakończeniu 15 letniego okresu wsparcia
Równolegle do systemu modernizacji instalacji OZE istnieje potrzeba wdrożenia systemu wsparcia ograniczającego nakłady na przeprowadzenie niezbędnych inwestycji do poziomu umożliwiającego zachowanie bieżącej działalności instalacji OZE.
System ten umożliwiałby pokrycie uzasadnionych kosztów operacyjnych dla instalacji OZE po zakończeniu dotychczasowego 15-letniego okresu wsparcia. Bez uzyskania projektowanej pomocy wytwórcy energii w ww. instalacjach nie byliby w stanie utrzymać zdolności produkcyjnych instalacji OZE po zakończeniu pierwotnego okresu
wsparcia.
Wsparcie powinno dotyczyć uzasadnionych kosztów operacyjnych zapewniających rentowność produkcji energii poprzez pokrycie różnicy pomiędzy kosztami operacyjnymi a przychodami ze sprzedaży energii po cenie rynkowej.
VI. Hybrydowe instalacje OZE
W związku z coraz ambitniejszymi celami Polski w zakresie udziału OZE w końcowym zużyciu energii brutto, a także rozwojem technologii magazynowania energii pozwalających na rozciągnięcie możliwości dysponowania mocą instalacji także poza czas bezpośredniego wytwarzania energii w tej instalacji, np. w warunkach bezwietrznych lub po zmroku, istnieje konieczność dostosowania regulacji dotyczących hybrydowych instalacji OZE.
VII. Pozostałe regulacje
Zmiany w przepisach dot. systemów wsparcia OZE
Umożliwienie wytwórcom OZE w instalacjach o mocy poniżej 500 kW wyboru sprzedaży energii do sprzedawcy zobowiązanego lub do dowolnego podmiotu w ramach systemu aukcyjnego.
Obecne przepisy ustawy OZE zakładają, że wytwórcy posiadający instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej mniejszej niż 500 kW w ramach systemu aukcyjnego mogą sprzedawać energię elektryczną wyłącznie do sprzedawcy zobowiązanego i obejmuje to całą wytworzoną w danym miesiącu ilość energii elektrycznej aż do wyczerpania ilości energii elektrycznej wynikającej z oferty aukcyjnej w ramach okresu trzyletniego. Takie rozwiązanie nie pozwala na wybór rozwiązania bardziej elastycznego i swobodnego decydowania przez wytwórcę jak zrealizować
ofertę aukcyjną.
Doprecyzowanie sposobu wyznaczania wysokości kary w związku ze sprzedażą energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego poniżej 85% ilości energii określonej w ofercie.
Do Ministerstwa Klimatu i Środowiska zgłaszane są wątpliwości interpretacyjne w przypadku przepisów ustawy OZE dotyczących wyznaczania wysokości kary w związku ze sprzedażą energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego
poniżej 85% ilości energii określonej w ofercie w danym okresie rozliczeniowym.
Wprowadzenie przesłanek do uznania pierwszej sprzedaży energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego lub jej pierwszego wytworzenia w ramach systemów FiT/FiP za dokonane w przypadkach przekroczenia ustawowych terminów
z przyczyn niezawinionych przez wytwórców.
Z uwagi na zidentyfikowane problemy w zakresie spełniania warunków do otrzymania wsparcia w ramach aukcyjnego systemu wsparcia oraz systemów FIT/FIP, polegające na braku możliwości wykonania przez wytwórców zobowiązań
ustawowych z powodów przez nich niezawinionych, proponuje się wprowadzenie przepisu (art. 83 ust. 5), który pozwoli zapobiec takim przypadkom, wskazując przesłanki uzasadniające wyjątkowe traktowanie określonych przypadków uchybienia terminu na dokonanie pierwszej sprzedaży w systemie aukcyjnym lub terminu na rozpoczęcie wytwarzania energii elektrycznej w ramach systemów FiT/FiP.
