Projekt zakłada, że podatek od niektórych instytucji finansowych nie będzie obejmował papierów wartościowych, które są ustawowo gwarantowane przez Skarb Państwa, m.in.  obligacji, które służą finansowaniu programów prowadzonych przez Bank Gospodarstwa Krajowego lub Polski Fundusz Rozwoju. Ponadto, w związku z wojną na Ukrainie oraz światowym kryzysem energetycznym, w 2022 r. reguła wydatkowa nie będzie ograniczała dodatkowych wydatków będących efektem agresji Rosji na Ukrainę, w szczególności na finansowanie polskich sił zbrojnych. Rozwiązanie jest uzgodnione z Komisją Europejską. UE zaleca zachowanie elastyczności pozwalającej na dostosowanie polityki fiskalnej do szybko zmieniających się okoliczności, w szczególności w celu wsparcia gospodarstw domowych i przedsiębiorstw narażonych na podwyżki cen energii oraz zmniejszania wpływu wojny na Ukrainie.

Najważniejsze rozwiązania

• Papiery wartościowe, które są ustawowo gwarantowane przez Skarb Państwa, nie będą objęte podatkiem od niektórych instytucji finansowych. Są to m.in. obligacje, które finansują programy BGK czy PFR. Rozwiązanie będzie dotyczyć także wartości aktywów, które wynikają z transakcji odkupu (tzw. transakcji repo).
  - Obecnie, opodatkowanie obligacji gwarantowanych przez państwo podatkiem od niektórych instytucji finansowych, oznacza konieczność zwiększenia ich oprocentowania przez np. BGK, o wysokość tego podatku.
  - W efekcie, koszty podatku ponosi Skarb Państwa, który ma ustawowy obowiązek zapewnienia sfinansowania obsługi i wykupu tych obligacji.
  - Dlatego konieczne jest wprowadzenie obniżenia podstawy opodatkowania o wartość aktywów w postaci papierów wartościowych, które ustawowo gwarantuje Skarb Państwa.
• W związku z wojną na Ukrainie oraz wysoką inflacją, która wywołana została światowym kryzysem energetycznym, w 2022 r. reguła wydatkowa nie będzie ograniczała  dodatkowych wydatków wynikających z agresji Rosji na naszego wschodniego sąsiada. Rozwiązanie będzie dotyczyć wyłącznie skutków finansowych, które wynikają z dodatkowych działań wspierających podmioty dotknięte kryzysem energetycznym lub zapewniających bezpieczeństwo energetyczne (np. zakup gazu), a także wsparcia świadczeniobiorców, w szczególności emerytów i rencistów, w związku ze wzrostem inflacji oraz finansowania sił zbrojnych.

• Rozwiązanie związane jest z nadzwyczajną sytuacją, która nastąpiła w  następstwie wybuchu wojny na Ukrainie oraz światowego kryzysu energetycznego.
• Zmiany pozwolą na prowadzenie w 2022 r. polityki gospodarczej zgodnej z zaleceniami Rady Unii Europejskiej, w sprawie krajowego programu reform Polski na 2022 r., zawierającymi opinię Rady na temat przedstawionego przez Polskę programu konwergencji na 2022 r. Rada zaleca bowiem zachowanie elastyczności pozwalającej na dostosowanie polityki fiskalnej do szybko zmieniających się okoliczności, w szczególności w celu wsparcia gospodarstw domowych i przedsiębiorstw narażonych na podwyżki cen energii oraz zmniejszania wpływu wojny na Ukrainie.
• Rozwiązanie jest uzgodnione z Komisją Europejską i jest zgodnie z kamieniem milowym KPO, dotyczącym stabilizującej reguły wydatkowej. Nowe przepisy zastąpią rozwiązanie przyjęte w ustawie z 7 października 2022 r., ograniczającej wzrost cen energii, zgodnie z którym z nieprzekraczalnego limitu wydatków, ustalonego w ustawie budżetowej, wyłączone miały zostać, na 2022 i 2023 r. – poniesione ponad limit – wydatki państwowych funduszy celowych, funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych BGK na podstawie odrębnych ustaw, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.