W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz niektórych innych ustaw

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD396","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie","value":"W systemie Państwowe Ratownictwo Medyczne, zwanym dalej „PRM”, systematycznie maleje liczba specjalistycznych zespołów ratownictwa medycznego, zwanych dalej „ZRM”, a ich rozkład w poszczególnych województwach jest nierównomierny i waha się od 13 do 35 % w stosunku do ogólnej liczby zespołów. Dalszy spadek liczby zespołów specjalistycznych może niekorzystnie odbić się na jakości świadczeń ratowniczych i konieczne jest jego powstrzymanie. Lekarze kończący specjalizację z medycyny ratunkowej również nie mogą być ograniczeni jedynie do możliwości zatrudnienia się w szpitalnym oddziale ratunkowym. Ratownictwo pozaszpitalne powinno pozostać dla nich naturalnym i właściwym miejscem wykonywania zawodu.\nUsankcjonowania wymaga także obecność motocykli ratunkowych w systemie PRM. Pomimo, że ZRM wyposażone w ambulans są wspierane już obecnie przez motocykle ratunkowe, to status prawny tych ostatnich, a także sposób ich finansowania pozostaje nieuregulowany.\nObecne brzmienie ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1720, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o PRM”, nie uwzględnia rozwoju Systemu Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego, zwanego dalej „SWD PRM”, ani powstania Podsystemu Zintegrowanej Łączności Systemu Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego, zwanego dalej „PZŁ SWD PRM”. Zgodnie z założeniami rozwoju SWD PRM od 2019 r. rozpoczęły się prace mające na celu budowę niezależnego PZŁ SWD PRM na potrzeby przyjmowania zgłoszeń głosowych wyłącznie z numeru alarmowego 999, głosowej komunikacji wewnętrznej oraz integrację łączności radiowej z PZŁ SWD PRM. Konieczne jest więc wprowadzenie do ustawy o PRM zarówno definicji PZŁ SWD PRM, jak i zobowiązań związanych z jego funkcjonowaniem. \nKolejną kwestią jest kierowanie do centrów powiadamiania ratunkowego wszystkich połączeń telefonicznych z numerem alarmowym 999, które ma nastąpić od dnia 1 stycznia 2024 r. Wydłuży to znacznie czas obsługi zgłoszeń, a finalnie również czas, w jakim osoba w stanie nagłym otrzyma pomoc medyczną. Z analizy czasów obsługi zgłoszeń alarmowych wpływających obecnie z numeru alarmowego 112 obsługiwanych przez operatorów i przekazywanych następnie do dyspozytorów medycznych oraz zgłoszeń wpływających bezpośrednio na numer alarmowy 999, obsługiwanych przez dyspozytorów medycznych wynika, iż średni czas obsługi zgłoszenia wpływającego na numer alarmowy 112 wynosi średnio 127,24 sek., zaś czas obsługi zgłoszenia wpływającego bezpośrednio na numer alarmowy 999 – 116,31 sek. Łączny średni czas obsługi zgłoszeń trafiających do dyspozytorni medycznej za pośrednictwem nr 112 to 243,55 sek. Oznacza to ponad dwukrotne wydłużenie czasu obsługi zgłoszenia alarmowego w sytuacji przyjmowania go za pośrednictwem nr 112. Dlatego istnieje uzasadniona potrzeba utrzymania możliwości bezpośredniego dodzwonienia się do dyspozytorni medycznej osób wzywających pomocy.\nDodatkowo ze względu na to, że od dnia 1 stycznia 2022 r. dyspozytornie medyczne nie mogą już być prowadzone przez podmioty lecznicze, zachodzi potrzeba uregulowania zasad przeprowadzania ich kontroli przez Ministra Zdrowia. Ponadto w dużych województwach, o największej liczbie ludności, w tym również osób niezameldowanych, obciążenie pracą dyspozytorów jest znaczne, co wymaga umożliwienia wojewodom utworzenia dodatkowych dyspozytorni. Obecnie z uwagi na trudną sytuację na rynku pracy występują trudności w znalezieniu kandydatów do pracy w dyspozytorniach, dotyczy to zwłaszcza dużych miast wojewódzkich.\nPodobnie sytuacja wygląda z zatrudnianiem psychologów. Możliwość zatrudnienia psychologów wyłącznie na umowę o pracę, przy jednoczesnych wysokich wymaganiach dotyczących doświadczenia zawodowego, rodzi trudności w znalezieniu ich odpowiedniej liczby.