Krajowy plan na rzecz energii i klimatu
Zmiany w ustawie – Prawo energetyczne mają na celu uregulowanie kwestii związanych z wypełnianiem obowiązków wynikających z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, w zakresie opracowania integrowanego krajowego
planu na rzecz energii i klimatu. Dokument przedstawia m.in. krajową kontrybucję do realizacji celów klimatycznoenergetycznych oraz zawiera założenia i cele oraz polityki i działania na rzecz realizacji 5 wymiarów unii energetycznej:
1 - bezpieczeństwa energetycznego; 2 - obniżenia emisyjności; 3 - efektywności energetycznej; 4 - wewnętrznego rynku
energii; 5 - badań naukowych, innowacji i konkurencyjności. Nowe przepisy regulują kwestie podmiotu odpowiedzialnego za opracowanie i aktualizację zintegrowanego krajowego planu, jego projektu oraz sprawozdawczość.
Spółdzielnie energetyczne
Od chwili wprowadzenia do polskiego systemu prawnego spółdzielni energetycznych, na podstawie ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 925), w wykazie spółdzielni energetycznych zamieszczono 5 takich podmiotów, co w porównaniu z danymi z innych państw członkowskich pozwala na przyjęcie tezy, że instytucja ta, jak dotąd, nie rozwija się w satysfakcjonującym tempie.
Prosument lokatorski
Zainteresowanie OZE w budynkach wielolokalowych, np. na osiedlach bloków, jest wciąż relatywnie niewielkie. Instalacje wykorzystujące odnawialne źródła energii mogą rozwiązać wiele problemów takich budynków, jako, że położone są w gęsto zaludnionych okolicach miejskich, gdzie znajduje się wielu odbiorców energii (części wspólne, sklepy i
supermarkety w dolnych partiach budynku, które zużywają bardzo dużo energii na chłodzenie produktów, okoliczne lokale usługowe, a często też zakłady rzemieślnicze i biura firm). Tendencja ta jest wspierana przez coraz powszechniejsze wykorzystanie klimatyzacji, co znacznie zwiększa rachunki za energię w połączeniu z jej wysokimi cenami.
Zmiany w zakresie morskiej energetyki wiatrowej
W obliczu konieczności przyspieszenia procesu uniezależniania się od paliw kopalnych, w dużej mierze importowanych z kierunku rosyjskiego, zaproponowano zmiany w ustawie z dnia 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych. Proponowane przepisy mają na celu zwiększenie wolumenu mocy i
terminów aukcji dla morskiej energetyki wiatrowej.
Istota rozwiązań ujętych w projekcie:
I. Biometan
Proponowanym rozwiązaniem problemów, które zostały zidentyfikowane i opisane w pkt 1 OSR dotyczącym rozwoju rynku biometanu oraz proponowanym narzędziem interwencji jest nowelizacja obowiązujących aktów prawnych dot. OZE
oraz ustawy – Prawo energetyczne.
Szczegółowy zakres zmian ujętych w projekcie ustawy stymulujących rozwój sektora biometanu obejmuje:
- wprowadzenie definicji biometanu oraz definicji mocy zainstalowanej biometanu a także doprecyzowanie pojęcia biogazu rolniczego; w związku z wprowadzeniem definicji biometanu – wprowadzono również zmiany w ustawie – Prawo energetyczne w zakresie pojęcia: paliwo gazowe;
- określenie zasad prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania biogazu lub biometanu z biogazu – poprzez utworzenie „rejestru wytwórców biogazu” prowadzonego przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,
zwanego dalej „Prezesem URE”;
- rozszerzenie uprawnień Prezesa URE w zakresie prowadzenia kontroli informacji oraz oświadczeń składanych przez wytwórcę biometanu;
- rozszerzenie zakresu rozdziału 3 ustawy OZE (zasady i warunki wykonywania działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z biogazu rolniczego lub biopłynów oraz wytwarzania biogazu rolniczego lub biopłynów) o zasady i warunki wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania biometanu z biogazu rolniczego – art. 24 ustawy OZE i kolejne, w szczególności poszerzenie zakresu podmiotowego rejestru wytwórców biogazu rolniczego o wytwórców biometanu z biogazu rolniczego;
- wprowadzenie mechanizmu systemu dopłat do ceny rynkowej biometanu (feed-in-premium) dla wytwórcy, który wprowadził biometan do sieci gazowej;
- poszerzenie obszaru działalności spółdzielni energetycznych o możliwość wytwarzania biometanu;
- uchylenie przepisów dotyczących wniosku o wydanie urzędowego potwierdzenia efektu zachęty (art. 47a ustawy OZE)
oraz przepisów mówiących o świadectwie pochodzenia biogazu rolniczego (art. 48 ustawy OZE i kolejne);
- wprowadzenie gwarancji pochodzenia dla biometanu i poszerzenie zakresu przedmiotowego rejestru gwarancji
pochodzenia o dane dotyczące gwarancji pochodzenia biometanu;
- usprawnienia w zakresie postępowań związanych z pozyskaniem decyzji w sprawie przyłączania instalacji wytwarzających biometan do sieci gazowej.
