Od 1 stycznia 2021 r. firmy będą mogły się rozliczać z fiskusem w ramach tzw. estońskiego CIT-u. Istotą rozwiązania będzie przesunięcie czasu poboru podatku na moment wypłaty zysków z przedsiębiorstwa. Na zmianie będą mogły skorzystać firmy, które poszukują środków na nowe inwestycje i rozwój biznesu. Zaproponowane przepisy realizują obietnicę złożoną przez premiera Mateusza Morawieckiego w exposé z 2019 r.

 

Tzw. estoński CIT to nowoczesny  sposób opodatkowania, który pozwoli firmom inwestować i ograniczyć do minimum formalności przy rozliczeniu podatków. Zgodnie z rozwiązaniem, podatek zostanie nałożony na przedsiębiorstwo w momencie wypłaty zysku. Oznacza to, że środki, które zostaną w firmie będzie można przeznaczyć na inwestycje, co przełoży się na wzrost gospodarczy. Estoński CIT ma też przeciwdziałać negatywnym następstwom koronawirusa, czyli przyczynić się do zapewnienia stabilnych miejsc pracy i zwiększenia zatrudnienia. Przedsiębiorca będzie mógł wybrać, czy chce skorzystać z nowego rodzaju opodatkowania, czy woli rozliczać się na starych zasadach.

 

Jak skorzystać z tzw. estońskiego CIT-u?

 

• Z opodatkowania na nowych zasadach będzie mogła skorzystać spółka kapitałowa (z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjna), w której udziałowcami (akcjonariuszami) są wyłączenie osoby fizyczne.
• Przychody przedsiębiorstwa nie będą mogły przekraczać rocznie 100 mln zł (dotyczy to ok. 97 proc. polskich firm).
• Warunkiem skorzystania z tzw. estońskiego CIT-u będzie zatrudnianie co najmniej 3 pracowników (na umowę o pracę) lub ponoszenie miesięcznych wydatków na wynagrodzenia z tytułu innych umów, w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (obciążonych PIT i ZUS).

• Warunek ten nie musi być spełniony od razu. Dla podatników rozpoczynających działalność wystarczający jest wzrost zatrudnienia corocznie o co najmniej jednego zatrudnionego – począwszy od drugiego roku podatkowego – aż do osiągnięcia wymaganego poziomu 3 pracowników.
• Łagodniejsze warunki przewidziano także dla małych podatników – w pierwszym roku podatkowym warunek będzie spełniony, jeżeli podatnik zatrudnia co najmniej 1 osobę w przeliczeniu na pełne etaty.

• Przedsiębiorca będzie mógł wybrać nowy system opodatkowania na 4 lata z możliwością przedłużenia na kolejne 4-letnie okresy. Przedłużenie będzie możliwe, jeśli w ostatnim, czwartym roku korzystania z tego systemu, przedsiębiorca wciąż będzie spełniał wymagane kryteria.
• Nowe rozwiązanie skierowane jest do przedsiębiorstw, które mają mniejsze możliwości pozyskiwania finansowania zewnętrznego (np. otrzymania kredytów bankowych), i w związku z tym brakuje im środków na inwestycje. Większe firmy mają szersze możliwości pozyskania finansowania, które nie są dostępne dla mniejszych przedsiębiorstw.
• Z badań OECD wynika, że co trzecia mała i średnia firma nie uzyskała potrzebnego finansowania dłużnego. Nowy system stworzy równe warunki dostępu dużych i mniejszych przedsiębiorstw do finansowania zewnętrznego i przywróci uczciwą konkurencję między firmami bez względu na ich wielkość.

 

Korzyści dla przedsiębiorstw

 

• Likwidacja barier rozwojowych dla polskiego sektora małych i średnich przedsiębiorstw (powodujących niedokapitalizowanie) i wzrost ich konkurencyjności.
• Wzrost kapitałów własnych tych przedsiębiorstw, które mają trudności w pozyskaniu środków na finansowanie nowych inwestycji.
• Poprawa płynności finansowej (wzrost możliwości inwestycyjnych), zdolności kredytowej, a także produktywności i innowacyjności.
• Mniej formalności podatkowych i większa oszczędność czasu przy rozliczeniach podatkowych.

 

Korzyści dla gospodarki

 

• Większa odporność na dekoniunkturę (kryzysy gospodarcze).

• Wzrost innowacyjności i konkurencyjności rodzimego biznesu, a w konsekwencji polskiej gospodarki.
• Większa atrakcyjność inwestycyjna Polski.
• Większa liczba stabilnych i wysokiej jakości miejsc pracy. Nowo stworzone miejsca pracy, dzięki wzmocnionej płynności firm, będą bardziej odporne na wahania koniunktury.

 

Doświadczenia Estonii

 

• Estonia wprowadziła nowy sposób opodatkowania w 2000 r. Celem reformy było wspieranie napływu nowych inwestycji, tworzenie nowych miejsc pracy i promowanie Estonii, jako atrakcyjnego kraju do prowadzenia działalności gospodarczej.
• W rankingu „Paying Taxes 2020” Estonia zajmuje 12. miejsce. Potwierdza to pozycję tego systemu podatkowego w czołówce najbardziej przyjaznych systemów podatkowych świata.

Przeciętny obywatel Estonii poświęca na wypełnienie obowiązków podatkowych średnio 50 godzin rocznie, w tym na rozliczenie podatku dochodowego od osób prawnych jedynie 5 godzin rocznie. W przypadku Polski są to odpowiednio: 334 godziny rocznie na wszystkie rozliczenia, w tym 59 godzin na rozliczenie wyłącznie podatku CIT.