\nDotychczasowe przepisy regulujące sposób funkcjonowania dyspozytorni medycznych i samych dyspozytorów nie uwzględniały odmienności Centrum Operacyjnego Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, zwanego dalej „CO LPR”. Pracujący w nim dyspozytorzy medyczni nie są zatrudniani przez wojewodów, jak to normuje obecnie ustawa o PRM, a oprócz dyspozytorów medycznych, pracują tam również dyspozytorzy lotniczy, których zakres czynności również powinien być zdefiniowany. Ponadto zapisania wprost w ustawie wymaga zlecanie przez Ministra Zdrowia Lotniczemu Pogotowiu Ratunkowemu zakupu sprzętu do SWD PRM i jego przekazywanie odbiorcom docelowym (wojewodom i dysponentom).\nKolejne zagadnienie wymagające odmiennego uregulowania niż dotychczas, to wpisywanie się do rejestru jednostek współpracujących z systemem PRM, zwanym dalej „RJWPRM”, jednostek posiadających taki status z mocy ustawy o PRM. Są nimi jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej i jednostki ochrony przeciwpożarowej włączone do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego oraz jednostki organizacyjne Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa. Jednostki te powinny mieć uprawnienia do dokonywania wpisów we własnym zakresie. Konieczne jest ponadto dokonanie weryfikacji zakresu danych objętych rejestrem, pod kątem ich przydatności dla systemu PRM. Doświadczenia zebrane w czasie funkcjonowania RJWPRM nakazują dostosować zawartość tego rejestru do zakresu rzeczywistych danych w nim ujmowanych, dotyczących jednostek współpracujących z systemem poprzez rozróżnienie miejsca stacjonowania tej jednostki od nazwy i adresu siedziby podmiotu, w skład którego jednostka wchodzi. Analogicznego dostosowania wymaga ewidencja szpitalnych oddziałów ratunkowych, centrów urazowych, centrów urazowych dla dzieci i jednostek organizacyjnych szpitali wyspecjalizowanych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego na terenie województwa (Rejestr Państwowego Ratownictwa Medycznego, zwany dalej „RPRM”. RPRM zawiera funkcjonalności wspierające wojewodę w procesie prowadzenia ewidencji danych szpitalnych oddziałów ratunkowych, centrów urazowych, centrów urazowych dla dzieci i jednostek organizacyjnych szpitali wyspecjalizowanych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego. W związku z powyższym RPRM ma zostać głównym zbiorem danych tych jednostek, do którego będzie się odwoływał wojewódzki plan działania systemu. \nZachodzi ponadto potrzeba aktualizacji definicji lekarza systemu i pielęgniarki systemu, które nie uwzględniają niektórych przepisów dotyczących specjalizacji i kursów kwalifikacyjnych. Liczba specjalistów medycyny ratunkowej (około 1 tys. osób) wciąż pozostaje niewystarczająca w stosunku do potrzeb jednostek systemu PRM, a doskonalenie zawodowe i kształcenie podyplomowe lekarzy systemu i pielęgniarek systemu nie jest ukierunkowane na pogłębianie i aktualizowanie wiedzy z medycyny ratunkowej. Stąd potrzeba ustalenia realizacji obowiązku doskonalenia zawodowego poprzez uczestnictwo w kursach z zakresu postępowania z osobami w stanie nagłym. \nZ powodu coraz częstszego stosowania w ramach pierwszej pomocy produktów leczniczych wydawanych z przepisu lekarza, a niezbędnych osobom przewlekle chorym zagrożonym wystąpieniem stanu nagłego (np. wstrząsu anafilaktycznego, napadu padaczki czy chorującym na cukrzycę), konieczne jest rozszerzenie definicji pierwszej pomocy również o takie leki, które umożliwią świadkom zdarzenia postępowanie zgodne z prawem.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań ujętych w projekcie","value":"Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz niektórych innych ustaw, zwany dalej „projektem ustawy”, wprowadza dolny próg, poniżej którego nie może spaść liczba specjalistycznych ZRM. Zakłada się, że na każde rozpoczęte 10 zespołów w województwie powinien przypadać co najmniej jeden zespół specjalistyczny. Skład i wyposażenie tych zespołów pozostaną bez zmian w stosunku do obecnie obowiązujących norm prawnych w tym zakresie. Motocykle ratunkowe, które dotychczas stanowiły składową wybranych zespołów wyposażonych w ambulanse, będą stanowiły odrębny rodzaj zespołów ratownictwa medycznego, który stanowić będzie jeden z elementów wojewódzkiego planu działania systemu PRM i oddzielny produkt do sfinansowania w ramach umów zawieranych przez Oddziały Wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia. Motocyklowa jednostka ratownicza docierać będzie w miejsca, do których nie może