II. Klastry energii
W zakresie dotyczącym zapewnienia dynamicznego rozwoju klastrów energii projekt ustawy zawiera kompleksowy pakiet rozwiązań, który swoim zakresem obejmuje:
1) ustanowienie czytelnych zasad zawierania porozumienia o utworzeniu klastra energii oraz doprecyzowanie definicji klastra energii;
2) doprecyzowanie przepisów określających zakres podmiotowy, przedmiotowy oraz obszar działania klastra energii;
3) stworzenie rejestru klastrów energii oraz określenie zasad jego funkcjonowania;
4) zapewnienie warunków rozwoju klastrów energii poprzez wprowadzenie mechanizmu premiowania zużywania na
własne potrzeby (tzw. autokonsumpcja) energii wytworzonej przez członków klastra energii;
5) ułatwienie współpracy poszczególnych członków klastra energii z operatorami systemów dystrybucyjnych poprzez określenie szczegółowych zasad tej współpracy;
6) określenie wymagań, których spełnienie przez klaster energii umożliwiać będzie skorzystanie ze zwolnienia z opłat określonych w ustawie oraz z preferencyjnego sposobu rozliczeń (wymagania dotyczące stopnia pokrycia w ciągu roku łącznych potrzeb własnych członków klastra energii w zakresie energii elektrycznej, łącznej mocy zainstalowanej
elektrycznej, łącznej mocy magazynów energii na określonym w ustawie poziomie, a także wymóg, aby w okresie od 1 lipca 2024 roku do 31 grudnia 2026 roku co najmniej 30%, a w okresie od 1 stycznia 2027 r. do 31 grudnia 2029 roku co najmniej 50%, energii wytwarzanej w klastrze energii pochodziło z OZE).
III. 1 Zwiększenie roli OZE w ciepłownictwie i chłodnictwie
W ustawie o odnawialnych źródłach energii doprecyzuje się przepisy, dotyczące pierwszeństwa zakupu ciepła ze źródeł odnawialnych, instalacji termicznego przekształcania odpadów i ciepła odpadowego oraz wprowadza się zasady wydawania
i rozliczania gwarancji pochodzenia ciepła i chłodu z OZE w celu wypromowania i zainteresowania ekologicznymi dostawami ciepła.
W ustawie Prawo energetyczne zaproponowano zaostrzone warunki obowiązku przyłączania do sieci ciepłowniczej oraz warunki odłączania się odbiorców ciepła od sieci ciepłowniczej w systemie, który nie spełnia kryteriów efektywnego
energetycznie systemu ciepłowniczego – co jest wymogiem Dyrektywy RED II.
W zakresie informowania odbiorców końcowych o efektywności energetycznej systemu ciepłowniczego oraz udziale energii odnawialnej w danym systemie ciepłowniczym potrzebne jest nałożenie na przedsiębiorstwa energetyczne prowadzące
działalność dystrybucji ciepła, obowiązków polegających na publikowaniu na stronie internetowej odpowiednich danych.
W odniesieniu do krajowego celu w zakresie udziału energii z odnawialnych źródeł energii w ciepłownictwie i chłodnictwie oraz orientacyjnej trajektorii udziału energii z odnawialnych źródeł energii w ciepłownictwie i chłodnictwie należy zauważyć, że te wielkości określone zostały w zintegrowanym krajowym planie w dziedzinie energii i klimatu, wydawanym zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu. Na ministra właściwego do spraw klimatu przewiduje się nałożenie
obowiązku monitorowania realizacji powyższego celu.