dojechać ambulans, w czasie zgromadzeń, w korkach na drodze. Motocykl ratunkowy prowadzony będzie przez osobę uprawnioną do medycznych czynności ratunkowych, wyposażony zostanie w niezbędne leki i wyroby medyczne, a także w sprzęt do obsługi SWD PRM. Liczbę zespołów motocyklowych szacuje się maksymalnie na jeden na każde rozpoczęte 400 tys. mieszkańców województwa, a czas działania tych jednostek to okres od dnia 1 maja do dnia 30 września, do 12 godzin w ciągu jednej doby. \nProjekt ustawy przewiduje także zmianę definicji lekarza systemu poprzez jej rozszerzenie o specjalistów intensywnej terapii. Jest to dziedzina medycyny przydatna w jednostkach systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne. Zmiana definicji pielęgniarki systemu polega na dostosowaniu nazw dziedzin pielęgniarstwa, w których mogą być prowadzone specjalizacje i kursy kwalifikacyjne, do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 12 grudnia 2013 r. w sprawie wykazu dziedzin pielęgniarstwa oraz dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których może być prowadzona specjalizacja i kursy kwalifikacyjne (Dz. U. poz. 1562).\nW stosunku do osób udzielających świadczeń zdrowotnych w jednostkach systemu, a więc w zespołach ratownictwa medycznego i w szpitalnych oddziałach ratunkowych wprowadza się obowiązek ukończenia kursów postępowania w stanach nagłych. Z obowiązku tego zwolnieni zostaną lekarze specjaliści medycyny ratunkowej, anestezjologii i intensywnej terapii oraz pielęgniarki z tytułem specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego lub anestezjologii i intensywnej opieki, a także osoby odbywające specjalizacje w tych dziedzinach. Niedopełnienie obowiązku odbycia wyżej wymienionych kursów skutkować będzie brakiem możliwości udzielania świadczeń zdrowotnych w jednostkach systemu. Kontrolę realizacji tego obowiązku powierza się dysponentom jednostek systemu.\nProjekt ustawy przewiduje także nowelizację ustawy z dnia 22 listopada 2013 r. o systemie powiadamiania ratunkowego \n(Dz. U. z 2021 r. poz. 268, z późn. zm.), a w konsekwencji także ustawy z dnia 17 września 2020 r. o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1899) oraz ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2021 r. poz. 576, z późn. zm.) w taki sposób, aby utrzymana została bezterminowo możliwość kierowania połączeń alarmowych z nr 999 bezpośrednio do dyspozytorni medycznych, z pominięciem centrów powiadamiania ratunkowego. Utrzymaniu niezależnej od centrów powiadamiania ratunkowego obsługi nr alarmowego 999 służą wdrożone już rozwiązania technologiczne. \nZe względu na powstanie PZŁ SWD PRM projekt ustawy przewiduje także dodanie w ustawie o PRM definicji PZŁ SWD PRM oraz zapewnienie obowiązku jego utrzymania i finansowania zarówno przez Ministra Zdrowia, jak i wojewodów. \nUporządkowany został zakres danych udostępnianych konsultantom w ochronie zdrowia i podmiotom, które współdziałają z systemem PRM, a także poszerzony został katalog danych udostępnianych na wniosek sądów, prokuratury i Policji o dane osobowe członków zespołów ratownictwa medycznego, dyspozytorów medycznych i wojewódzkich koordynatorów ratownictwa medycznego. Odstąpiono od określania przez Ministra Zdrowia zakresu danych udostępnianych konsultantom i podmiotom prowadzącym działalność naukową i dydaktyczną, na rzecz rozwiązań ustawowych. \nDoprecyzowane zostały też przepisy wskazujące podstawy prawne do przeprowadzania kontroli dysponentów jednostek systemu oraz dyspozytorni medycznych przez Ministra Zdrowia. O ile w odniesieniu do dysponentów jednostek systemu zastosowanie tu znajdą przepisy dotyczące kontroli w podmiotach leczniczych, to w przypadku dyspozytorni medycznych stosowana będzie ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 224).\nNastąpi ponadto modyfikacja zakresu danych zawartych w rejestrze jednostek współpracujących z systemem Państwowe Ratownictwo Medyczne (RJWPRM). Jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej i jednostki ochrony przeciwpożarowej włączone do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego będą wpisywane do rejestru przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej, a jednostki organizacyjne Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa przez dyrektora Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa. Pozostałe jednostki będą nadal wpisywane do RJWPRM na ich wniosek, przez właściwego wojewodę. W projekcie ustawy przewidziano, aby czas faktycznego dotarcia pozostałych jednostki na miejsce zdarzenia nie był dłuższy niż 60 minut, licząc od chwili przyjęcia wezwania.\nPrzewiduje się skrócenie z 30 do 7 dni czasu, w którym dyrektor oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia przekazuje wojewodzie informacje o zawarciu lub o zakończeniu realizacji umów objętych ewidencją szpitalnych oddziałów ratunkowych, centrów urazowych, centrów urazowych dla dzieci i jednostek organizacyjnych szpitali wyspecjalizowanych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego na terenie województwa (Rejestr Państwowego Ratownictwa Medycznego – RPRM). Projekt ustawy dostosowuje też zakres danych przetwarzanych w tym rejestrze do stanu faktycznego. \nNa wniosek Narodowego Funduszu Zdrowia wprowadzono przepis, który wprost przewiduje możliwość rozwiązania umowy na świadczenia zdrowotne realizowane w szpitalnym oddziale ratunkowym, w razie wystąpienia rażących uchybień po stronie świadczeniodawcy. Skutkować to będzie obowiązkiem aktualizacji wojewódzkiego planu działania systemu PRM przez wojewodę, poprzez wykreślenie danego oddziału z planu.\nProjekt ustawy uwzględnia specjalny rodzaj dyspozytorni medycznej, jakim jest CO LPR. Pracodawcą dla zatrudnionych tam dyspozytorów medycznych będzie nie wojewoda – jak stanowi ustawa o PRM – lecz Lotnicze Pogotowie Ratunkowe. W projekcie ustawy wskazano zadania do realizacji przez dyspozytorów medycznych oraz dyspozytorów lotniczych w CO LPR.\nPonadto wprowadzono przepisy dotyczące możliwości utworzenia dodatkowego dyspozytorni medycznej w województwach, w których liczba mieszkańców przekracza 3 mln osób (małopolskie, śląskie, wielkopolskie) oraz dwóch dodatkowych w województwie mazowieckim. Jednocześnie umożliwiono kontynuowanie pracy na stanowisku dyspozytora medycznego, głównego dyspozytora medycznego albo zastępcy głównego dyspozytora medycznego osobom zatrudnionym na tych stanowiskach w dniu zakończenia obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, które nie spełniają wymagań w zakresie doświadczenia zawodowego.\nProjekt ustawy zakłada także obniżenie wymagań w zakresie doświadczenia zawodowego psychologów, realizujących wsparcie na rzecz dyspozytorów medycznych, a także umożliwiono ich zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej.\nDodatkowo rozszerzono definicję pierwszej pomocy o leki wydawane z przepisu lekarza do stosowania w sytuacji nagłej.\nWprowadza się też wprost możliwość powierzenia dysponentowi lotniczych zespołów ratownictwa medycznego będącemu jednostką nadzorowaną przez ministra właściwego do spraw zdrowia zakupów sprzętu przeznaczonego do obsługi SWD PRM w specjalistycznych środkach transportu sanitarnego wykorzystywanych przez zespoły ratownictwa medycznego, na stanowiskach pracy wojewódzkich koordynatorów ratownictwa medycznego, krajowego koordynatora ratownictwa medycznego i na stanowiskach pracy dyspozytorów medycznych.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MZ","value":"MZ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Waldemar Kraska Sekretarz Stanu ","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MZ","value":"MZ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"III kwartał 2023 r.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD396
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie:
W systemie Państwowe Ratownictwo Medyczne, zwanym dalej „PRM”, systematycznie maleje liczba specjalistycznych zespołów ratownictwa medycznego, zwanych dalej „ZRM”, a ich rozkład w poszczególnych województwach jest nierównomierny i waha się od 13 do 35 % w stosunku do ogólnej liczby zespołów. Dalszy spadek liczby zespołów specjalistycznych może niekorzystnie odbić się na jakości świadczeń ratowniczych i konieczne jest jego powstrzymanie. Lekarze kończący specjalizację z medycyny ratunkowej również nie mogą być ograniczeni jedynie do możliwości zatrudnienia się w szpitalnym oddziale ratunkowym. Ratownictwo pozaszpitalne powinno pozostać dla nich naturalnym i właściwym miejscem wykonywania zawodu.