W zakresie obowiązku publikowania wykazu środków i podmiotów zobowiązanych realizujących cel, o którym mowa w art. 23 ust. 1 dyrektywy 2018/2001, proponuje się, aby obowiązek taki spoczywał na ministrze właściwym do spraw klimatu,
który dane te będzie publikować na swoich stronach Biuletynu Informacji Publicznej.
W ustawie – Prawo energetyczne, w zakresie budowy, modernizacji i przyłączania źródeł ciepła będących instalacjami OZE oraz źródeł ciepła odpadowego, będzie zapewniony minimalny zwrot z kapitału zaangażowanego w tę działalność.
W ustawie – Prawo energetyczne zostanie uwzględniona możliwość odejścia przez przedsiębiorstwa wytwarzające ciepło w kogeneracji od sposobu kształtowania taryf w sposób uproszczony, jednak z konsekwencją braku możliwości zmiany
przyjętego kosztowego kształtowania taryfy dla ciepła.
III.2 Gwarancje pochodzenia
Implementacja dyrektywy REDII wymaga nowelizacji przepisów w szczególności w poniższych obszarach:
1. Przystąpienie Prezesa URE, jako organu wydającego gwarancje pochodzenia w Polsce, do stowarzyszenia AIB, zrzeszającego podmioty wydające gwarancje pochodzenia, a w konsekwencji synchronizacja polskiego rejestru z HUB-em prowadzonym przez AIB oraz standardem European Energy Certificate System (EECS).
2. Należyte uwzględnienie wartości rynkowej gwarancji pochodzenia wobec producenta, który otrzymuje wsparcie finansowe z systemu wsparcia.
3. Uwzględnienie w krajowym porządku prawnym wymogów normy CEN - EN 16325 po jej aktualizacji i zatwierdzeniu.
4. Rozszerzenie rejestru gwarancji pochodzenia prowadzonego przez Towarową Giełdę Energii („TGE”) o nowe nośniki energii: gaz z odnawialnych źródeł (biometan), w tym wodór, ciepło oraz chłód.
5. Dostosowanie funkcjonalności rejestru gwarancji pochodzenia prowadzonego przez TGE do nowych przepisów.
III.3. Krajowy Punkt Kontaktowy OZE
Szczegółowe założenia planowanej ustawy w zakresie KPK OZE
- KPK OZE, jako punkt elektroniczny.
- KPK OZE stanowi platformę informacyjną dla wnioskodawców. Punkt ten powinien być postrzegany jako pierwszy
punkt kontaktowy, w którym wnioskodawca może znaleźć informacje na temat tego, jakie pozwolenia są wymagane dla jego projektu i w jaki sposób te procedury są przeprowadzane, czyli:
- podstawowe informacje, które powinien wiedzieć wnioskodawca oraz warunki, które musi spełnić wnioskodawca przed przystąpieniem do danego postępowania,
- sposób załatwienia sprawy (listownie lub elektronicznie)
- termin załatwienia sprawy,
- organ właściwy do realizacji sprawy,
- opis czynności jakie musi wykonać wnioskodawca,
- przedstawienie czynności wykonywanych przez organ wydający rozstrzygnięcie,
- koszt postępowania,
- czas trwania postępowania,
- możliwości odwołania się od rozstrzygnięcia.
III.4. Uproszczenie procedur administracyjnych
Aby spełnić obowiązki określone w REDII konieczne jest podjęcie działań umożliwiających przyspieszenie inwestycji w odnawialne źródła energii. Niniejszy projekt ustawy będzie regulować zmiany proceduralne związane z indywidualnym postępowaniem administracyjnym. W celu przyspieszenia inwestycji w OZE należy jednak usprawnić także procedurę przyjmowania gminnych dokumentów planistycznych tj. studium oraz MPZP, które pomimo tego, że są rodzajem procesu politycznego, będącego emanacją samorządności społeczności lokalnej, to jednak w wielu przypadkach stanowi najdłuższy
z etapów – bezpośrednio wpływających na długość trwania procesu inwestycyjnego. W tym miejscu należy zaznaczyć, że w ramach administracji rządowej prowadzone są prace nad ograniczeniem długości i istniejącej dotychczas sekwencyjności
przyjmowania studium oraz MPZP. Wyniki tych prac będą mieć także pozytywny wpływ na realizację projektów OZE.
Modyfikacja planistycznej, a więc społeczno-politycznej fazy procedury administracyjnej – zmiany studium lub MPZP – jest tym istotniejsza, że wypis i wyrys z MPZP potwierdzający możliwość lokalizacji instalacji OZE w danej lokalizacji jest obecnie elementem niezbędnym dla uzyskania warunków przyłączenia i podpisania umowy o przyłączenie.
Niezależnie od powyższego, wskazane jest dążenie do tego, aby na wybranych rodzajach obszarów inwestycje w odnawialne źródła energii mogły być realizowane z ograniczonym wpływem procedur planistycznych.
Projekt ustawy będzie zawierać uproszczenia między innymi w obszarach: procesy wynikające z prawa budowlanego czy usprawnienie procesu inwestycyjnego poprzez rozwinięcie regulacji z zakresu umów sprzedaży energii elektrycznej z
odnawialnego źródła energii. Zgodnie z przepisami prawa budowlanego, roboty budowlane polegające na instalowaniu urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW wymagają decyzji o pozwoleniu
na budowę. Projekt ustawy podnosi przedmiotowy limit do granicy 150 kW mocy.
Projekt zakładać będzie także wprowadzenie innych zmian doprecyzowujących lub usprawniających realizację i funkcjonowanie instalacji odnawialnego źródła energii.
IV. System wsparcia umożliwiający modernizację instalacji OZE
Założenia systemu:
- System wsparcia modernizacji będzie mieć zastosowanie do instalacji OZE, których wiek przekracza 15 lat. Dla uproszczenia identyfikacji uprawnionych instalacji wsparcie będzie adresowane do instalacji OZE po zakończeniu pierwotnego 15-letniego okresu wsparcia (w systemie świadectw pochodzenia lub aukcyjnym lub FIT/FIP).
- System jest przewidziany dla: elektrowni wodnych, biogazowych, biomasowych, instalacji współspalających (z wyłączeniem instalacji spalania wielopaliwowego) i instalacji termicznego przekształcania odpadów.
- Prawo do nowego wsparcia powinno móc być przyznawane jeszcze przed upływem pierwotnego okresu wsparcia, tak aby umożliwić terminową realizację niezbędnych inwestycji wydłużających cykl życia instalacji.
- Wsparcie dotyczy kosztów modernizacji nie mniejszych niż 25% nakładów na nową referencyjną instalację OZE, w celu wyeliminowania wspierania napraw i usprawnień o mniejszej wartości, które powinny być finansowane z przychodów z działalności instalacji, bądź wsparcia operacyjnego.
- Podjęcie decyzji inwestycyjnej (rozpoczęcie prac) powinno nastąpić po złożeniu wniosku/deklaracji o udzielenie wsparcia / przystąpienia do systemu. Rozpoczęcie prac w rozumieniu przepisów o pomocy publicznej to rozpoczęcie robót budowalnych związanych z inwestycją, pierwsze prawnie wiążące zobowiązanie do zamówienia urządzeń lub
inne zobowiązanie, które sprawia, że inwestycja staje się nieodwracalna - zależnie od tego, co nastąpi wcześniej.
- Zmodernizowane instalacje OZE będą konkurować o wsparcie z instalacjami nowymi (m.in. uczestniczyć w tym samym koszyku aukcyjnym). Pozwoli to na zapewnienie odpowiedniej podaży projektów w wybranych koszykach a tym samym skuteczne rozstrzyganie ogłoszonych aukcji.
- Zakłada się, że wsparcie udzielone instalacjom zmodernizowanym wyniesie maksymalnie 15 lat. W przypadku instalacji, przy których modernizacji nakłady inwestycyjne wyniosą więcej niż 25% i nie więcej niż 50% kosztów budowy nowej referencyjnej instalacji prawo do wsparcia będzie skrócone do 5-7 lat, ale zostanie wypłacone w pełnej wysokości, odpowiadającej wsparciu dla nowych instalacji. W przypadku modernizacji której nakłady inwestycyjne wyniosą więcej niż 50% kosztów budowy nowej referencyjnej instalacji prawo do wsparcia będzie przysługiwało przez 15 lat, ale poziom wsparcia będzie ustalony z uwzględnieniem udziału nakładów inwestycyjnych.