Usankcjonowania wymaga także obecność motocykli ratunkowych w systemie PRM. Pomimo, że ZRM wyposażone w ambulans są wspierane już obecnie przez motocykle ratunkowe, to status prawny tych ostatnich, a także sposób ich finansowania pozostaje nieuregulowany.
Obecne brzmienie ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1720, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o PRM”, nie uwzględnia rozwoju Systemu Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego, zwanego dalej „SWD PRM”, ani powstania Podsystemu Zintegrowanej Łączności Systemu Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego, zwanego dalej „PZŁ SWD PRM”. Zgodnie z założeniami rozwoju SWD PRM od 2019 r. rozpoczęły się prace mające na celu budowę niezależnego PZŁ SWD PRM na potrzeby przyjmowania zgłoszeń głosowych wyłącznie z numeru alarmowego 999, głosowej komunikacji wewnętrznej oraz integrację łączności radiowej z PZŁ SWD PRM. Konieczne jest więc wprowadzenie do ustawy o PRM zarówno definicji PZŁ SWD PRM, jak i zobowiązań związanych z jego funkcjonowaniem.
Kolejną kwestią jest kierowanie do centrów powiadamiania ratunkowego wszystkich połączeń telefonicznych z numerem alarmowym 999, które ma nastąpić od dnia 1 stycznia 2024 r. Wydłuży to znacznie czas obsługi zgłoszeń, a finalnie również czas, w jakim osoba w stanie nagłym otrzyma pomoc medyczną. Z analizy czasów obsługi zgłoszeń alarmowych wpływających obecnie z numeru alarmowego 112 obsługiwanych przez operatorów i przekazywanych następnie do dyspozytorów medycznych oraz zgłoszeń wpływających bezpośrednio na numer alarmowy 999, obsługiwanych przez dyspozytorów medycznych wynika, iż średni czas obsługi zgłoszenia wpływającego na numer alarmowy 112 wynosi średnio 127,24 sek., zaś czas obsługi zgłoszenia wpływającego bezpośrednio na numer alarmowy 999 – 116,31 sek. Łączny średni czas obsługi zgłoszeń trafiających do dyspozytorni medycznej za pośrednictwem nr 112 to 243,55 sek. Oznacza to ponad dwukrotne wydłużenie czasu obsługi zgłoszenia alarmowego w sytuacji przyjmowania go za pośrednictwem nr 112. Dlatego istnieje uzasadniona potrzeba utrzymania możliwości bezpośredniego dodzwonienia się do dyspozytorni medycznej osób wzywających pomocy.
Dodatkowo ze względu na to, że od dnia 1 stycznia 2022 r. dyspozytornie medyczne nie mogą już być prowadzone przez podmioty lecznicze, zachodzi potrzeba uregulowania zasad przeprowadzania ich kontroli przez Ministra Zdrowia. Ponadto w dużych województwach, o największej liczbie ludności, w tym również osób niezameldowanych, obciążenie pracą dyspozytorów jest znaczne, co wymaga umożliwienia wojewodom utworzenia dodatkowych dyspozytorni. Obecnie z uwagi na trudną sytuację na rynku pracy występują trudności w znalezieniu kandydatów do pracy w dyspozytorniach, dotyczy to zwłaszcza dużych miast wojewódzkich.
Podobnie sytuacja wygląda z zatrudnianiem psychologów. Możliwość zatrudnienia psychologów wyłącznie na umowę o pracę, przy jednoczesnych wysokich wymaganiach dotyczących doświadczenia zawodowego, rodzi trudności w znalezieniu ich odpowiedniej liczby.