V. System wsparcia operacyjnego umożliwiający pokrycie uzasadnionych kosztów operacyjnych dla instalacji OZE po zakończeniu 15-letniego okresu wsparcia
W celu umożliwienia pokrycia uzasadnionych kosztów operacyjnych dla technologii: elektrowni wodnych, biomasowych, biogazowych, współspalania (z wyłączeniem instalacji spalania wielopaliwowego) i termicznego przekształcania odpadów
w kogeneracji oraz w przedziałach mocowych uzasadniających dodatkowe różnicowanie poziomu wsparcia w ramach tych technologii, które po zakończeniu 15-letniego okresu wsparcia (w postaci świadectw pochodzenia lub prawa do korzystania
z systemu FIT/FIP, lub systemu aukcyjnego) są utrzymane w stanie technicznym umożliwiającym ich dalszą eksploatację przez kolejne 10 lat, niezbędne jest ustanowienie nowego, dedykowanego tym instalacjom systemu wsparcia operacyjnego,
zapewniającego rentowność produkcji energii poprzez pokrycie różnicy pomiędzy kosztami operacyjnymi a przychodami ze sprzedaży energii po cenie rynkowej (premia).
Założenia systemu wsparcia operacyjnego, umożliwiającego pokrycie uzasadnionych kosztów operacyjnych dla instalacji OZE po zakończeniu 15-letniego okresu wsparcia:
 wsparcie nie może być łączone dla tego samego okresu z innym wsparciem operacyjnym (np. rynek mocy, wsparcie dla wysokosprawnej kogeneracji);
 wsparcie może być łączone ze wsparciem inwestycyjnym (np. dotacje i pożyczki NFOŚiGW) i nie podlega regule kumulacji (wysokość wsparcia operacyjnego nie jest kalkulowana z uwzględnieniem kosztów inwestycyjnych, dlatego nie zaistnieje sytuacja podwójnego finansowania tych samych kosztów z obu instrumentów);
- poziom wsparcia określany jest dla wybranych technologii: elektrowni wodnych, biomasowych, biogazowych,
współspalania (z wyłączeniem instalacji spalania wielopaliwowego) i termicznego przekształcania odpadów oraz w przedziałach mocowych uzasadniających dodatkowe różnicowanie poziomu wsparcia w ramach tych technologii.
VI. Hybrydowe instalacje OZE
W projekcie zostanie zaproponowana zmiana definicji hybrydowej instalacji odnawialnego źródła energii pozwalają na zdecydowaną poprawę wskaźnika wykorzystania mocy poszczególnych technologii wytwarzania energii elektrycznej wchodzących w skład instalacji hybrydowej. Zagwarantuje to istotne korzyści wynikające z bieżącej eksploatacji sieci dystrybucyjnej i pozwoli na uniknięcie istotnych wydatków na jej rozbudowę, których poniesienie byłoby konieczne w przypadku podłączania poszczególnych instalacji odnawialnych źródeł energii – bez efektu synergii, ze wzrostem wydajności i stabilności pracy wytwarzania energii elektrycznej osiąganej w przypadku hybrydowych instalacji
odnawialnych źródeł energii.
Opracowane analizy potwierdzają, iż nie ma możliwości podjęcia alternatywnych w stosunku do projektowanej ustawy środków umożliwiających osiągnięcie zamierzonego celu.
Działania regulacyjne które są objęte wnioskiem, poza korzyściami związanymi z rozwojem sektorów objętych regulacją będą wywoływały również określone konsekwencje finansowe, związane m.in. z wpływem systemów modernizacji oraz kontynuacji wsparcia na rachunek końcowy odbiorcy.
VII. Pozostałe regulacje
Zmiany w przepisach dot. systemów wsparcia OZE
Umożliwienie wytwórcom OZE w instalacjach o mocy poniżej 500 kW wyboru sprzedaży energii do sprzedawcy zobowiązanego lub do dowolnego podmiotu w ramach systemu aukcyjnego Proponuje się zmianę przepisów ustawy OZE umożliwiającą ww. wytwórcy wybór sprzedaży energii do sprzedawcy zobowiązanego albo do dowolnego podmiotu (w tym drugim przypadku wraz z prawem do rozliczania ujemnego salda). W opinii resortu klimatu propozycja będzie korzystna dla wytwórców, przyczyniając się jednocześnie do profesjonalizacji podmiotów OZE uczestniczących w konkurencyjnym rynku sprzedaży energii.
Doprecyzowanie sposobu wyznaczania wysokości kary w związku ze sprzedażą energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego poniżej 85% ilości energii określonej w ofercie
W opinii resortu klimatu zmienna „Cs” występująca we wzorze określonym w art. 170 ust. 6 ustawy OZE powinna być rozumiana jako cena skorygowana wyrażona w zł/MWh, stanowiąca cenę zakupu energii elektrycznej, o której mowa w art. 92 ust. 1 ustawy OZE, lub podstawę wypłaty ujemnego salda obliczonego zgodnie z art. 93 ust. 1 pkt 4 albo ust. 2 pkt 3 tej ustawy.
Wprowadzenie przesłanek do uznania pierwszej sprzedaży energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego lub jej pierwszego wytworzenia w ramach systemów FiT/FiP za dokonane, w przypadkach przekroczenia ustawowych terminów z przyczyn niezawinionych przez wytwórców.
Zgodnie z art. 83 ust. 3c ustawy OZE instalacja OZE dla której nie zostało spełnione zobowiązanie, o którym mowa w art. 79 ust. 3 pkt 8, z uwzględnieniem przedłużenia terminu, o którym mowa w art. 79a ust. 1, może ponownie zostać objęta ofertą
w aukcji na sprzedaż energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii dopiero po upływie 3 lat, licząc od dnia, w którym zobowiązanie stało się wymagalne.
W przypadku niezawinionego przez wytwórcę uchybienia terminu na dokonanie pierwszej sprzedaży w systemie aukcyjnym powyższa sankcja może być zbyt surowa. W przypadkach jak powyższe, wytwórcy, którzy ponieśli wysokie koszty inwestycji
i spełnili wszystkie warunki, do tego aby otrzymywać wsparcie OZE, poza zachowaniem terminu sprzedaży po raz pierwszy, określonym w art. 79 ust. 3 pkt 8 ustawy OZE, bez swojej winy, pozbawieni zostaliby wsparcia OZE na co najmniej 3 lata.
W związku tym, proponuje się wprowadzenie przepisu, który pozwoli zapobiec takim przypadkom, wskazując przesłanki uzasadniające wyjątkowe traktowanie określonych przypadków uchybienia terminu na dokonanie pierwszej sprzedaży w systemie aukcyjnym.
Spółdzielnie energetyczne
Celem projektowanych zmian jest poprawa warunków dla rozwoju energetyki rozproszonej na terenach wiejskich w formie spółdzielni energetycznej. Przygotowane przepisy mają ułatwić tworzenie i funkcjonowanie tej formy lokalnego zrzeszenia, a także zachęcić podmioty do angażowania się w tego rodzaju inicjatywy.
W projekcie zaproponowano poszerzenie obszaru działalności spółdzielni energetycznych poprzez umożliwienie spółdzielniom wytwarzania i zużywania, poza biogazem, również biogazu rolniczego w instalacjach o rocznej wydajności poniżej 40 mln m3 lub biometanu w instalacjach o rocznej wydajności poniżej 20 mln m3.
Proponowane przepisy redefiniują pojęcie członka spółdzielni energetycznej na potrzeby mechanizmów i instrumentów wspierających wytwarzanie energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii oraz modyfikują sposób określania obszaru działania spółdzielni energetycznej.