Dotychczasowe przepisy regulujące sposób funkcjonowania dyspozytorni medycznych i samych dyspozytorów nie uwzględniały odmienności Centrum Operacyjnego Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, zwanego dalej „CO LPR”. Pracujący w nim dyspozytorzy medyczni nie są zatrudniani przez wojewodów, jak to normuje obecnie ustawa o PRM, a oprócz dyspozytorów medycznych, pracują tam również dyspozytorzy lotniczy, których zakres czynności również powinien być zdefiniowany. Ponadto zapisania wprost w ustawie wymaga zlecanie przez Ministra Zdrowia Lotniczemu Pogotowiu Ratunkowemu zakupu sprzętu do SWD PRM i jego przekazywanie odbiorcom docelowym (wojewodom i dysponentom).
Kolejne zagadnienie wymagające odmiennego uregulowania niż dotychczas, to wpisywanie się do rejestru jednostek współpracujących z systemem PRM, zwanym dalej „RJWPRM”, jednostek posiadających taki status z mocy ustawy o PRM. Są nimi jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej i jednostki ochrony przeciwpożarowej włączone do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego oraz jednostki organizacyjne Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa. Jednostki te powinny mieć uprawnienia do dokonywania wpisów we własnym zakresie. Konieczne jest ponadto dokonanie weryfikacji zakresu danych objętych rejestrem, pod kątem ich przydatności dla systemu PRM. Doświadczenia zebrane w czasie funkcjonowania RJWPRM nakazują dostosować zawartość tego rejestru do zakresu rzeczywistych danych w nim ujmowanych, dotyczących jednostek współpracujących z systemem poprzez rozróżnienie miejsca stacjonowania tej jednostki od nazwy i adresu siedziby podmiotu, w skład którego jednostka wchodzi. Analogicznego dostosowania wymaga ewidencja szpitalnych oddziałów ratunkowych, centrów urazowych, centrów urazowych dla dzieci i jednostek organizacyjnych szpitali wyspecjalizowanych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego na terenie województwa (Rejestr Państwowego Ratownictwa Medycznego, zwany dalej „RPRM”. RPRM zawiera funkcjonalności wspierające wojewodę w procesie prowadzenia ewidencji danych szpitalnych oddziałów ratunkowych, centrów urazowych, centrów urazowych dla dzieci i jednostek organizacyjnych szpitali wyspecjalizowanych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego. W związku z powyższym RPRM ma zostać głównym zbiorem danych tych jednostek, do którego będzie się odwoływał wojewódzki plan działania systemu.
Zachodzi ponadto potrzeba aktualizacji definicji lekarza systemu i pielęgniarki systemu, które nie uwzględniają niektórych przepisów dotyczących specjalizacji i kursów kwalifikacyjnych. Liczba specjalistów medycyny ratunkowej (około 1 tys. osób) wciąż pozostaje niewystarczająca w stosunku do potrzeb jednostek systemu PRM, a doskonalenie zawodowe i kształcenie podyplomowe lekarzy systemu i pielęgniarek systemu nie jest ukierunkowane na pogłębianie i aktualizowanie wiedzy z medycyny ratunkowej. Stąd potrzeba ustalenia realizacji obowiązku doskonalenia zawodowego poprzez uczestnictwo w kursach z zakresu postępowania z osobami w stanie nagłym.
Z powodu coraz częstszego stosowania w ramach pierwszej pomocy produktów leczniczych wydawanych z przepisu lekarza, a niezbędnych osobom przewlekle chorym zagrożonym wystąpieniem stanu nagłego (np. wstrząsu anafilaktycznego, napadu padaczki czy chorującym na cukrzycę), konieczne jest rozszerzenie definicji pierwszej pomocy również o takie leki, które umożliwią świadkom zdarzenia postępowanie zgodne z prawem.