Ponadto, zaproponowano zniesienie ograniczenia dotyczącego liczby członków spółdzielni, ustanowienie zasady usuwania oczywistych błędów w wykazie spółdzielni energetycznych z urzędu, bez konieczności składania stosownych wniosków przez spółdzielnię oraz rozwiązania, mające służyć zachęcaniu społeczności lokalnych do tworzenia spółdzielni
energetycznych. W odniesieniu do spółdzielni, które do dnia 31 grudnia 2025 r. wystąpią z wnioskiem o zamieszczenie w wykazie spółdzielni energetycznych, łączna moc zainstalowana elektryczna wszystkich instalacji odnawialnego źródła energii
będzie musiała umożliwiać pokrycie w ciągu roku nie mniej niż 40% potrzeb własnych spółdzielni energetycznej i jej członków. Jest to rozwiązanie preferencyjne w stosunku do aktualnie obowiązującego progu 70% pokrycia potrzeb własnych
spółdzielni energetycznej i jej członków, o którym mowa w art. 38e ust. 1 pkt 3 lit. a tiret 1. ustawy o oze.
Prosument lokatorski
W zakresie prosumenta lokatorskiego, wprowadzenie fakultatywnej opcji zmiany wynagrodzenia za energię dla prosumenta energii odnawialnej produkującego energię na potrzeby części wspólnej budynku wielolokalowego (tzw. prosument lokatorski) jest drobną i prostą zmianą w przepisach dotyczących prosumenta energii odnawialnej (prosumenta
indywidualnego), która dedykowana będzie jedynie prosumentom energii odnawialnej wytwarzającym energię na potrzeby części wspólnej budynku wielolokalowego (np. wspólnotom mieszkaniowym, spółdzielniom mieszkaniowym). Polega ona
na możliwości zmiany formy wynagrodzenia za energię. Jeżeli prosumentem energii odnawialnej będzie prosument indywidualny, który wytwarza energię na potrzeby części wspólnej budynku wielolokalowego, będzie miał on opcję zmiany formy wynagrodzenia z obniżenia rachunku za energię elektryczną za pomocą konta prosumenckiego na wypłatę wartości energii na wskazany przez siebie rachunek bankowy. W przypadku prosumenta lokatorskiego możliwe będzie jedynie wytwarzanie energii elektrycznej w mikroinstalacji, a więc instalacji o mocy nie większej niż 50 kW.
Zmiany w zakresie morskiej energetyki wiatrowej
Zwiększenie wolumenu mocy zakontraktowanej w aukcjach 2025 – 2031 w morskich farmach wiatrowych
Zgodnie z założeniami maksymalna łączna moc zainstalowana elektryczna morskich farm wiatrowych, w odniesieniu do których może zostać przyznane prawo do pokrycia ujemnego salda w drodze aukcji w kolejnych latach kalendarzowych, wynosi w:
1) 2025 r. – 4 GW;
2) 2027 r. - 4 GW;
3) 2029 r. - 2 GW;
4) 2031 r. - 2 GW.
Wreszcie, mając na uwadze konieczność:
1) wprowadzenia nowych instrumentów nadzoru rynkowego w postaci rejestru wytwórców biogazu i rejestru klastrów energii,
2) modyfikacji istniejących instrumentów nadzoru rynkowego, polegającej na poszerzeniu zakresu podmiotowego rejestru wytwórców biogazu rolniczego o wytwórców biometanu z biogazu rolniczego i zakresu przedmiotowego rejestru gwarancji pochodzenia o dane w zakresie gwarancji pochodzenia biometanu, a także konieczność stworzenia
systemu wsparcia dla biometanu,
3) transpozycji przepisów dyrektywy REDII,
4) wprowadzenia rozwiązań dla instalacji modernizowanych oraz wsparcie operacyjne dla istniejących instalacji,
5) wprowadzenia nowych rozwiązań dla hybrydowych instalacji OZE
6) zwiększenia ambicji w obszarze morskiej energetyki wiatrowej,
– niezbędne jest podjęcie prac nad zmianami ustawowymi oraz w stosownych obszarach uwzględnienie w projekcie wpływu ww. planowanych działań na sektor finansów publicznych.
Projekt OSR załączony do niniejszego zgłoszenia do Wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zawiera materiały analityczne opisujące ww. wpływ w sposób szczegółowy.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MKiŚ
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Ireneusz Zyska Sekretarz Stanu
Anna Łukaszewska-Trzeciakowska Podsekretarz Stanu
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MKiŚ
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
II kwartał 2023 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 25 kwietnia 2023 r. z autopoprawką
Informacja o rezygnacji z prac nad projektem:
Status realizacji:
Zrealizowany