Istota rozwiązań ujętych w projekcie:
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz niektórych innych ustaw, zwany dalej „projektem ustawy”, wprowadza dolny próg, poniżej którego nie może spaść liczba specjalistycznych ZRM. Zakłada się, że na każde rozpoczęte 10 zespołów w województwie powinien przypadać co najmniej jeden zespół specjalistyczny. Skład i wyposażenie tych zespołów pozostaną bez zmian w stosunku do obecnie obowiązujących norm prawnych w tym zakresie. Motocykle ratunkowe, które dotychczas stanowiły składową wybranych zespołów wyposażonych w ambulanse, będą stanowiły odrębny rodzaj zespołów ratownictwa medycznego, który stanowić będzie jeden z elementów wojewódzkiego planu działania systemu PRM i oddzielny produkt do sfinansowania w ramach umów zawieranych przez Oddziały Wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia. Motocyklowa jednostka ratownicza docierać będzie w miejsca, do których nie może dojechać ambulans, w czasie zgromadzeń, w korkach na drodze. Motocykl ratunkowy prowadzony będzie przez osobę uprawnioną do medycznych czynności ratunkowych, wyposażony zostanie w niezbędne leki i wyroby medyczne, a także w sprzęt do obsługi SWD PRM. Liczbę zespołów motocyklowych szacuje się maksymalnie na jeden na każde rozpoczęte 400 tys. mieszkańców województwa, a czas działania tych jednostek to okres od dnia 1 maja do dnia 30 września, do 12 godzin w ciągu jednej doby.
Projekt ustawy przewiduje także zmianę definicji lekarza systemu poprzez jej rozszerzenie o specjalistów intensywnej terapii. Jest to dziedzina medycyny przydatna w jednostkach systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne. Zmiana definicji pielęgniarki systemu polega na dostosowaniu nazw dziedzin pielęgniarstwa, w których mogą być prowadzone specjalizacje i kursy kwalifikacyjne, do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 12 grudnia 2013 r. w sprawie wykazu dziedzin pielęgniarstwa oraz dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których może być prowadzona specjalizacja i kursy kwalifikacyjne (Dz. U. poz. 1562).
W stosunku do osób udzielających świadczeń zdrowotnych w jednostkach systemu, a więc w zespołach ratownictwa medycznego i w szpitalnych oddziałach ratunkowych wprowadza się obowiązek ukończenia kursów postępowania w stanach nagłych. Z obowiązku tego zwolnieni zostaną lekarze specjaliści medycyny ratunkowej, anestezjologii i intensywnej terapii oraz pielęgniarki z tytułem specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego lub anestezjologii i intensywnej opieki, a także osoby odbywające specjalizacje w tych dziedzinach. Niedopełnienie obowiązku odbycia wyżej wymienionych kursów skutkować będzie brakiem możliwości udzielania świadczeń zdrowotnych w jednostkach systemu. Kontrolę realizacji tego obowiązku powierza się dysponentom jednostek systemu.
Projekt ustawy przewiduje także nowelizację ustawy z dnia 22 listopada 2013 r. o systemie powiadamiania ratunkowego
(Dz. U. z 2021 r. poz. 268, z późn. zm.), a w konsekwencji także ustawy z dnia 17 września 2020 r. o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1899) oraz ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2021 r. poz. 576, z późn. zm.) w taki sposób, aby utrzymana została bezterminowo możliwość kierowania połączeń alarmowych z nr 999 bezpośrednio do dyspozytorni medycznych, z pominięciem centrów powiadamiania ratunkowego. Utrzymaniu niezależnej od centrów powiadamiania ratunkowego obsługi nr alarmowego 999 służą wdrożone już rozwiązania technologiczne.
Ze względu na powstanie PZŁ SWD PRM projekt ustawy przewiduje także dodanie w ustawie o PRM definicji PZŁ SWD PRM oraz zapewnienie obowiązku jego utrzymania i finansowania zarówno przez Ministra Zdrowia, jak i wojewodów.
Uporządkowany został zakres danych udostępnianych konsultantom w ochronie zdrowia i podmiotom, które współdziałają z systemem PRM, a także poszerzony został katalog danych udostępnianych na wniosek sądów, prokuratury i Policji o dane osobowe członków zespołów ratownictwa medycznego, dyspozytorów medycznych i wojewódzkich koordynatorów ratownictwa medycznego. Odstąpiono od określania przez Ministra Zdrowia zakresu danych udostępnianych konsultantom i podmiotom prowadzącym działalność naukową i dydaktyczną, na rzecz rozwiązań ustawowych.
Doprecyzowane zostały też przepisy wskazujące podstawy prawne do przeprowadzania kontroli dysponentów jednostek systemu oraz dyspozytorni medycznych przez Ministra Zdrowia. O ile w odniesieniu do dysponentów jednostek systemu zastosowanie tu znajdą przepisy dotyczące kontroli w podmiotach leczniczych, to w przypadku dyspozytorni medycznych stosowana będzie ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 224).
Nastąpi ponadto modyfikacja zakresu danych zawartych w rejestrze jednostek współpracujących z systemem Państwowe Ratownictwo Medyczne (RJWPRM). Jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej i jednostki ochrony przeciwpożarowej włączone do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego będą wpisywane do rejestru przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej, a jednostki organizacyjne Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa przez dyrektora Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa. Pozostałe jednostki będą nadal wpisywane do RJWPRM na ich wniosek, przez właściwego wojewodę. W projekcie ustawy przewidziano, aby czas faktycznego dotarcia pozostałych jednostki na miejsce zdarzenia nie był dłuższy niż 60 minut, licząc od chwili przyjęcia wezwania.
Przewiduje się skrócenie z 30 do 7 dni czasu, w którym dyrektor oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia przekazuje wojewodzie informacje o zawarciu lub o zakończeniu realizacji umów objętych ewidencją szpitalnych oddziałów ratunkowych, centrów urazowych, centrów urazowych dla dzieci i jednostek organizacyjnych szpitali wyspecjalizowanych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego na terenie województwa (Rejestr Państwowego Ratownictwa Medycznego – RPRM). Projekt ustawy dostosowuje też zakres danych przetwarzanych w tym rejestrze do stanu faktycznego.
Na wniosek Narodowego Funduszu Zdrowia wprowadzono przepis, który wprost przewiduje możliwość rozwiązania umowy na świadczenia zdrowotne realizowane w szpitalnym oddziale ratunkowym, w razie wystąpienia rażących uchybień po stronie świadczeniodawcy. Skutkować to będzie obowiązkiem aktualizacji wojewódzkiego planu działania systemu PRM przez wojewodę, poprzez wykreślenie danego oddziału z planu.
Projekt ustawy uwzględnia specjalny rodzaj dyspozytorni medycznej, jakim jest CO LPR. Pracodawcą dla zatrudnionych tam dyspozytorów medycznych będzie nie wojewoda – jak stanowi ustawa o PRM – lecz Lotnicze Pogotowie Ratunkowe. W projekcie ustawy wskazano zadania do realizacji przez dyspozytorów medycznych oraz dyspozytorów lotniczych w CO LPR.
Ponadto wprowadzono przepisy dotyczące możliwości utworzenia dodatkowego dyspozytorni medycznej w województwach, w których liczba mieszkańców przekracza 3 mln osób (małopolskie, śląskie, wielkopolskie) oraz dwóch dodatkowych w województwie mazowieckim. Jednocześnie umożliwiono kontynuowanie pracy na stanowisku dyspozytora medycznego, głównego dyspozytora medycznego albo zastępcy głównego dyspozytora medycznego osobom zatrudnionym na tych stanowiskach w dniu zakończenia obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, które nie spełniają wymagań w zakresie doświadczenia zawodowego.
Projekt ustawy zakłada także obniżenie wymagań w zakresie doświadczenia zawodowego psychologów, realizujących wsparcie na rzecz dyspozytorów medycznych, a także umożliwiono ich zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Dodatkowo rozszerzono definicję pierwszej pomocy o leki wydawane z przepisu lekarza do stosowania w sytuacji nagłej.
Wprowadza się też wprost możliwość powierzenia dysponentowi lotniczych zespołów ratownictwa medycznego będącemu jednostką nadzorowaną przez ministra właściwego do spraw zdrowia zakupów sprzętu przeznaczonego do obsługi SWD PRM w specjalistycznych środkach transportu sanitarnego wykorzystywanych przez zespoły ratownictwa medycznego, na stanowiskach pracy wojewódzkich koordynatorów ratownictwa medycznego, krajowego koordynatora ratownictwa medycznego i na stanowiskach pracy dyspozytorów medycznych.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MZ
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Waldemar Kraska Sekretarz Stanu
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MZ
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
III kwartał 2023 r.
Informacja o rezygnacji z prac nad projektem:
Status realizacji: